Musiqiçilər bu sənətin yaradıcı yükünü çiyinlərində dаşımаqlа ruh oxşayan, əsrarəngiz əsərlər yaradırlar. Musiqinin dəyərini uca tutan belə insanlardan biri də Xalq artisti, professor, Prezident mükafatçısı, bəstəkar, pedaqoq Vasif Allahverdiyevdir.
Mən Vasif müəllimi uzun illərdir tanıyıram – istedadlı bəstəkar, səmimi insan, tələbkar müəllim, sadiq dost kimi. Vasif Allahverdiyev haqda bir çox məqalələr yazmışam. 2023-cü ildə isə Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının təşəbbüsü və dəstəyi ilə bəstəkar haqqında müəllifi olduğum broşür də işıq üzü görüb. Bu gün isə Vasif müəllim ömrünün 60-cı baharını yaşayır. Belə bir məqamda onun həyat və yaradıcılıq yoluna nəzər salmağı, Azərbaycan musiqi sənətinin inkişafındakı əməyini bir daha gənc nəslin diqqətinə çatdırmağı özümə borc bildim.
İnsanın, xüsusən də sənət adamlarının formalaşmasında, yetişməsində doğulub-böyüdüyü yerin, təbiətin böyük rolu var. Vasif müəllim də qədim və gözəl Naxçıvan torpağının ecazkar təbiətində böyümüş, saf sularını içmiş istedadlı sənətkardır. O, 1963-cü ildə Naxçıvan şəhərində anadan olub. İlk dəfə tarda çalmağı ona dayısı – Naxçıvan Muxtar Respublikasının tanınmış tarzəni, Əməkdar artist Tağı Tağıyev öyrədib. Sonralar o, ailəsilə birlikdə Sumqayıta köçüb, burada musiqi məktəbinin tar sinfində təhsil alıb. Müəllimi bu gün də böyük minnətdarlıqla xatırladığı Əlislam Aslanoğlu olub.
Vasif Allahverdiyev 1983-cü ildə Sumqayıt Musiqi Texnikumunu fərqlənmə diplomu ilə bitirib və həmin il Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasına (indiki Bakı Musiqi Akademiyası) tar ixtisası üzrə qəbul edilib, 1988-ci ildən isə bəstəkarlıq fakultəsində Hacıbəylilər nəslinin layiqli nümayəndələrindən biri olan İsmayıl Hacıbəyovun sinfində oxuyub. Konservatoriyada təhsilini bəstəkarlıq və tar ixtisasları üzrə başa vurub. Yəni, o, Azərbaycan bəstəkarları içərisində ilkin olaraq tar ixtisası üzrə də ali təhsilini başa çatdırmış mütəxəssisdir.
Təyinatla Naxçıvan şəhərinə göndərilən Vasif Allahverdiyev orada musiqi texnikumunun nəzəriyyə şöbəsinin müdiri və eyni zamanda, Bəstəkarlar Təşkilatının məsul katibi vəzifələrində çalışıb. Sonra Bakıya qayıdıb, pedaqoji və yaradıcılıq fəaliyyətilə məşğul olub. Hazırda Azərbaycan Milli Konservatoriyasının dirijorluq kafedrasında professor vəzifəsində çalışır.
