Azərbaycan dinc, münaqişəsiz, hamının bir-birini sevdiyi, əməkdaşlıq etdiyi Cənubi Qafqazı görmək istəyir
“Şəxsən mən Qarabağı azad edərkən 17 il idi Prezident idim və lazım olsaydı, daha 17 il gözləyərdik ki, torpaqlarımızı azad edək. O zaman fərqi yoxdur kim prezident olacaqdı. Yəni, bunun heç bir fərqi yoxdur. Bəlkə də bu hadisə 50 il sonra baş verəcəkdi. Yəni, burada insan eqoist olmalı deyil. Bu, mənimlə bağlı deyil. Fərq etməz, lider və prezident kimdir. Bu, ləyaqət məsələsi idi”.
Bu sözləri 3 il 9 ay bundan əvvəl işğal altındakı torpaqları azad etməklə xalqa ləyaqətini qaytaran Azərbaycan Prezidenti, Ali Baş Komandan İlham Əliyev İkinci Şuşa Qlobal Forumunda xarici media nümayəndəsinin sualını cavablandırarkən deyib. Dövlətimizin başçısı bu məqamda təvazökarlıq edərək, zəfərimizlə bitən İkinci Qarabağ savaşına qədər bölgədəki və xaricdəki anti-Azərbaycan qüvvələrlə necə mücadilə apardığını dilinə gətirmədi. Amma xalqımız 2020-ci ilin sentyabrına kimi Azərbaycan hakimiyyətinin qətiyyətli və son nəticəyə inama söykənən diplomatik savaşının şahididir. Atdığı hər bir addımı, konkret hədəflərə hesablanmış xarisi siyasəti ilə İlham Əliyev bütün beynəlxalq platformalarda, debatlarda miniqələbələrin paradını sərgiləyirdi. Həmin qarşısıalınmaz paradın böyük Zəfərlə nə vaxt və necə tamamlanacağını isə yalnız özü bilirdi.
Bəli, bu, ləyaqət məsələsi idi. Amma burada liderin və prezidentin kimliyinin fərq etmədiyini söyləyəndə cənab Prezident bədxahlarımızı belə heyrətə gətirəcək təvazökarlıq nümayiş etdirir. Məgər Azərbaycanın XXI əsrdə türkdilli ölkələrın sırasında yerinin möhkəmlənməsi, qardaş Türkiyə ilə münasibətlərin heç vaxt görünməmiş yüksək səviyyəyə qaldırılması, nəhayət, Türk Dövlətləri Təşkilatının yaradılması ideyası İlham Əliyevə məxsus deyilmi? Gecə-gündüz çalışaraq, əzm və dəyanət göstərərək ordusunu və iqtisadiyyatını gücləndirdiyi Azərbaycanın geosiyasi mövqeyindən dahi strateg məharəti ilə istifadə edən İlham Əliyevin xalqı və dövləti qarşısındakı xidmətlərini heç kəs dana bilməz! Çıxışında “Sülh və ərazilərimizin azad edilməsi naminə bütün şəxsi emosiyalarımı kənara qoymalı idim. Biz nə işğalı, nə onun fəsadlarını, nə verdiyimiz qurbanları, nə də Qələbəmizi heç zaman unutmayacağıq”,– deyən Azərbaycan Prezidentinin liderlik, sərkərdəlik məharətinin istər 44 günlük Vətən müharibəsində, istərsə də ərazi bütövlüyümüzün və suverenliyimizin tam bərpa edildiyi 23 saatlıq antiterror tədbirində həlledici rolunu bizim kimi, bütün dünya izlədi.
***
Milli Mətbuat və Jurnalistika Günü ilə üst-üstə düşən İkinci Şuşa Qlobal Forumunun əsas mövzusu “Yalan məlumatların ifşası: Dezinformasiyaya qarşı mübarizə” olsa da, Azərbaycan Prezidenti xarici və yerli media təmsilçilərinin müxtəlif səpkili suallarını ətraflı cavablandırdı. Dünyanın 50-dək ölkəsindən 150-dən çox xarici qonağın, o cümlədən 30-a yaxın ölkənin informasiya agentliyi, 3 beynəlxalq təşkilat və 82 media qurumundan nümayəndənin iştirak etdiyi beynəlxalq tədbirdə İlham Əliyev bu gün dünyada baş verənlərin məhz yalan məlumatların qurbanına çevrildiyinə təəssüfləndiyini bildirdi: “Bu, bizim artıq həyat tərzimizin bir hissəsinə çevrilib. Bəzən biz təəccüblənirik ki, Azərbaycan haqqında beynəlxalq mediada yayılan məlumatlar həqiqətə uyğun olmur. Yəni, faktların manipulyasiyası, yanlış narrativlər. Uzun illər ərzində bunun qurbanı olmuşuq. Əlbəttə ki, onlardan biri Ermənistan və Azərbaycan arasındakı münaqişə idi və bütün erməni diasporunun səfərbər olması idi”.
