Milli azlıqların İsmayıllı mozaikası

post-img

Müasir dövrümüzdə Azərbaycanda yaşayan bütün xalqların və etnik qrupların milli-mədəni dəyərlərinin qorunması işi dövlət siyasəti səviyyəsinə qaldırılmışdır. Eyni zamanda, Azərbaycan multikulturalizmi xüsusi bir fənn kimi universitetlərdə tədris edilir. 

Bu baxımdan filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Dadaş Əliyevin “İsmayıllı etno­mühitindəki azsaylı xalqların folkloru” adlı monoqrafiyası praktik əhəmiyyətə malikdir. “Nəfəs” İctimai Birliyi və “Azər­baycanın Dostları Təşkilatı”nın dəstə­yi ilə “Huner Group”un baş ofisində bu kitabın təqdimatı keçirilib. Mərasimdə ictimai birliyin sədri Firəngiz Balakişiye­va, “Azərbaycanın Dostları Təşkilatı”nın rəhbəri Billurə Bayramova–Bernard, filologiya elmləri doktorları, professor­lar Seyfəddin Rzasoy və Asif Hacıyev, Azərbaycan Diasporuna Dəstək Fondu­nun direktoru Əkrəm Abdullayev, Bey­nəlxalq Muğam Mərkəzinin direktoru Sahib Paşazadə, Folklor İnstitutunun əməkdaşları, “Lahıc” folklor qrupunun üzvləri, regionda yaşayan azsaylı xalq­ların nümayəndələri iştirak ediblər.

Kitabda müəllifin ilk monoqrafiyası olaraq, İsmayıllı etnomühitində özlərinə layiqli yer tutmuş və milli–mədəni kimlik­lərini qoruyan azsaylı xalqların – lahıc, ləzgi, hapıt, molokan və etnoqrafik qru­pun – Axıska türklərinin folklor ənənələri araşdırılır. Monoqrafiyada hər bir nümunə qeydə alındığı dildə, bəzi məqamlarda isə tərcüməsi ilə təqdim edilib. Tədqiqat işində həm də azsaylı xalqların folklorun­dakı bilinqvizm dil mühiti səciyyələndiri­lib. Tədqiqat aspektləri belə kompleks və sistemli şəkildə ilk dəfə araşdırılır. 

Böyük zəhmət bahasına ərsəyə gələn bu kitabda İsmayıllı folklor mühi­tinin ümumi mənzərəsi və multikultural ənənələr, folklor mühitində azsaylı xalq­ların yeri, epik, lirik və mərasim folkloru adlı fəsillərdə müxtəlif nümunələr topla­nıb. Burada məharətlə seçilmiş inanc və sınamalar, rəvayətlər, nağıllar, şəbədələr, qarğışlar, alqışlar, maraqlı əhvalatlar, ağılar, eyni zamanda, ləzgilərin, hapıtla­rın, malakanların (ingilis, rus və malakan və ləzgi dillərində) folklor nümunələri xü­susi maraq doğurur.

Layihə rəhbəri akademik Muxtar İma­nov olan kitabın ön sözünün müəllifləri filologiya elmləri doktorları, professorlar Asif Hacıyev və Mayıl Əsgərov, elmi re­daktoru filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Atəş Əhmədlidir.

Kitab Anqolada yaşayan azərbay­canlı Billurə və fransız Antuan Bernard­lar cütlüyünün maliyə dəstəyi ilə işıq üzü görüb.

Zərifə BƏŞİRQIZI
XQ

Mədəniyyət