Vasif Allahverdiyev sənətdə öz sözü, öz dəst-xətti olan bəstəkardır. Yaradıcılığında milli kökə bağlılıq özünü parlaq şəkildə büruzə verir. Bu da bəstəkarın milli musiqini sevməsindən və ona sıx bağlılığından irəli gəlir. Eyni zamanda, yazdığı bütün əsərlərdə milli ənənələrlə müasir ifadə vasitələrini üzvi surətdə birləşdirmişdir. Onun yaradıcılığı çoxşaxəlidir. Əsərlərində doğma Vətənin tərənnümü, böyük müəllimlərinə məhəbbət, xalqın azadlıq mübarizəsi, qəhrəman şəhidlərin xatirəsi kimi mövzular üstünlük təşkil edir. Bəstəkar əsl peşəkarlıq zirvəsinə çatmağı qarşısına məqsəd qoyub, çalışqanlığı və tələbkarlığı sayəsində bu yüksək amala nail olub. Müraciət etdiyi janrlar da müxtəlifdir. Yaradıcılıq dəsti-xətti simfonik, kamera-instrumental musiqisi, vokal və s. janrlarında özünü daha parlaq büruzə verir. Belə ki, bəstəkar 3 hissəli “Atatürk” simfoniyası, “Heydər Əliyev – ömür yolu” simfonik poeması, solo tar üçün “Qarabağ balladası”, Üzeyir Hacıbəyliyə ithaf olunan taxta nəfəsli kvartet və zərb alətləri üçün yazılmış “Muğamsayağı”, Ulu öndərə həsr olunan səs və kamera orkestri üçün “Sənsizlik” elegiyası (sözləri M.Heydərqızına aiddir), Arif Məlikovun 70 illiyinə həsr olunan fortepiano silsiləsi, solist, 4 səsli qarışıq xor və böyük simfonik orkestr üçün “Vətən torpağı” odası, marşlar, çox sayda mahnı və romanslar, bir çox xalq mahnılarının səs və kamera orkestri üçün işlənməsi və digər onlarla əsərin müəllifidir.
Vasif Allahverdiyevin əsərləri tez-tez Beynəlxalq tədbirlərdə, Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının qurultay və plenumlarında səslənir. Bəstəkarın musiqisi respublikamızın hüdudlarından kənarda da layiqincə təmsil olunur. O, Türkiyə, Kipr, İran, Rusiya, Fransa, Almaniya, İtaliya, ABŞ və digər ölkələrdə qastrol səfərlərində olub, Azərbaycan musiqisini layiqincə təmsil edib. Əsərlərində məhəbbət, xoşbəxtlik, sevinc, mübarizə, azadlıq, dostluq, sədaqət, vətənpərvərlik mövzuları öz əksini tapır. Хаlqın həyаtını, fikir və duyğulаrını özündə əks еtdirən hər bir əsər insаnlаrı məfkurəyə və dаhа məsuliyyətli оlmаğа yönəldir.
Vasif Allahverdiyevin yaradıcılığı dövlətimiz tərəfindən də yüksək qiymətləndirilib. 2010-cu ildə o, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar incəsənət xadimi, 2019-cu ildə isə Xalq artisti fəxri adına layiq görülüb.
Yuxarıda Vasif müəllimin dayısı Tağı Tağıyevi xatırladıq. Qeyd edək ki, onun qardaşı – Azərbaycan Respublikasının Əməkdar incəsənət xadimi, bəstəkar, pianoçu, professor Ceyhun Allahverdiyev də bu sənətdə öz sözünü deməyə qadir olan sənətkarlardandır. Qızı Türkan Allahverdiyeva isə istedadlı pianoçu kimi fəaliyyət göstərir.
Əlbəttə, bəstəkar haqqında, onun əsərləri barədə çox danışmaq olar. Amma biz Vasif Allahverdiyev yaradıcılığının zənginliyini, sənət dünyasının genişliyini, milli musiqi incəsənətinin inkişafı naminə gördüyü işlərin əhəmiyyətini nəzərə çarpdırdıq. Onu da vurğulayaq ki, həyat eşqi ilə alışıb-yanan Vasif Allahverdiyevin yaradıcılıq potensialı tükənməzdir. Bu gün ömrünün kamillik dövrünü yaşayan bəstəkar yüksək peşəkarlıq prinsiplərinə sadiq qalaraq, milli musiqi mədəniyyətimizin tərəqqisi naminə yorulmadan çalışır. Hec zaman yaradıcılıq axtarışlarından usanmır. Əminik ki, bu zəngin yaradıcılığa hələ neçə-neçə yeni səhifələr əlavə olunacaq.
Jalə QULAMOVA,
Azərbaycan Milli Konservatoriyasının kafedra müdiri, professor