Azərbaycan Yazıçılar Birliyi – 90

Beynəlxalq Muğam Mərkəzində Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin 90 illik yubileyi münasibətilə ədəbi-bədii gecə keçirildi. Təntənəli mərasimdə Azərbaycanın görkəmli qələm sahibləri, eyni zamanda Turan ellərindən, Türk dünyasından dəvət olunmuş şair və yazıçılar, söz sahibləri iştirak edirdilər. 

Ədəbi-bədii gecəni Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin katibi Səlim Babul­laoğlu açaraq sözü Azərbaycan Yazıçı­lar Birliyinin sədri, Xalq yazıçısı Anara verdi. AYB-i ruh etibarı ilə 90 yaşlı bir gənc adlandıran Anar ötən onilliklər­də yaradıcılıq qurumunun şərəfli, eyni zamanda mürəkkəb bir yol keçdiyini söylədi:

– 30-cu illərin repressiyalarında bir çox yazıçılarımız haqsız olaraq qurban getdi. Biz, Yazıçılar Birliyi olaraq onların xatirəsini əbədiləşdirmək üçün memorial lövhə asmışıq. Keçmiş SSRİ respublika­larının heç birində belə bir iş görülməyib. Müstəqillik dövrümüzün əvvəlləri də bizim üçün ağır oldu. Çünki düşmənlərimiz Qa­rabağ məsələsini ortaya atdılar, torpaq­larımız işğal olundu. Bu dövrdə də Yazı­çılar Birliyi mübarizənin önündə gedirdi. Məhz həmin illərdə Azərbaycan yazıçıları öz əsərləri ilə çıxışlar edirdi. İlk etirazlar da Yazıçılar Birliyi tərəfindən gəldi. Xalq Kommunist Partiyasına inamını itirəndə, etiraz edəndə Yazıçılar Birliyi onun səsinə səs verdi. Hətta torpaqlarından qovulmuş həmvətənlərimizin bir hissəsini Yazıçılar İttifaqının Yaradıcılıq Evlərində yerləşdir­dik. Ən ağır günlərdə xalqımız üçün əli­mizdən gələni edirdik. Biz özümüzə borc bilirdik ki, xalqımızla birgə olaq. Həmin ağır günlərdə Yazıçılar İttifaqı parçalan­madı, hamımız bir olduq. Sözümüzü bir­gə dedik. 

Ulu öndər Heydər Əliyev 2-ci dəfə siyasi hakimiyyətə gələndən sonra Ya­zıçılar Birliyinə də 2-ci nəfəs verildi. O bizimlə bütün problemlərin həlli ilə bağlı öz sözünü deyirdi. Ədəbiyyatımıza, şeirə, sənətə Ulu öndərin qayğısı sayəsində Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin işində yeni bir mərhələ başlandı. Biz həmin qayğı­nı bu gün görkəmli dövlət xadimi İlham Əliyevdən görürük. Azərbaycanın söz, qələm əhli dövlətin tam qayğısı ilə əhatə olunub, ona görə də bu bayram günündə mən öz adımdan və Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin çoxminli üzvləri adından cənab İlham Əliyevə təşəkkürümü bildirirəm. 

AYB sədri Anar yubiley tədbirinə qatılan Türk Cümhuriyyətləri ilə birlik­də Şuşaya səfər edildiyini bildirdi:

– Bilirsiniz ki, bir neçə gün əvvəl Şu­şada Türk dövlətlərinin qeyri-rəsmi zirvə toplantısı keçirildi. Ardınca isə həmin təd­birin davamı olaraq, özbək, qırğız, qa­zax, türk qardaşlarımız – şair və yazıçılar Şuşada gedən quruculuq işləri ilə tanış oldular. Bu qədim Azərbaycan torpağı­nın ab-havası ilə nəfəs aldılar. Və bir də gördülər ki, bu 30 ildə biz nələr çəkmişik. Qonaqlarımıza bizimlə birgə olduqlarına və bayramımızda iştirak etdiklərinə görə minnətdarlıq edirəm. 

