Azərbaycan xalqının Ümummilli lideri Heydər Əliyevin dostları say-seçmə insanlar olub: görkəmli siyasətçilər, elm adamları, mədəniyyət xadimləri və s. Onun zəhmətkeş çoban Xanış Şahıyevlə dostluğu isə müdriklik və sadəlik mücəssəməsi olan dövlət başçısının adi bir vətəndaşa səmimi münasibətinin örnəyi kimi yadda qalıb. 

Bu sətirlərin müəllifinə Ulu öndərin Xanış kişi ilə bir neçə görüşündə jurnalist kimi işti­rak etmək qismət olub. Onların dostluğunun təməli 1994-cü il dekabrın 23-də Prezident Heydər Əliyevin sədrliyi ilə Respublika Sa­rayında aqrar islahatlara həsr olunmuş müşa­virədə qoyulub. Orada lerikli fermerin çıxışı, ölkə rəhbəri ilə dialoqu müşavirədə, sözün əsl mənasında, xeyli xoş ovqat yaradıb. 

...Həmin gün natiqlər Prezidentin aqrar sahə ilə bağlı tapşırıqlarının icrası barədə məlu­mat verir, ölkədə bolluq yaradılmasına töhfələ­rindən bəhs edirdilər. Heydər Əliyev fermerlərə diqqətlə qulaq asır, suallar verir, kənd camaatı­nın vəziyyəti ilə maraqlanır, xeyir-bərəkət müj­dəli tövsiyələrini əsirgəmirdi. Fermer Xanış Şa­hıyev danışmaq üçün əlini qaldıranda Prezident bunu gördü və ona da söz verdi. Fermer əvvəlcə özünü təqdim edərək bildirdi ki, 64 yaşındadır, ayağı yer tutandan təsərrüfatda çalışıb, taxıl əkib, mal-qara saxlayıb. Bununla yanaşı, 18-i oğlan, 4-ü qız olmaqla 22 uşağı var. Atası İkinci Dünya müharibəsində, iki oğlu Qarabağ uğrun­da döyüşlərdə həlak olub, biri isə yaralanıb.

Ardınca Xanış kişi onu bu müşavirəyə dahi rəhbərə olan sonsuz ehtiramının gətirdiyi­ni söylədi: “Televiziyada çıxışlarınıza ailəmiz böyük maraqla baxır, hər sözünüz ürəyimiz­dən xəbər verir. Xalq üçün çəkdiyiniz zəhmət qəlbimizi dağa döndərir. Sidq-ürəkdən xalqa bağlısınız. Buna görə də xalq tərəfindən sevi­lirsiniz, hər kəsin məhəbbətini qazanmısınız. Hörmətli Prezident, bilirəm ki, dünyada dos­tunuz çoxdur. Əgər çoban dostunuz yoxdursa, bloknota yazın ki, Lerikdə çoban Şahıyev Xa­nış mənim dostumdur”. 

Çobanın belə ərkyana çıxışı Ulu öndərə o qədər xoş təsir bağışladı ki, ağsaqqal fermerin dostluq təklifini razılıqla qəbul etdi. Bundan 5 ay sonra – Qurban bayramı günü Xanış kişi xeyli qoyun kəsərək, Prezident Sarayının qar­şısına gətirdi və ölkə başçısı ilə görüşüb, bay­ram münasibətilə onu təbrik etdi. Fermer dahi rəhbərə Lerik camaatının salamlarını çatdırdı. Prezident isə çoban dostunun Qurban payları­nın Bakıdakı məcburi köçkün ailələrinə çatdı­rılması barədə göstəriş verdi. 

O ildən başlayaraq çoban Xanış Şahıyev ənənəsinə sadiq qalaraq, hər il müqəddəs bay­ramlarda qurbanlar kəsir paytaxta gətirib ölkə başçısı ilə görüşürdü. Onların Azərbaycanın xeyrinə qərar qəbul edilmiş Lissabon sammi­tindən sonra və yeni əsrin əvvəlində Novruz bayramı günü olmuş görüşlərinin xalqımızda xüsusilə böyük ruh yüksəkliyi yaratdığının canlı şahidiyəm. 

Həmin illərdə dövlət televiziyasının Cənub bölgəsi üzrə müxbiri olduğum zaman tanınmış fermerlə Lerikdə dəfələrlə görüşmüşəm. Bəzi ağzıgöyçəklər yazırdılar ki, bəs, Xanış kişi heç də çoban deyil, fermer adı ilə ortaya çıxarılan dilli-dilavər musiqiçidir. Mən də onun gənclik illərində tütəklə gözəl musiqilər ifa etdiyini bilirdim. Amma həmin vaxt o, həqiqətən, hey­vandarlıqda ad çıxarmış sadə zəhmət adamı idi. Buna görə də həm fermer, həm də keçmiş ifaçı kimi qabiliyyətlərini əks etdirən süjet ha­zırlayıb televiziyada göstərdik. Xanış kişinin ona məxsus olan Velaçola yamacında arxac­dan çıxardığı qoyun sürüsünü otara-otara tütək çalması, heyvandarlıqla bağlı peşəkar səviyyə­də söhbətlər etməsi böyük maraqla qarşılandı. 

Söhbətlərimizdən birində onun söylədiklə­rini, az qala, cümlə-cümlə xatırlayıram: “Jur­nalistlər məndən çox soruşurlar ki, sən nəyə görə Prezidentlə dostsan və Prezident sənə nə üçün belə dəyər verir? Deyirəm, möhtərəm Prezidentlə ona görə dostam ki, ürəyimdə 3 dağ var – ata dağı və iki bala dağı. Əgər hör­mətli Prezident müharibəni dayandırmasaydı, minlərlə insan, millət şəhid olacaqdı. Əgər o, müharibənin qarşısını almasaydı, xalqın öv­ladları, o cümlədən mənim də 14–15 oğlum qurban gedərdi. Buna görə Heydər Əliyevi hədsiz çox istəyirəm. İndi isə atəşkəs yaranıb və bizim düşmənə layiqli cavab verə biləcək nizamlı bir ordu yaratmaq imkanımız var. Bir də ki, Heydər Əliyev əliqabarlı insanlara hör­mət və qayğı ilə yanaşan böyük şəxsiyyətdir”.