Azərbaycan liderinin forumda səsləndirdiyi fikirlər o qədər də uzaq olmayan keçmişin reallığına söykənirdi. İctimai rəyi yalan və dezinformasiya ilə “yemləyən” xaricdəki erməni diasporu, ermənipərəst siyasətçilər, satılmış media nümayəndələri Azərbaycana qarşı davamlı ideoloji hücumlar edir, bizi dünyaya reallıqdan uzaq formada, “sınıq güzgü” effektində təqdim edirdilər. Qərbin ermənipərəst “beyin mərkəzləri” məhz həmin yalan informasiyaların zəminində Azərbaycan haqqında natamam, naşı, obyektivlikdən uzaq hesabatlar hazırlayır və yayırdılar. Onlar təxribatçı fəaliyyətlərini bu gün də davam etdirirlər.
“Bu, gündəlik həyatımıza çevrilir. O zaman təəccüblənirdik, məyus olurduq, indi isə biganə yanaşırıq. Mən xatırlayıram ki, müxtəlif xarici qonaqlarla görüşlərimdə, səmimi söhbətlərdə, mütləq hallarda mənə ötürülən mesaj olur ki, biz Azərbaycanın bu dərəcədə inkişaf etmiş ölkə olduğunu gözləmirdik. Ona görə də bu narrativlər çox zərərvericidir. Bu, təkcə ölkənin nüfuzunu ləkələmir. Bu, ölkənin biznes potensialını, sərmayə imkanlarını azaldır. Bu, beynəlxalq ictimaiyyətin əsas məsələlərdən diqqətini yayındırır və tamamilə qeyri-realist ssenarilər üzərinə yönəldir”. Prezident İlham Əliyev bu həqiqətləri açıq şəkildə dünyanın nüfuzlu KİV nümayəndələrinin üzünə söylədi. Qarabağda ikinci dəfə əlli ölkənin media təmsilçisinin bir araya gəlməsinə diqqəti çəkən dövlətimizin başçısı hazırda Cənubi Qafqaz regionunda maraqlı tarixi transformasiyanın şahidi olduğumuzu dedi. Ənənəvi ittifaqların bir qədər zəiflədiyini, yeni əməkdaşlıq formatlarının meydana gəldiyini vurğulayan cənab Prezident I Forumdan keçən bir il ərzində baş vermiş ən mühüm hadisənin Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün və suverenliyinin tam bərpası olduğunu xüsusi qeyd etdi.
Bəli, birinci və ikinci Şuşa forumları arasındakı fərq təkcə Qarabağdakı separatçı-revanşist rejimin ləğv edilməsi deyil, eyni zamanda, müasir tariximizə qızıl hərflərlə yazılacaq regionda tarixi transformasiyanın, inqilabi geosiyasi dəyişikliyin baş verməsidir. Bu inqilabın adı Azərbaycanın bölgədə yaratdığı yeni reallıqdır.
***
Doğrudan da, Azərbaycan on illər boyu absurd bir vəziyyətin məngənəsində olub. İşğala, etnik təmizləməyə, humanitar böhrana məruz qalan, bir milyon qaçqını olan ölkəyə qarşı Qərb sanksiyalar tətbiq edirdi. Belə ədalətsiz münasibətin səbəblərindən biri kimi Azərbaycanın beynəlxalq media şəbəkələrinə çıxışının zəif olması ilə izah edən dövlətimizin başçısı müstəqilliyini yeni bərpa etmiş ölkə kimi o zaman ciddi səylər göstərməli olduğumuzu forum iştirakçılarının nəzərinə çatdırdı: “Bizə elə gəlirdi ki, mesajımızı çatdıra bilmirik. Biz özümüzü günahlandırırdıq, resurslarımızı səfərbər edirdik, beynəlxalq ictimaiyyəti maarifləndirirdik. Daha sonra dərk etdik ki, bir çox insanlar, müxtəlif fərdlər bizim mesajları eşitmək istəmir, onlar vəziyyəti tamamilə fərqli şəkildə təqdim etmək istəyir”.
