NASA-dakı azərbaycanlı kimdir?
ABŞ-ın Milli Aeronavtika və Kosmos İdarəsinin (NASA) 2024-cü ildə aya göndərməyi planlaşdırdığı namizədlərdən biri azərbaycanlıdır. Türkiyənin Bilkənt Universitetinin professoru, fizika-riyaziyyat elmləri doktoru Əmirulla Məmmədov bu barədə redaksiyamıza məlumat verib.
Azərbaycan əsilli ABŞ aerokosmik mühəndisi və ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinin zabiti olan Allen Mirqədirov 1979-cu il mayında də Bakı şəhərində anadan olmuşdur. Əvvəlki adı Ələkbər olan Allen Mirqədirov Bakının Nizami rayonundakı Tofiq Abbasov küçəsi, 30 saylı evdə yaşayıb, birinci sinifdən altıncı sinfə qədər Qara Qarayev metro stansiyası yaxınlığında yerləşən 145 nömrəli tam orta məktəbdə təhsil alıb.1991-ci ilin yayında ailəsi ilə ABŞ-yə köçüb və ABŞ-ın Arizona, Havaya, Kolorado, Kaliforniya və Merilend ştatlarında yaşayıb.
Allen Amerika Hərbi Hava Akademiyasında (USAFA) kosmik texnika üzrə bakalavr dərəcəsi, San Dieqo Dövlət Universitetində aerokosmik texnika üzrə magistr dərəcəsi almış və təhsilini başa vurandan sonra 10 il ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrində xidmət etmişdir.
NASA-dakı aerokosmik karyerası 2010-cu ildən başlayır. O, burada orbital missiyalarında uçuşların təhlükəsizliyinə cavabdeh olan mərkəzdə aerokosmik mühəndis işinə təyin olunub. 2014-cü ildə NASA komissiyası tərəfindən Marsa uçuşa maksimum bənzəyən təcrübə üçün seçilib. Təcrübədə kompüterlərin texniki vəziyyətinə, onun işlək vəziyyətdə olmasına və uçuş marşrutuna görə çavabdehlik missiyasını yerinə yetirib. Eyni zamanda uçuş trayektoriyasını optimallaşdıran kompüter proqramının işlənib hazırlanması ilə məşğul olub.
Mirqədirov şəxsi həyatında ilk sovet kosmanavtı Yuri Qaqarinin həyat yolunun ona böük təsir etdiyini bildirir. Futbol, üzgüçülük və basketbol həvəskarıdır. Azərbaycan və Rusiya mətbəxini sevir. Sevdiyi ədəbi nümunələr sırasında Lev Tolstoy, Daniel Defo, Aleksandr Puşkinin əsərləri ilə yanaşı Molla Nəsrəddinin lətifələrindən ibarət seçmələrin də xüsusi yer aldığını vurğulayır.
Qeyd edək ki, NASA ABŞ federal hökumətinin müstəqil agentliyidir . 1958-ci ildə Amerika dövlət xadimi və hərbi lider, ABŞ-ın 34-cü prezidenti D. Eyzenxauer tərəfindən yaradılıb və birbaşa ABŞ Prezidentinə hesabat verir.
XQ