Yuxarıda xatırlatdığım Novruz bayramı günü baş tutan görüş zamanı Xanış Şahıyev Ulu öndərin xilaskarlıq missiyasını yüksək dəyərləndirərək demişdi: “Əllərimə baxıb ağlayıram, sevinirəm, gülürəm. Ancaq Allah bu əlləri görür. Mən bu əlləri Sənin üçün qal­dırmışam və heç nədən narazı deyiləm. Mən bura nəyə görəsə, kiminsə malı ilə deyil, öz əllərimin qabarı ilə gəlmişəm, öz sözümlə gəl­mişəm... Sənin haqqında sözü bir dəfə də, yüz dəfə də, min dəfə də danışanda adam doymur. Elə bil ki, heç danışmamışam, ya da birinci dəfədir danışıram. Sənin haqqında nə qədər danışılsa, söz Sənə yaraşır, Sən də sözə yara­şırsan. Mən demişəm: Heydər Əliyev, Sənin başmaqların hər adamın ayağına olar, amma heç kəs Sənin yerişini yeriyə bilməz. Hey­dər Əliyevin vəzifəyə yox, vəzifənin Heydər Əliyevə ehtiyacı var. Sən balaca vəzifələri də Prezident səviyyəsində aparmısan. Sənin du­ruşunda da, yerişində də, danışığında da pre­zidentlik səviyyəsi mövcuddur”. 

Həmin görüşdə Heydər Əliyev deyib: “Xanış kişi, mən həmişə səninlə söhbət edən­də çox təəccüb edirəm ki, sən nə qədər müdrik xalq sözü, atalar sözü bilirsən və sənin nitq im­kanların nə qədər böyükdür. O qədər gözəl da­nışırsan ki, bir dənə söz o birini təkrar etmir... Sən kənd adamısan, dağda yaşayırsan. Ancaq bəzən görürsən ki, bizim ayrı-ayrı ziyalılar­dan sənin danışığın daha yüksək səviyyədədir. Doğrudur, sən mənim haqqımda həddindən artıq xoş sözlər dedin. Buna görə təşəkkür edirəm. Ancaq başa düşürəm, bəzi sözləri də, əlbəttə, məni çox istədiyindən deyirsən. Mən adi bir adamam, Prezidentəm, xalq məni se­çibdir. Mən xalqın etimadı ilə də bu vəzifəni aparıram”.

Təəssüf ki, bu, Ulu öndərlə fermer Xanış Şahıyevin son görüşü oldu. Bir neçə ay sonra unudulmaz dahi şəxsiyyət dünyasını dəyişdi. Matəm günü sübh tezdən özünü Bakıya ye­tirən Xanış kişi böyük dostunu haqq dünyasına yola salanların ön cərgəsində, rəsmi şəxslərin arasında göz yaşı tökə-tökə irəliləyirdi. Bu isə onu göstərirdi ki, böyük dostluq heç bir rəs­miyyət çərçivəsinə sığmır. 

…Xanış kişi Ulu öndərə görə çox popul­yar olmuşdu. Bir dəfə xanımı ilə Sumqayıta – bizə qonaq gəlmişdi. Xəbəri eşidən qonşu­larımızın hamısı həyətə çıxaraq, Ulu öndərin çoban dostunu yaxından görməyə can atırdı. Bir-bir onunla əl tutub görüşdülər, yaxın adam kimi hal-əhval tutdular. Axşam keçirilən toy məclisində isə Xanış kişinin bəy-gəlinə arzu­larını bildirməsi və özü ilə gətirdiyi tütəyini çıxarıb ifa etməsi hər kəsi heyran qoydu. Belə­cə, Heydər Əliyevin şəxsiyyətinə dəyər verdi­yi el ağsaqqalının çıxışı ilə məclisimiz daha təntənəli oldu. 

P.S: Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev də Xanış kişi ilə dostluq estafetini həvəslə davam etdirib, Lerikə hər səfərində onunla mütləq görüşüb, səmimi söhbətlər edib. Hə­min görüşlərin birində İlham Əliyev tanınmış fermerə bir foto-albom verərək dedi: “Xanış əmi, burada Ulu öndərlə sənin dostluğunu əks etdirən şəkillər toplanıb, qoy, yadigar qalsın”. Xanış kişi bundan çox məmnun olaraq belə cavab verdi: “Sənin mənə əmi deyən dilinə qurban! Bu albom mənim üçün ən böyük hə­diyyədir. Göz bəbəyim kimi qoruyacağam”...

Tanınmış fermer 10 ildən çoxdur ki, ara­mızda yoxdur. Ondan sonra da ailə üzvləri hamılıqla dahi rəhbərin ölməz ruhuna sonsuz ehtiram bəsləyir. Şahıyevlər Prezident İlham Əliyevin hər əmrinə müntəzir əsgər kimi vətənpərvərlik nümunəsi göstərirlər. İki oğlu I Qarabağ müharibəsində şəhid olmuş Xanış Şahıyevin iki nəvəsi də II Qarabağ müharibə­sində canından keçərək əbədiyyətə qovuşub. Bu, sostluq ənənəsinə sədaqətin bir nümunəsi oldu. 

Əli NƏCƏFXANLI
XQ