AMEA-nın prezidenti, akademik İsa Həbibbəyli yubiley münasibətilə təb­riklərini çatdırdı, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin 90 illik tarixinin bəzi səhifələ­rini vərəqlədi:

– Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı 1934-cü il iyunun 13-də yaradıldığı gündən xalqın səsi, yazan əli olmuşdur. Bir za­manlar ədəbi birliklər və məclislər tər­kibində formalaşan bu İttifaqın üzvləri Azərbaycanın ictimai fikir tarixində, milli məfkurənin formalaşmasında böyük rol oynamışlar. Bu gün hörmətlə bu təşkilata rəhbərlik edən mərhum söz ustadlarının adlarını çəkməklə onların misilsiz zəhmə­tini bir daha hər birinizin xatirinə salmaq istəyirəm. AYB-nin ilk rəhbəri Məmməd­kazım Ələkbərlinin, Seyfulla Şamilovun, Rəsul Rzanın, Səməd Vurğunun, Süley­man Rəhimovun, Mehdi Hüseynin, Mirzə İbrahimovun, İsmayıl Şıxlının və Sizin – Anar müəllimin adlarını qürurla çəkirəm. Bu insanların hər biri Azərbaycan mədə­niyyətinə, ədəbiyyatına böyük xidmətlər göstərmişlər. Azərbaycan dilinin forma­laşmasında, inkişaf etdirilməsində bu təş­kilatın xidmətləri əvəzsizdir. Onu da qeyd edim ki, AMEA Azərbaycan Yazıçılar Birli­yi ilə birgə bir çox layihələri həyata keçirir, əməkdaşlıq edir. 

14 iyul 1969-cu ildə görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyev siyasi hakimiyyətə gəlmişdir. 55 il əvvəl Azərbaycana rəhbər­lik etməyə başlayan Heydər Əliyev cəmiy­yətin bütün sahələrinə qayğı göstərərkən qələm, söz əhlinin fəaliyyətini ön plana çəkmiş, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin inkişafı üçün diqqətini əsirgəməmişdir. Sizin bayramınızın məhz belə bir tarixi gündə keçirilməsində də sanki bir bağlılıq vardır. Çünki Heydər Əliyev hakimiyyətdə olduğu bütün dövrlərdə ədəbiyyata, söz, qələm sahiblərinə ən yüksək səviyyədə diqqət göstərmişdir. Bu gün sevindirici haldır ki, Ümummilli liderin siyasi ideya­ları dövlət rəhbərimiz İlham Əliyev tərəfin­dən uğurla davam etdirilir. Bu gün də AYB Prezidentin diqqət və qayğısı ilə əhatə olunmuşdur. 

Ədəbiyyat və mədəniyyət hər bir xalqın inkişafında müstəsna rol oynayır. Bu mə­nada Anar müəllimin rəhbərlik etdiyi təş­kilatın uğurları müstəqilliyimiz dövründə öz bəhrəsini verməkdədir. AYB sanki bu yolda bir açar rolunu oynayır. Çünki sizin fəaliyyətiniz ictimai fikrin, milli mənsubiy­yətin inkişaf etdirilməsində əvəzsiz rola malikdir. 90 illik tarix Azərbaycan ədəbiy­yatına böyük, nadir simalar bəxş etmişdir. Müstəqillik dövründə qazanılan uğurları­mızda sizin də xidmətləriniz danılmazdır. AYB, başlıca olaraq, Azərbaycançılıq ide­yalarına xidmət etmişdir. Bundan sonrakı fəaliyyətinizə uğurlar diləyirəm. 

Mədəniyyət nazirinin müavini Fərid Cəfərov nazir Adil Kərimlinin təbriklə­rini ədəbi-bədii gecənin iştirakçılarına çatdıraraq dedi: 

– Bugünkü tədbirdə qardaş ölkələrin yazıçı və şairləri iştirak edir. Onlara da xoş gəlmisiniz, deyirəm. Daha doğrusu, onlar öz vətənlərinə gəliblər. Azərbaycan Yazıçılar Birliyi 90 illik tarixi ərzində keş­məkeşli bir həyat yaşamışdır. Azərbaycan mənəviyyatının, dilimizin qorunmasın­da və gənc nəslə aşılanmasında şair və yazıçılarımızın yazdıqları əsərlərin rolu böyükdür. Müstəqillik illərimizdə, 30 ilə yaxın davam edən işğal illərində AYB elə bir fəaliyyət göstərmişdir ki, gənclərimiz milli-mənəvi ruhda böyümüşlər. Bu illərdə yazılan əsərlərin rolu böyükdür. 44 gün­lük müharibədə qələbəmizin qazanılma­sında, böyük Zəfərə imza atmağımızda, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliye­vin ətrafında dəmir yumruq kimi birləşmə­yimizdə şair və yazıçılarımızın xidmətləri böyükdür. 