Azərbaycan həqiqətlərini dünyaya çatdırmağın səmərəli üsulu kimi bu cür forumların təşkil edilməsində görən Prezident İlham Əliyev bu gün ABŞ Prezidenti Baydenin də məhz media tərəfindən hücumların, ictimai rəyin manipulyasiyasının qurbanı olduğuna diqqəti çəkib.
Uzunmüddətli və məqsədyönlü fəaliyyətin nəticəsində bu gün artıq yanlış münasibətin Azərbaycandan yayındığını bildirən İlham Əliyev medianın, ümumiyyətlə, hər kəsin daim obyektiv olmasını arzuladığını dilə gətirdi: “Ancaq medianın xüsusi məsuliyyəti var. Çünki medianın mesajları, məsələni işıqlandırması bir çox insanların həyatına təsir edir”.
Azərbaycanda və bölgədə cərəyan edən hadisələrin obyektiv şəkildə işıqlandırılmasının vacibliyini önə çəkən İlham Əliyev dedi ki, bəzən müəyyən səbəblərdən yanlışlığa yol verilməsinin üstündən keçmək olar: “Ancaq bu, məqsədyönlü şəkildə edilirsə və Azərbaycanı nüfuzdan salmağa yönəlibsə, əlbəttə, biz sual veririk ki, bu, nədən baş verir? Bu, niyə belə olmalıdır? Dediyim kimi, bizim bununla bağlı edə biləcəyimiz o qədər də çox deyil. Bu gün Qarabağda apardığımız işlər, ola bilsin ki, bu vəziyyəti dəyişə bilər. Ancaq vaxt keçdikcə siyasi dairələrdə – Qərbdə reallıq daha çox üzə çıxır və Azərbaycana bərabər tərəfdaş kimi yanaşılır”.
Azərbaycan Prezidentinin II Şuşa Qlobal Forumunda mediaya açıqlamasında diqqəti çəkən ən önəmli məqamlardan biri də Zəfər mövzusunu istismar etməməyimizlə bağlı dedikləri oldu: “Biz heç bir zaman nə işğalı, nə onun fəsadlarını, nə verdiyimiz qurbanları, nə də böyük Qələbəmizi unutmayacağıq. Biz və gələcək nəsillərimiz bu Qələbə ilə fəxr edəcək. Amma biz buna fokuslanmamalıyıq, bu mövzunu daim istismar etməməliyik və onu əbədi bir rəmzə çevirməməliyik. Biz irəli getməliyik”.
Təkcə Azərbaycanın deyil, bütövlükdə, bölgənin irəli getməsindən ötrü prioritetləri sadalayan İlham Əliyev forum iştirakçılarına belə bir sual ünvanladı: “Biz hansı Cənubi Qafqazda yaşamaq istəyirik?”. Sualın cavabını özü verdi: “Sülh içində yaşayan, münaqişəsiz, müharibəsiz, ərazi iddiası olmayan, hamının bir-birini sevdiyi, əməkdaşlıq etdiyi Cənubi Qafqaz istəyirik. Amma, bu, badə qaldıranda deyilən gözəl kəlamlardır, real siyasət üçün belə deyil. Odur ki, həm Gürcüstanda, həm də Ermənistanda yeni xarici siyasət gündəliyi formalaşan dövrdə onu dərindən düşünməli, təhlil etməli və bundan sonra biz müəyyən tədbirlər görməliyik ki, inteqrasiya olmasa da, ən azı, müəyyən əməkdaşlıq mövcud olsun”.
Bunun baş vermədiyini təəssüflə bildirən dövlətimizin başçısı amma indi belə bir şansın yarandığına diqqəti çəkib: “Bunun üçün yenə də həm Gürcüstanda, həm də Ermənistanda həmin xarici siyasət modifikasiyalarının nə ilə yekunlaşacağını Azərbaycan düzgün təhlil etməli və sonunu görməliyik”.
