İranın “Tasnim” nəşri öz mənbələrinə istinadən İranın xarici işlər naziri vəzifəsinə ən çox ehtimal olunan namizədin adını açıqlayıb. Yeni seçilən Prezident Məsud Pezeşkianın siyasi məsləhətçiləri hesab edirlər ki, Abbas Araqçi Xarici İşlər Nazirliyinə rəhbərlik etməyə ən münasib namizəddir. Bildirilib ki, A.Araqçi artıq Pezeşkianın xarici siyasət məsələləri üzrə müşaviri funksiyasını yerinə yetirir.
Yazılmamış qanunlara görə, İran prezidenti ölkənin Ali dini lideri Ayətullah Əli Xamenei ilə, ən azı, 4 nazirliyin rəhbərliyinə namizədləri müzakirə edir. Bura kəşfiyyat, müdafiə, daxili işlər və xarici işlər nazirlikləri daxildir. Ali dini liderin təsdiqindən sonra namizədlər yekun siyahıya daxil edilir və onun əsasında Nazirlər Kabineti formalaşdırılır. İran konstitusiyasına görə, Nazirlər Kabinetinə prezident rəhbərlik edir.
Bəs Abbas Araqçi kimdir? O, 1962-ci il dekabrın 5-də Tehranda anadan olub, diplomatiya təhsili alıb. 1989-cu ildə Xarici İşlər Nazirliyində işə başlayıb, burada peşəkarlığı və fədakarlığı ilə diqqəti cəlb edib. 2013-cü ildən Araqçi xarici işlər nazirinin müavini vəzifəsində çalışıb və altı beynəlxalq vasitəçinin (ABŞ, Böyük Britaniya, Fransa, Rusiya, Çin və Almaniya) nüvə proqramı üzrə danışıqlarında İran nümayəndə heyətinə başçılıq edib. Araqçinin İranın maraqlarını müdafiə etmək bacarığı və məsələyə diplomatik yanaşması həmkarları tərəfindən də yüksək qiymətləndirilir.
Onun İran xarici işlər naziri vəzifəsinə namizədliyini islahatçılarla mühafizəkarlar arasında güzəşt kimi qiymətləndirmək olar. Hazırda İranın xarici siyasətində ölkənin daxili maraqlarını qoruyub saxlamaqla beynəlxalq ictimaiyyətlə səmərəli ünsiyyət qura bilən təcrübəli rəhbər lazımdır. Araqçi çoxillik təcrübəsi və beynəlxalq diplomatiya sahəsində dərin anlayışı ilə bu tələblərə cavab verir.
Gözlənilir ki, Araqçi İranın beynəlxalq aləmdə etimadını bərpa etməyə çalışacaq və diplomatik münasibətləri inkişaf etdirəcək. Əsas problemlər ABŞ-ın 2018-ci ildə Nüvə sazişdən çıxmasından sonra, JCPOA-nın bərpasıdır. Hazırda bu, ən aktual mövzulardan biridir. Onu imzalayan tərəflərin öz üzərinə götürdükləri öhdəliklər var və onlar icra edilməlidir.
Avropa İttifaqı, Rusiya və Çin ilə iqtisadi əlaqələrin inkişafı ilə bağlı məsələlər də öz həllini tapmaldır. Digər mühüm aspekt Suriya, İraq və Yəməndəki regional münaqişələrin həlli ilə bağlıdır. Araqçinin danışıqlarda təcrübəsi və diplomatik bacarığı Tehranın bu çətin regionda mövqeyini sabitləşdirməyə kömək edə bilər.
Çox güman ki, Araqçının təyinatı onu həddən artıq çevik və güzəştlərə meyilli diplomatik məmur kimi qəbul edən İran daxilindəki mühafizəkarın müqaviməti olmadan keçməyəcək. Bununla belə, onun siyasi cərəyanlar arasında manevr etmək bacarığı və açıq dialoqa hazır olması bu maneələrin aradan qaldırılmasında müəyyənedici amil ola bilər
PÜNHAN
XQ