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin bun­dan sonrakı fəaliyyəti özündə Zəfər ta­riximizi yazıb-yaratmağı, mədəni irsimizi mühafizə etməyi, dilimizin saflığını qo­ruyub saxlamaq kimi dövlət əhəmiyyətli məsələlərin həyata keçirilməsində yaxın­dan iştirakı ehtiva edəcək. Bu müqəddəs işdə qələm sahiblərinə uğurlar diləyirəm. Növbəti həftədə AYB ilə birgə Vaqif Poezi­ya Günlərində iştirak edəcəyik. İnanıram ki, AYB ilə Mədəniyyət Nazirliyinin birgə layihələri, tədbirləri dövlətimizin uğurları­nın ictimaiyyətə çatdırılmasında mühüm rol oynayacaq.

Türkiyənin görkəmli şairi Ataol Bəhramoğlu çıxış edərək, Azərbaycan Yazıçılar Birliyini 90 illik yubileyi münasi­bətilə həmkarları adından təbrik etdi və bildirdi ki, bu gün türk dünyasında Azər­baycanın 44 günlük Zəfər yolundan qü­rurla danışılır. Və qəhrəmanlıq göstərən Azərbaycan oğulları haqqında əsərlər yazılmağa başlayıb. Qədim Şuşa torpa­ğında bir daha xalqınızın ulu köklərinin sarsılmaz olduğunu yəqin etdik. Qara­bağa səfərlərimiz bizi çox düşündürür, yeni-yeni əsərlər yazmaq üçün ruhumuz bizə deyir ki, bu möhtəşəm türk xalqının qəhrəmanlığı bütün dünyaya bəyan edil­məlidir. Azərbaycan Yazıçılar Birliyi ilə bundan sonra da birgə işləyəcəyik.

Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Aktotı Raimkulova, İLE­SAM-ın rəhbəri, şair Mehmet Nuri Par­maksız, “Türk Ədəbiyyatı” dərgisinin baş redaktoru İmdat Avşar, qırğızıs­tanlı şair, tərcüməçi Joldokbek Monol­dorov, Özbəkistan Yazıçılar Birliyinin sədr müavini Minhaciddin Mirzo da öz çıxışlarında AYB-nin türk dünyasındakı fəaliyyətini yüksək qiymətləndirdilər və səmimi təbriklərini çatdırdılar. 

AYB-nin Ağsaqqallar Şurasının sədri, Xalq şairi Nəriman Həsənzadə, Xalq şairi Sabir Rüstəmxanlı, AYB-nin 1-ci katibi, Xalq yazıçısı Çingiz Abdul­layev, AMEA-nın Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin direktoru, akademik Rafael Hüseynov, AYB-nin katibi, Əməkdar incəsənət xa­dimi, tanınmış yazıçı Elçin Hüseynbəy­li, AYB-nin katibi İlqar Fəhmi, “Ulduz” jurnalının baş redaktoru Qulu Ağsəs, 6-cı çağırış Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin eksperti Əkbər Qoşalı, AYB Güney Azərbaycan şöbəsinin rəhbəri, şair Sayman Aruz öz çıxışla­rında 90 illik ömür yolu keçmiş Azərbay­can Yazıçılar Birliyinin onların hər birinin həyatında mühüm rol oynamasından, bu təşkilatın tarixi köklərinin milli-mənəvi kör­pülərin qurulmasında əvəzsiz xidmətlə­rindən, XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatının korifey sənətkarlarının ədəbi mühitimizin formalaşmasında, inkişaf etdirilməsin­də, xüsusilə klassik irsə köklənən nəzm, nəsr yaradıcılığının yeni bir mərhələdə, milli ruhda təşəkkül tapmasından və nə­hayət, müstəqillik dövründə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin səmərəli fəaliyyətindən söhbət açdılar, birliyin işinə uğurlar arzu­ladılar. 