Bu məqamda “Qafqaz evi” kimi real və faydalı ideyanın müəllifi olan İlham Əliyev yenə də qonşulara və dünyaya xoşməramlı mesajlarını göndərdi. Dövlətimizin başçısının Şuşada dünyanın çoxsaylı media təmsilçilərinin qarşısında söylədikləri gerçəkləri hamıdan daha əvvəl rəsmi İrəvanın nəzərə alacağına, onun tezliklə yalançı deyil, real sülhə gələcəyinə ümid edək.
Arzu ABDULLAYEV,
Naxçıvan Dövlət Universitetinin prorektoru, tarix üzrə fəlsəfə doktoru
– Təəssüflər olsun ki, bəzən beynəlxalq hüququn normaları, beynəlxalq təşkilatların qərarları ilə bir araya sığmayan yanaşmalar dünyada münaqişələrin ədalətli həllinə kölgə salır. Belə hallar daha çox özünü dünyaya “demokratiya keşikçisi” kimi təqdim edən Qərbin mövqeyində özünü göstərir.
Hazırda dünyanın fərqli nöqtələrində münaqişə ocaqları yaradan bəzi güclər Cənubi Qafqazda da qanlı ssenarinin planını cızırlar. Qərb mətbuatı insan hüquqları, demokratiya mövzularına tez-tez toxunur, üçüncü ölkələrə necə yaşamağı öyrətməyə çalışır. Amma bu zaman həmin “böyük güclər”in törətdiyi qanlı hadisələr barədə susurlar. Onların demokratiya ixrac etdikləri Suriya, İraq, Liviya, Əfqanıstan və başqa dövlətlərin düşdüyü durum göz qabağındadır.
Bu gün ABŞ-nin Cənubi Qafqaz siyasətinin konturları açıq görünür. Fəqət bu maraqların sülh əleyhinə olduğu kənardan da görünür. Məlum olur ki, Vaşinqton Cənubi Qafqazda gərginliyi artıraraq, yeni münaqişə yaratmaq yolunu tutub. Bu yolu tutan ölkənin bölgədə sülhü nəzərə alacağına kim inanar?
Əslində, Qərbin rəsmi İrəvanın qeyri-konstruktiv və sülhdənqaçma siyasətini dəstəkləməsi, Azərbaycanın əleyhinə fəaliyyət göstərməsi heç də ermənilərə sevgisindən irəli gəlmir. “Qoca qitə” üçün Ermənistanı təsir altında saxlamaq, iqtisadi fayda əldə etmək, bu yolla müstəqil siyasət yürüdən qonşularına təzyiq etmək daha maraqlandırır. Qərb ölkələri, xüsusilə də, ABŞ daxildə qanunun icazə verdiyi çərçivədən çıxan etiraz aksiyalarını amansızlıqla yatırırlar. Amma xaricdə oxşar aksiyalardan söhbət gedəndə, onlar belə aksiyaları dəstəkləyirlər.
Biz məhz ikili standartların nəticəsində işğalın, etnik təmizləmənin qurbanı olmuşuq. Ölkəmizə qarşı aparılan qarayaxmalara, feyk məlumatlara baxmayaraq Azərbaycan bölgədə yeni siyasi reallıqlar yaradıb, sülh və əməkdaşlıq istiqamətində inamla addımlayır. Azərbaycanın xarici siyasəti bütünlüklə cənab Prezidentin kreativ siyasi zəkasına əsaslanır. Qətiyyətli, prinsipial və düşünülmüş siyasəti ilə ən təhlükəli dönəmlərdə ölkəmizə qarşı təhdidlərin qarşısını alan Prezident İlham Əliyev həmin təşkilatlardan daha demokratik, ədalətli, beynəlxalq hüquqa hörmətlə yanaşan siyasətçi olduğunu bütün dünyaya sübut etdi.
Bütün deyilənlərin fonunda belə bir həqiqət də öz təsdiqini tapır ki, güclü və müdrik lideri olan dövlət qarşısında duran bütün maneləri dəf edir. Bu baxımdan Vətən müharibəsindən sonrakı bütün proseslərə, ən son 4 qeyri-anklav kəndin qaytarılmasına da nəzər salsaq, Prezident İlham Əliyevin regionun və dünyanın diplomatik müstəvisində söz sahibi olduğu aydın görünür.
İmran BƏDİRXANLI
XQ