Ukraynanın məğlubiyyəti NATO alyansının zəifliyi ola bilər

Qərb siyasətçiləri Rusiya ilə mümkün müharibə barədə xəbərdarlıq etməkdə davam edirlər. NATO-nun baş katibi bildirib ki, alyans onilliklər ərzində bitməyəcək “qarşıdurmaya” hazırlaşmalıdır. Norveç və Danimarkanın müdafiə nazirləri də oxşar ritorika ilə çıxış ediblər. Norveçli nazir deyib ki, Rusiyada demokratiyanın qalib gəlmə şansı yoxdur və Qərb dünyası bunu nəzərə almalıdır. Moskva bu iddiaları əsassız hesab edir və hər hansı bir ölkəyə hücuma hazırlaşmadığını bildirir.

NATO-nun baş katibi Yens Stol­tenberq Almaniyanın “Welt am Sonntag” qəzetinə müsahibəsində bildirib ki, Şimali Atlantika Alyansı hərbi istehsalı artırmalı və Rusiya ilə uzunmüddətli qarşıdurmaya hazır ol­malıdır: “NATO Rusiya ilə müharibə axtarmır. Amma biz onilliklər davam edə biləcək qarşıdurmaya hazırlaş­malıyıq. Əgər Putin Ukraynada qalib gəlsə, Rusiya təcavüzünün başqa ölkələrə yayılmayacağına zəmanət yoxdur. İndi ən yaxşı müdafiə Ukray­naya dəstək və NATO-nun hərbi im­kanlarına investisiya qoymaqdır”. O, Avropa müdafiə şirkətləri üçün daha çox və daha sürətli sifarişlər verməyə çağırıb. Baş katib bazar iqtisadiyyatı olan ölkələrdə silah istehsalçılarının öz fəaliyyətini genişləndirə bilmələri üçün imzalanmış müqavilələrə ehti­yacı olduğunu da vurğulayıb. Yens Stoltenberq, həmçinin bildirib ki, Qərb tez bir zamanda sənaye bazasını ye­nidən qurmalı və genişləndirməlidir.

Skandinaviya da Rusiya ilə müm­kün toqquşmadan narahatdır. Dani­markanın müdafiə naziri Troels Lund Poulsen xəbərdarlıq edib ki, Rusiya yaxın 3-5 il ərzində NATO ölkələrinə hücum edə bilər: “Rusiyanın 3-5 il ərzində 5-ci maddənin gücünü və NATO həmrəyliyini sınayacağını is­tisna etmək olmaz. ... Bu, indi gün­dəmə gələn yeni məlumatlardır”.

Norveçin müdafiə naziri Byorn Arild Qram də Ukraynada hərbi əməliyyatlar başa çatdıqdan sonra mümkün hərbi münaqişəyə hazır­lığa çağırıb. Onun fikrincə, Mosk­va Finlandiya və İsveçin NATO-ya yeni üzvlüyünə cavab olaraq təd­birlər görə bilər. Norveçli nazir, eyni zamanda, Rusiyanın daxilində de­mokratiyanın qələbəsi üçün heç bir şəraitin olmadığını vurğulayıb: “Ru­siyanın bizim kimi olacağına dair heç bir əlamət yoxdur. Etiraz etməyə ça­lışan azsaylı ruslar dəmir barmaqlıq­lar arxasına atılır və ya müharibəyə göndərilir... Bu yeni Rusiya uzun müddət bizimlə qalacaq”. O, Norveçi müdafiə sahəsinə investisiyaları ar­tırmağa çağırıb. Nazir vurğulayıb ki, Norveç ordusu münaqişə vəziyyətin­də “vaxtında və müttəfiqlərlə birlikdə reaksiya verməyi” bacarmalıdır.

Ancaq Rusiya Qərbin bu iddia­larını qəbul etmir. Rusiya Prezidenti Vladimir Putin amerikalı jurnalist Ta­ker Karlsonla müsahibəsində deyib ki, NATO ölkələrinin hakimiyyətləri “vergi ödəyicilərindən daha çox pul qoparmaq” üçün öz əhalisini Rusiya təhlükəsi ilə “qorxutmaq” istəyirlər. V.Putin bildirib ki, Rusiyadan gələn təhlükə xəyalidir, o, “şişirdilir”. Krem­lin sahibi amerikalı jurnalistin Rusi­yanın bütün Avropa qitəsi üzrə ərazi iddiaları ilə bağlı sualına cavabında deyib ki, qlobal müharibəyə cəlb olunmaq sağlam düşüncəyə ziddir: “Qlobal müharibə bütün bəşəriyyəti məhv olmaq həddinə çatdıracaq”. Rusiya liderinin fikrincə, Moskvanın Qərb ölkələrinə ərazi iddiaları tama­milə istisna olunur. Bununla belə, V.Putin qeyd edib ki, Varşava birin­ci hücuma keçərsə, Polşaya qoşun yeridə bilər. Eyni zamanda, Rusiya lideri vurğulayıb ki, Moskvanın nə Polşada, nə də Latviyada marağı var.

Polşanın milli müdafiə naziri və baş nazirin müavini Vladislav Kosi­niyak-Kamış buna cavab olaraq bil­dirib ki, Putinin sözləri nəinki etimad doğurur, əksinə, təşviş yaradır. O, respublikanı “müxtəlif vəziyyətlərə” hazır olmağa çağırıb və heç bir bə­yanatın polyakların sayıqlığını da­yandıra bilməyəcəyinə ümid etdiyini vurğulayıb. 

Almaniyada da müharibə pers­pektivindən danışırlar. Bundesverin baş müfəttişi Karsten Breuer Alma­niyanın beş ildən sonra müharibəyə hazır olması barədə xəbərdarlıq edib. Eyni zamanda, o, bildirib ki, bu, müharibənin mütləq baş verəcəyi demək deyil, lakin vaxtında hazırlaş­maq vacibdir: “Döyüş hazırlığı bizim keçəcəyimiz bir prosesdir. Ancaq bu­nun üçün vaxtımız sonsuz deyil”.

Federasiya Şurasının Bey­nəlxalq Əlaqələr Komitəsi sədrinin birinci müavini Vladimir Cabarov isə Skandinaviya ölkələrinin iddialarının əsassız olduğunu bildirib. Rusiyalı senatorun fikrincə, “onlar həmişə elə bir situasiya yaratmağa çalışırlar ki, Qərbdə Rusiyadan qorxmağa baş­lasınlar: “Bütün bunlar bir məqsədlə edilir – ölkələrinin xalqlarının artan hərbi xərclərə praktiki olaraq sakit reaksiya verməsi üçün gərginliyi saxlamaq. NATO ordularını silah və sursatla təmin edən şirkətlər varla­nır”. Vladimir Cabarovun sözlərinə görə, Norveç və digər Skandinaviya ölkələrinin rəsmiləri də hərbi məhsul­ların istehsalında “paya malikdirlər”, buna görə də vəziyyət onların xey­rinədir. 

S.ELAY
XQ