Tezliklə Ağdamdan Xankəndiyə də dəmir yolu çəkiləcək

“Azərbaycan Dəmir Yolları’’ QSC-nin (ADY) Tikinti layihələrinin idarə olunması departamentinin müdiri Tural Abbaslının bildirdiyinə görə, Ağdam–Xankəndi dəmir yolunun layihələndirmə işlərinə başlanılıb və artıq yerində baxış keçi­rilərək dəmir yolu marşrutu ilkin olaraq müəyyənləşdirilib. Gələn ildən bu yolun tikinti işlərinə başlanılması planlaşdırılıb.

T.Abbaslı, həmçinin Yevlax–Bərdə layihəsinin (Bakı – Böyük Kəsik dəmir yolu xəttinin Qarabağa gedən qolu) tex­niki-iqtisadi əsaslandırılması işlərinin isə yekunlaşdığını xatırladıb. 

Qeyd edək ki, Ağdam–Xankəndi də­mir yolu Yevlax–Xankəndi xəttinin bir hissəsidir və 1979-cu ildə inşası başa çatdırılıb. Bununla Dağlıq Qarabağ re­gionunu respublikanın digər bölgələri ilə daha sıx şəkildə bağlamaq mümkün olub. Bakı ilə birbaşa dəmiryolu əlaqəsi bərpa edilməklə Qarabağın sosial-iqtisa­di və mədəni inkişafı daha da sürətlənib. Bu əhalinin maddi-texniki təchizatını yax­şılaşdırmaqla bərabər, həm də regionun iqtisadi göstəricilərinin əhəmiyyətli dərə­cədə artmasına imkan verib. Xammalın tədarükü və məhsulların daşınması xərc­lərinin aşağı düşməsi səbəbindən Qara­bağda istehsal olunan məhsulların maya dəyəri xeyli aşağı düşüb. Onun bazarda rəqabət qabiliyyətini və alıcıların sayı­nı artırıb. Bütün bunlar məhz ümummilli lider Heydər Əliyevin səyləri nəticəsində əldə olunub.

O dövrün statistik məlumatlarına görə, Yevlax–Xankəndi xəttinin Bərdə–Ağdam dəmir yolu xətti hissəsi üzrə yük daşınmalarının illik dövriyyəsi 1,5 milyon ton, Ağdam–Xankəndi (27 kilometr) də­mir yolu xətti hissəsi üzrə isə 1 milyon ton olub.

Ermənistanın işğalı nəticəsində digər sahələrdə olduğu kimi, dəmir yolu infra-strukturuna da ciddi ziyan dəyib. Mövcud dəmir yolu xətti dağıdılıb, yollar, stansiya­lar, ərazidəki hərəkət vasitələri (vaqonlar, lokomotivlər) və digər qurğu və avadan­lıqlar tamamilə məhv edilib. Bununla da Yevlax–Xankəndi dəmir yolunun fəaliy­yəti dayandırılıb, bu xəttin Ağdam, Əs­gəran və Xankəndi stansiyaları uzun illər işğal altında qalıb. 

2020-ci il sentyabrın 27-də başlanmış Vətən müharibəsi Azərbaycan xalqının tarixi Qələbəsi ilə başa çatdıqdan sonra həmin ərazilərdə yenidən geniş quru­culuq işlərinə başlanılıb. Bu, dəmir yolu xətlərinin layihələndirilməsi və tikintisi ilə bağlı tədbirləri də əhatə edilib. Yev­lax–Xankəndi dəmir yolu xəttinin Bər­də–Ağdam hissəsinin layihələndirilməsi və tikintisi işlərinə başlanılıb. Azərbaycan Prezidentinin 2020-ci il 24 noyabr tarixli sərəncamına əsasən, inşa olunan Bər­də–Ağdam dəmir yolunun uzunluğu 47,1 kilomet olub. Yan yolları ilə birlikdə isə 57 kilometr təşkil edib. 

Həmin xəttin Köçərlidən Ağdama qə­dər olan hissəsi –26 kilometri işğal altın­da idi. Ərazidə düşmən saysız-hesabsız partlamayan silah-sursat yerləşdirmişdi. Aidiyyatı qurumlar tərəfindən təhlükə­sizlik tədbirləri görüldükdən sonra tikinti işlərinə başlanıldı. Reyslərin döşənmə­si üçün torpaq yatağında işlər görüldü. Bundan sonra dəmir yolunun üst quru­luşunda çəkilişlər başlanıldı. Artıq Ağdam şəhərinə qədər dəmir yolu çəkilib. 

Yol boyunca Bərdə, Köçərli, Təzəkənd stansiyaları istifadəyə hazırlanıb. Ağdam dəmir yolu vağzalında tikinti işlərinə baş­lanacaq. Vağzal milli arxitektura üslubun­da dizayn edilib. Eyni zamanda, onun tikintisində milli ornamentlər əsas götü­rülməklə, şüşə elementlərdən geniş isti­fadə olunacaq. Vağzal Ağdam rayonunun logistik imkanlarını genişləndirəcək. Də­mir yolu vağzalı gündəlik 800-1000 nəfər sərnişinin daşınmasına imkan verəcək. Stansiyanın tikintisi isə 2024-cü ildə başa çatacaq.

Görülən işlər Bərdə–Ağdam dəmir yolunun davamı olaraq Ağdam–Xankən­di dəmir yolunun tikintisini gündəmə gə­tirib. Gələn ildən bu yolun tikinti işlərinə başlanılacaq. Tural Abbaslının sözlərinə görə, bu xəttin əsas təyinatı Xankəndi və Şuşa şəhərlərinə, həmçinin ətraf kənd və qəsəbələrə sərnişinlərin və eyni zaman­da, yüklərin daşınması fəaliyyəti ilə bağ­lıdır. Bu isə, öz növbəsində, azad olun­muş ərazilərdə yenidənqurma və bərpa işlərinin daha da sürətlənməsinə təkan verəcək.

Pünhan ƏFƏNDİYEV
XQ