Ədəbi-bədii gecədə Opera və Balet teatrının solisti Mütəllim Dəmirovun, cə­nublu ifaçı Aref Mehmandustun ifasında muğamlar səsləndirildi.

TÜRKSOY-un sabiq Baş katibi Dü­senbay Kasseinov tədbirdən sonra “XQ”-yə müsahibə verərək dedi:

– Azərbaycanda çox olmuşam. Ümummilli lider Heydər Əliyevlə bir görü­şümün tarixçəsindən danışmaq istəyirəm. Dünya siyasətində öz dəst-xətti olan bu dahi insanla yanaşı dayanmaq, onunla təmasda olmaq özü bir xoşbəxtlikdir. Hələ 1997-ci ildə Bakıda bu böyük şəxsiyyət­lə görüşən zaman dediklərini bu gün bir daha xatırlamaq istəyirəm: “Biz Qaraba­ğımızı, Şuşamızı mütləq qaytaracağıq”. İnanın, Şuşada bərpa olunmuş 1 nömrəli məktəbin önündə dayanarkən Heydər Əliyevin həmin sözlərini yada saldım və Ulu öndərə bu inamına, uzaqgörənliyinə, İlham Əliyev kimi bir siyasətçini Azərbay­can xalqına bəxş etdiyinə heyran qaldım. 

Prezident İlham Əliyev və birinci xa­nım Mehriban Əliyeva ilə 2004-cü ildə Qazaxıstanın mədəniyyət naziri oldu­ğum dövrdə Astanada görüşmüşdük. O zaman İlham Əliyev çox gənc idi. Amma məndə ümidverici bir dövlət xadimi təəs­suratı yaratmışdı. Hələ illər əvvəl Heydər Əliyev demişdir ki, biz iki dövlət, bir mil­lətik. O, bu frazanı Azərbaycanla Türkiyə arasındakı münasibətlərə istinadən desə də, Prezident İlham Əliyev bu fikrin miq­yasını daha da genişləndirərək: “Biz altı dövlət, bir millətik” birliyinin əsasını qoy­muşdur. Qarabağa bu səfərimizdə işğal­dan azad olunmuş bölgələrdə aparılan quruculuq işlərini görəndə cənab Prezi­dentin böyük yenidənqurma fəaliyyətinin şahidi oldum və ona ən xoş arzularımı bildirdim. 

Mən yubiley tədbirindəki çıxışımda Azərbaycan yazıçılarına davamlı yaradı­cılıq uğurları dilədim və Türkiyənin Bolu şəhərində – İstanbulla Ankaranın arasın­dakı yolun kənarında ucaldılan, Azərbay­can xalqının, eləcə də Türk dünyasının qəhrəmanlıq rəmzi olan Koroğlunun abi­dəsinin surətini əbədiyyət timsalı olaraq Anar müəllimə təqdim etdim. Çıxışımı isə Türk dünyasının ulu Dədə Qorqudunun duaları ilə belə tamamladım: 

Qarlı uca dağlarımız yıxılmasın,

Kölgə salan qoca ağaclarımız kəsilməsin.

Qarpışanda ağ boz atımız büdrəməsin!

Vuruşanda qara polad üz qılıncımız kütləşməsin!

Ümidimiz üzülməsin, qanadlarımız qırıl­masın!

Bulaqlarımız qurumasın! 

Çıraqlarımız daima yanar dursun – Xalqım heeey!

Vətənimiz, yurdumuz var olsun! 

Yubiley gecəsinin sonunda iştirakçıla­ra bu görüşün xoş təəssüratını ifadə edən qızılgüllər paylanıldı. Qoy hər bir qələm sahibinin yaradıcılığı bu güllər kimi daim təzə-tər və ətirli olsun! 

Kəmalə ABDİNOVA,
Əli NƏCƏFXANLI,
Elşən AĞALAR (foto)
XQ