Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin Ermənistan paytaxtında “Nemezis” terror əməliyyatının “qəhrəmanlarına” həsr olunmuş abidə ucaldılması ilə bağlı yaydığı bəyanat dünya ictimaiyyətinə növbəti çağırış kimi qiymətləndirilməlidir. Çünki ermənilər bundan əvvəl də faşizmə xidmət etmiş xəyanətkar Qaregin Njdeyə abidə qoymaqla bəşəri dəyərləri tanımadıqlarını sübut etmişdilər. Rusiya Müdafiə Nazirliyinin həmin satqın erməni hərbçinin xəyanətlərini sübut edən çoxsaylı faktları yaymasına baxmayaraq, qaniçən ermənilər cəllad Qaregini hələ də qəhrəmanlaşdırmaq istəyirlər. Elə “Nemezis” əməliyyatı “qəhrəmanları”na abidə ucaldılması da Njde əhvalatı kimi qaniçənliyə, terrora, təxribata, alçaqlığa, şərəfsizliyə abidə qoyulmasıdır.
Əvvəlcə bu əməliyyatın tarixçəsi barədə bir neçə kəlmə. Xatırladaq ki, “Nemezis” əməliyyatı – “Daşnaksütyun” partiyasının türklərə və azərbaycanlılara qarşı keçirdiyi terror aksiyasıdır. Aksiyanın məqsədi “erməni soyqırımı”nı və Bakıda 1918-ci ildə “erməni əhalisinin qətlini” təşkil etmiş şəxslərdən qisas alınması idi. Qətlə yetirilən şəxslərin arasında həm Osmanlı imperiyasının, həm də Azərbaycan Demokratik Respublikasının keçmiş rəhbərləri var idi. Əməliyyatın adı, qədim yunan intiqam ilahəsi Nemezidanın adından götürülmuşdür.
Bildirilir ki, əməliyyatın keçirilməsi erməni “ictimai-siyasi xadimi” Şaan Natalinin təşəbbüsü ilə – 1919-cu ilin oktyabrında, “Daşnaksütyun” partiyasının İrəvanda keçirilən doqquzuncu qurultayında qərara alınmışdır. Qaniçənlər, guya, soyqırıma aidiyyatı olan insanların 650 nəfərlik bir siyahısını hazırlayır, onların arasından 41 nəfəri isə “əsas günahkarları” elan edirlər. Əməliyyata rəhbərlik üçün xususi orqan yaradılır, bütün əməliyyat üçün o orqan məsul idi. Həmin orqanın rəhbəri Ermənistanın ABŞ-dakı səfiri Armen Qaro idi. Göründüyü kimi, onların diplomatları da terrorçu və təxribatçı olublar.
Məhz həmin “diplomat”ın rəhbərlik etdiyi vəhşi qaniçənlər 1920-ci il iyunun 19-da Tiflisdə Azərbaycan Demokratik Respublikasının sabiq Baş naziri Fətəli xan Xoyskini qətlə yetirirlər, keçmiş Ədliyyə naziri Xəlil bəy Xasməmmədov isə yaralanır. Bir ay sonra, yenə də Tiflisdə Azərbaycan parlamenti sədrinin sabiq müavini Həsən bəy Ağayev qətlə yetirilir. Sonrakı il martın 15-də Berlində Osmanlı imperiyasının keçmiş daxili işlər naziri və sədr-əzəm olmuş Tələt paşa öldürülür. Həmin il dekabrın 5-də Romada, atla gəzinti zamanı Osmanlı imperiyasının keçmiş sədr-əzəmi Səid Hilmi paşa qətlə yetirilir. 1922-ci ildə Berlində, ailəvi gəzinti zamanı keçmiş Trabzon valisi Camal Əzim və “Təşkilati məxsusə”nin yaradıcısı Bahəddin Şakir, həmçinin onun cangüdəni də öldürülür. 1921-ci il iyulun 19-da İstanbulda Azərbaycanın keçmiş daxili işlər naziri Behbud xan Cavanşir qətlə yetirilir. 1920-ci il mayın31-də Kürdəmirdə Azərbaycan Demokratik Respublikasının Baş naziri Nəsib bəy Yusifbəyli qətlə yetirilir.
