İkinci Qarabağ müharibəsi qaçılmaz idi. Bunu hər kəs bilirdi. Azərbaycan ictimaiyyəti də, beynəlxalq vasitəçilər də, biz də bilirdik. Sadəcə ümidlər var idi ki, Ermənistan rəhbərliyində heç olmasa özünüqoruma instinkti büruzə versin və onlar öz xoşları ilə torpaqlarımızdan çıxsınlar. Əgər bu olsaydı, müharibəyə ehtiyac qalmazdı. Biz müharibə istəmirdik və bu gün də istəmirik. Hesab edirəm ki, müharibə riskini sıfıra endirmək üçün bölgəmizdə, Cənubi Qafqazda müxtəlif təşəbbüslər irəli sürülməlidir. Biz buna hazırıq. Bizə müharibə lazım deyil. Biz istədiyimizə nail olmuşuq və bizim üçün indi yeni dövr – quruculuq dövrü, torpaqlarımızın bərpası dövrü başlayıb.
İlham ƏLİYEV,
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
Son iki il yarımlıq postmüharibə dövründə Qarabağda və onun ətrafında vəziyyət bu qədər gərgin olmamışdı.
Müharibədən sonrakı 29 ayda Bakı İrəvanla sülhə nail olmaqdan ötrü mümkün bütün addımları atdı. Vasitəçilərin təşəbbüsü və təşkilatçılığı ilə baş tutan onlarca görüşdə müxtəlif məqamların şahidi olduq. Yerli revanşist-daşnakların, eləcə də xarici “məsləhətçilər”in təsiri altında özünü küncdən-küncə sıxışdıran Hayastan rəhbərliyi biabırçı kapitulyasiyadan sonra hələ də sülh müqaviləsini imzalamaqdan boyun qaçırır. Xüsusilə, son yeddi-səkkiz ay ərzində müxtəlif bəhanələrlə danışıqlar prosesini pozan, sülhə ümidlərin göyərməyə başladığı anda mövqeyini yüz səksən dərəcə dəyişən İrəvan indi də siyasi avantüralara, hərbi təxribatlara, sabotaja əl atmaqla pozitiv diplomatik təşəbbüslərin hamısının üstündən xətt çəkmiş oldu.
Bakının Qarabağdan çıxmağa tələsməyən Ermənistan ordusuna qarşı antiterror əməliyyatına başlaması üçün bütün hüquqi əsaslar göz qabağındadır:
• Rəsmi İrəvanın Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü və dövlət suverenliyini tanımaqdan boyun qaçırması;
• İrəvanın imzaladığı 10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli Bəyanatın 4-cü bəndinə əsasən, Rusiya sülhməramlılarının Qarabağda müvəqqəti yerləşdirilməsi ilə paralel olaraq Ermənistan ordusunun qalıqlarının torpağımızdan çıxmaması;
• Ermənistan rəhbərliyinin ən müxtəlif bəhanələrlə sülh sazişinin imzalanması müddətini uzatması;
• Həm dövlət sərhədində, həm də Rusiya sülhməramlı kontingentinin məsuliyyət zonasında Azərbaycan Ordusunun mövqelərinin mütəmadi atəşə tutulması;
• İrəvanın 10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli Bəyanatın bəndlərindən birinin- nəqliyyat-kommunikasiya dəhlizlərinin açılması şərtini yerinə yetirməkdən imtina etməsi;
• Ermənistanın revanşist niyyətlə Azərbaycana qarşı ərazi iddialarından əl çəkməməsi;
• Beynəlxalq miqyaslı tədbirlərdə, konfrans və forumlarda Ermənistanın baş nazirinin ölkəmizin ünvanına hüquqa zidd, yalan və şər-böhtan xarakterli ittihamlar səsləndirməsi;
• Rəsmi İrəvanın özünü müharibəni uduzmuş tərəf kimi deyil, təkəbbürlü qalib kimi aparması.
Sadaladığımız bu müddəalardan hər biri, hətta ayrılıqda müharibəyə başlamağa zəmin yaradır. Azərbaycanın məhz bu zəminə və BMT Nizamnaməsinin 7-ci maddəsinə söykənərək, ləngimədən sülhə məcburetmə əməliyyatına başlamaq hüququ var.
Amma... Cənab Prezidentin dediyi kimi, biz hələ ki, müharibə istəmirik.
Nə qədər gec deyil, beynəlxalq ictimaiyyət, dünya gücləri Ermənistan rəhbərliyinin qulağını çəkməli, onu növbəti və daha dərin uçuruma yuvarlanmaqdan çəkindirməlidirlər.
İndi Ermənistan rəhbərliyi dilemma qarşısındadır: hərb, yoxsa sülh? Ümid edirik ki, İrəvan ağlını başına toplayıb bu sualın ən doğru cavabını özü tapacaq.
Yazımızı Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı İlham Əliyevin tarixdən ibrət dərsi götürməli olan ermənilərə xitabən dediyi aşağıdakı ibrətamiz sözlərlə yekunlaşdırırıq:
• “Bu, Ermənistan üçün dərs olmalıdır. Onlar nəhayət başa düşməlidirlər ki, bizə qarşı düşmənçilik onlara çox baha başa gəldi. Onlar nə əldə etdilər? Heç nə! Baxın, görün, 30 il ərzində müstəqil dövlət qura bilmədilər. Bu gün Ermənistan müstəqil dövlət sayıla bilməz. Onun nəyi müstəqildir, əgər xarici dairələrdən tam asılıdırsa? Xarici hərbi yardımdan tam asılıdır. Xaricdən gələn siyasi sifarişlərdən tam asılıdır. Onların 30 il vaxtı var idi, nəyə görə müstəqil ölkə qura bilmədilər? İşğala görə. Bu işğal onları bu günə saldı. Bu düşmənçilik, Azərbaycan xalqına nifrət onları bu günə saldı”.
Əgər Ermənistan bundan daha betər günə düşməyi arzulamırsa, üzərinə yeriyən növbəti fəlakətin qarşısını almalı, özü-özünü gətirib çıxartdığı qırmızı xəttin üzərindən geri çəkilməlidir. Yoxsa, hayların son aqibəti baron Münhauzenin məşhur deyimindəki kimi olacaq: suda batanların xilas edilməsi onların öz ümidinə qalır...
İmran BƏDİRXANLI, “Xalq qəzeti”