Azərbaycanlı nümayəndələrin Qarabağın erməni sakinləri ilə ötən gün keçirilmiş görüşü ölkəmizdə olduğu kimi, Ermənistanda da geniş müzakirə mövzusuna çevrilməkdədir. Müzakirələrin müxtəlif tərəflərinə diqqət yetirməzdən öncə bildirək ki, Milli Məclisin deputatı Ramin Məmmədov Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində yaşayan erməni sakinlərlə təmaslar üzrə məsul şəxs qismində müəyyən edilib.
Ramin Ələmşah oğlu Məmmədov əslən qarabağlıdır. 17 fevral 1979-cu ildə Ağdərə şəhərində anadan olub. Bakı Dövlət Universitetinin Beynəlxalq hüquq və beynəlxalq münasibətlər fakültəsini bitirib. Beynəlxalq münasibətlər ixtisası üzrə magistr pilləsində təhsil alıb. Bir müddət Mədəniyyət Nazirliyində və Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsində çalışıb. Hazırda Milli Məclisin Ailə, qadın və uşaq məsələləri komitəsinin, habelə, Beynəlxalq münasibətlər və parlamentlərarası əlaqələr komitəsinin üzvüdür.
Görüşə gəlincə, ölkəmizin ərazisində müvəqqəti yerləşdirilmiş Rusiya sülhməramlı kontingentinin Xocalı şəhərindəki qərargahında baş tutmuş təmasda R.Məmmədovla yanaşı, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin, İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Əmlak Məsələləri Dövlət Xidmətinin və “AzerGold” Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin mütəxəssislərindən ibarət, təbii sərvətlərin qanunsuz istismarını araşdıran monitorinq qrupunun rəhbəri Məsim Məmmədov da iştirak edib. Orada Qarabağda yaşayan erməni sakinlərin Azərbaycana reinteqrasiyasına dair ilkin müzakirələr aparılıb. Təbii ki, prosesin ölkəmizin konstitusiyasına və qanunlarına uyğunluğu əsas götürülməklə.
İndi isə Ermənistandakı reaksiyalardan bir neçə fraqmenti diqqətə çatdıraq. Ölkənin “Panorama.am” saytının yazdığına görə, dünənki görüşdə, konkret olaraq, Laçın yolu ilə avtomobillərin maneəsiz hərəkətinin bərpası məsələsi müzakirə olunub. Sayt görüşdə Azərbaycan nümayəndələrinin məlum qızıl və mis-molibden yataqlarında monitorinq aparması imkanları ətrafında da fikir mübadiləsi aparıldığını bildirib. Ən əsası isə “regionda gərginliyin azaldılması və dinc həyatın bərpası istiqamətində gələcək əməkdaşlıq barədə razılıq əldə olunub”. Qarabağda yerləşdirilmiş Rusiya sülhməramlılarının komandanlığından isə bildirilib ki, görüşdə, elektrik enerjisi və qaz təminatı məsələləri nəzərdən keçirilib.
Ümumən, Azərbaycan həmişə Qarabağda yaşayan ermənilərin ölkəmizin bərabərhüquqlu sakinləri, vətəndaşları olduqlarını bəyan edib, onların qarşılaşdıqları problemlərin həllinin dövlətimiz üçün prioritetlik amilini qabardıb. Prezident İlham Əliyev hələ keçən ilin oktyabrında keçirilmiş Praqa sammitindən sonra Azərbaycanın televiziya kanallarına müsahibəsində bildirmişdi ki, “Qarabağda yaşayan ermənilər bizim vətəndaşlarımızdır və onların taleyini, onların gələcək həyatını hər hansı bir ölkə ilə, o cümlədən Ermənistanla müzakirə etmək fikrində deyilik. Bu, bizim daxili işimizdir”.
Bəli, Qarabağ erməniləri ilə təmasın özü də ölkəmizin daxili işi, suveren hüququdur. Bu hüququn gerçəkləşdirilməsi onların qayğısına qalmaq, həyat şəraitlərinin yaxşılaşdırılması məramından irəli gəlir. Prezident İlham Əliyevin də məsələyə məxsusi, həm də müəyyən qədər müqayisəli yanaşması diqqətdən yayınmır: “Hər halda, əmin ola bilərlər ki, onların Azərbaycan cəmiyyətinə inteqrasiya edilmiş yaşayışı indiki yaşayışlarından qat-qat yaxşı olacaq”.
Dövlətimizin başçısı bu il fevralın 18-də Münxen Təhlükəsizlik Konfransı çərçivəsində "Dağları aşmaq? Cənubi Qafqazda təhlükəsizliyin qurulması" mövzusundakı plenar iclasdakı çıxışı zamanı da bəyan etdi ki, ölkəmiz Qarabağda yaşayan erməni vətəndaşları ilə danışıqlara hazırdır, “lakin erməni icmasının Qarabağda doğulmuş və bütün ömrü boyu orada yaşamış nümayəndələri ilə”. Dövlətimizin başçısının həmin iclasdakı bu fikirləri isə əminliyi bir qədər də artırmaq baxımından mühüm mesaj idi: “Qarabağ erməniləri Azərbaycan vətəndaşlarıdır, azlıqdır. Biz Qarabağdakı erməni icmasının nümayəndələri ilə praktiki təmaslara başlamağa hazırıq”.
Qeyd edək ki, Ermənistanda azərbaycanlı nümayəndələrin Qarabağın erməni sakinləri ilə təması zəminində ölkəmizin yaratdığı mövcud reallıqları vurğulamaq meyilləri nəzərə çarpmaqdadır. Əlbəttə, bu meyillərdə baş nazir Nikol Paşinyan iqtidarına ünvanlanmış qınaq, həmçinin, destruktivlik motivi yer almaqdadır. Məsələn, Ermənistan parlamentinin deputatı Tiqran Abramyan deyir ki, hazırda əsas problemlərindən biri Ermənistan və Azərbaycan rəhbərliyinin Qarabağla bağlı konsensusa malik olmasıdır. Onun sözlərinə görə, Bakının irəli sürdüyü beş prinsip və İrəvanın müəyyən əlavələri göstərir ki, sülh müqaviləsinin bağlanması danışıqların Azərbaycan üçün uğurla başa çatması anlamını daşıyır: “Çünki danışıqların aparıldığı və açıq şəkildə deyilənlərin heç biri Ermənistanın maraqlarını əks etdirmir. Öz müqəddəratını təyinetmə hüququ gündəmdən çıxarılıb. Bu, artıq onu göstərir ki, ermənilərin heç bir müsbət gözləntiləri ola bilməz və Qarabağın Azərbaycanın nəzarətinə keçməsi İrəvan hakimiyyətini xüsusi qıcıqlandırmır”.
Abramyan, eyni zamanda, bildirib ki, danışıqlar sırf Azərbaycanın ərazi bütövlüyü çərçivəsində müzakirə olunur: “Amma Rusiya da bundan kənarda qalmayıb. Bölgəmizdəki proseslərə nəzarəti ələ keçirməklə bağlı Qərblə Rusiya arasında dərin qarşıdurma var. Moskva öz iştirakını təmin edir, lakin 4-6 aydan sonra nə olacağını demək çətindir”.
Paşa ƏMİRCANOV,
“Xalq qəzeti”