Bundan başqa, 1920-ci ildə ermənilərin türklərlə əməkdaşlıqda günahlandırdığı Mkrtıç Arutunyan, Vahe Yesayan, Hamayak Aramyants və başqa ermənilər də məhz “Nemezis” təşkilatı tərəfindən öldürülür.
Xarici İşlər Nazirliyinin Ermənistanda “Nemezis” terror əməliyyatına həsr olunmuş abidə ilə əlaqədar yaydığı bəyanatda deyilir ki, bu il aprelin 25-də İrəvan şəhərində “Nemezis” terror əməliyyatına həsr olunmuş abidənin açılmasını qətiyyətlə pisləyirik. Həmin qanlı hadisələrin və dəhşətli terror aktların təşkilatçılarına abidə ucaldılmasına bilavasitə Ermənistanın müvafiq dövlət qurumlarının icazə verməsi və layihənin təsdiq edilməsi bir daha sübut edir ki, terror Ermənistanın dövlət siyasətidir. Abidənin açılış mərasimində hakim partiyanın üzvü olan Ermənistan merinin müavini və digər rəsmilərin də iştirak etməsi Ermənistan tərəfindən terrorçuluq siyasətinin təşviq olunması və tarix boyu həyata keçirdiyi terror əməllərinin təbliğatıdır.
Xatırladaq ki, Ermənistanda dövlət siyasəti səviyyəsində maliyyələşdirilən və icra olunan terrorçuluq əməllərindən bütün dünya xəbərdardır. Hamı bilir ki, ASALA və digər erməni terror təşkilatları 1970-1980-ci illərdə dünyanın 22 ölkəsində 235-dən çox terror aktı törədərək, 24 türk diplomatını qətlə yetiriblər. 1980-ci illərin sonundan etibarən Ermənistan Azərbaycana qarşı metro və avtobusların partladılması da daxil olmaqla, 30-a yaxın genişmiqyaslı terrorçuluq aktları törədilib.
Azərbaycan tərəfi bu fikirdədir ki, terrorçuluğun Ermənistanda dövlət səviyyəsində dəstəklənməsi beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən qətiyyətlə qınanmalı, bölgədə sülh və əmin-amanlığın təmin edilməsi üçün Ermənistan tərəfindən terrorçuluq siyasətinə son qoyulmalıdır. Bizim məqsədimiz odur ki, erməni terrorizmi, ekstremizmi, aqressiv separatizmi və irqi ayrı-seçkiliyin bütün forma və təzahürlərinə qarşı birmənalı və ikili standartlardan kənar şəkildə qəti mübarizə aparılmasına nail olaq. Azərbaycan diplomatlarının fikrincə, rəsmi İrəvanın bu cür addımları, bu ölkənin Bakı və Ankara ilə davam edən normallaşma danışıqları ilə bağlı iddia etdiyi “səmimiyyətini” və “xoş iradəsini” ciddi sual altına qoyur. Onlar anlamalıdırlar ki, sülh və barışığa aparan yol сinayət və səhvlərin daha çox tərənnüm edilməsindən deyil, həmin bəd əməllərin etiraf olunmasından keçir.
Sonda xatırladaq ki, Azərbaycan artıq müharibə səhifələrini geriyə çevirmək, sülhə və birgəyaşayışa töhfələr vermək üçün öz iradəsini ortaya qoymuşdur. Ermənistan isə üzdə sülh istədiyini desə də, bu məsələyə “sədaqətini” çoxsaylı Azərbaycan və Türkiyə siyasətçilərini, hərbi və dövlət xadimlərini qətlə yetirmiş qanlı cinayətkarlarına abidə ucaltmaqla nümayiş etdirir.
Bu sətirləri dövlət başçımızın bir arqumenti ilə tamamlamaq istəyirəm: “Əlbəttə, sülh müqaviləsi olacaq və buna biz “dəmir yumruq” ilə nail olacağıq. Lakin heç vaxt nə 31 Mart soyqırımını, nə Xocalı soyqırımını, nə də başımıza gətirilən digər müsibətləri unutmayacağıq!”
İttifaq MİRZƏBƏYLİ, “Xalq qəzeti”