Azərbaycan BTM reytinqində ən yüksək göstəricisi olan dövlətlər qrupuna daxil olub
“Elektron hökumət” informasiya texnologiyalarından istifadə eməklə dövlət qurumları tərəfindən vətəndaşlara, hüquqi və fiziki şəxslərə, xarici vətəndaşlara və vətəndaşlığı olmayan şəxslərə informasiya və e-xidmətlərin göstərilməsinə imkan yaradır. İnkişaf etmiş ölkələrdə demokratiyanı daha da inkişaf etdirən amillərdən biri hesab olunan bu platformanın tətbiqi istiqamətində ölkəmizdə də mühüm işlər görülür.
Məlumat üçün bildiririk ki, “Elektron hökumət” müasir informasiya texnologiyalarından istifadə etməklə dövlət qurumları tərəfindən Azərbaycan Respublikasının ərazisində yaşayan bütün vətəndaşlara, hüquqi və fiziki şəxslərə, xarici vətəndaşlara və vətəndaşlığı olmayan şəxslərə informasiya və e-xidmətlərin göstərilməsinə şərait yaradır. Bu istiqamətdə yaradılan imkanların əsas məqsədi isə sosial xidmət təminatında dövlət qulluqçuları və vətəndaşlar arasında olan “məsafəni” azaltmaq, həmçinin bu münasibətləri sadələşdirmək və şəffaflaşdırmaqdır.
Bugünlərdə Azərbaycan nüfuzlu beynəlxalq reytinqdə bu sahədə tarixi göstəriciyə nail olub. Belə ki, BMT-nin Elek-tron Hökumətin İnkişaf İndeksi (EGDI) üzrə sentyabrın 17-də keçirilmiş mətbuat konfransı zamanı Azərbaycanın rəqəmsal hökumətin inkişafı istiqamətində mühüm irəliləyiş əldə etdiyi açıqlanıb. İnnovasiya və Rəqəmsal İnkişaf Agentliyindən bildirilib ki, beynəlxalq hesabatda ölkəmiz 2022-ciillə müqayisədə bu il 9 pillə irəliləyərək 193 ölkə arasında 74-cü yerə yüksəlib.
Reytinqin yekun göstəricisində Azərbaycan 1 ballıq şkala üzrə 0.7607 bal toplayaraq tarixi göstəriciyə nail olub. Bununla da Azərbaycan ilk dəfə indeksin ən yüksək kateqoriyası hesab edilən “Very High EGDI” ölkələrin sırasına daxil olub.
Qeyd edək ki, BMT-nin Elektron Hökumətin İnkişaf İndeksi hər iki ildən bir açıqlanır. Hesabata ölkələrin rəqəmsal hökumətin inkişafı üzrə göstəriciləri daxildir. Bu il açıqlanan hesabatda yer alan göstəricilər isə 2023-cü ilin may ayına qədər olan vəziyyəti əks etdirir.
Agentliyin məlumatında bildirilib ki, Azərbaycan indeksin qiymətləndirmə meyarlarını əks etdirən onlayn dövlət xidmətləri və telekommunikasiya istiqamətlərinin hər biri üzrə irəliləyişə nail olub. Hesabatda, həmçinin qeyd edilib ki, ölkəmizin onlayn dövlət xidmətləri və telekommunikasiya infrastrukturu üzrə göstəricilərinin hər birində 21 faiz olmaqla artım qeydə alınıb. Azərbaycan ötən illərlə müqayisədə ilk dəfə olaraq Elektron İştirakçılıq İndeksində əhəmiyyətli irəliləyiş əldə edib. Bu indeks üzrə artım 28 faiz təşkil edib və ölkəmizin indeksdə 98-ci yerdən 88-ci yerə yüksəlməsini təmin edib.
Reytinqdə Azərbaycanın mövqeyinin güclənməsinə, xüsusilə son iki ildə Rəqəmsal İnkişaf Strategiyası istiqamətində görülən işlər, o cümlədən müvafiq dövlət qurumlarının koordinasiyalı fəaliyyəti, beynəlxalq ekspertlərlə təcrübə mübadiləsi nəticəsində ərsəyə gələn müxtəlif rəqəmsal hökumət həlləri, ölkə miqyasında həyata keçirilən “Onlayn Azərbaycan” layihəsi kimi təşəbbüslər ciddi töhfəsini verib.
BMT-nin Elektron Hökumətin İnkişaf İndeksinin İqtisadi və Sosial Əlaqələr Departamentinin Rəqəmsal Hökumət bölməsinin rəhbəri Vinçenzo Aquaro Azərbaycanın Mərkəzi Asiyada regionun göstəricilərini yüksəldən ölkələr qrupuna daxil olduğunu vurğulayıb. Qurumun hesabatında dəqiq göstəricilərin ətraflı qeyd olunduğunu diqqətə çatdıran bölmə rəhbəri ölkəmizdə rəqəmsal inkişaf baxımından güclü irəliləyişin olduğunu bildirib: “Həqiqətən də Azərbaycan regionun ümumi göstəricilərinin yaxşılaşdırılması, o cümlədən milli inkişaf baxımından çox böyük töhfə verən ölkələrdən biridir. Azərbaycan bu sahədə mükəmməl iş görən ölkələrdəndir”.
Yeri gəlmişkən, ölkəmizdə “Elektron hökumət”in formalaşdırılması beynəlxalq təcrübəyə əsaslanır. Ölkə Prezidentinin “Azərbaycan Respublikasında rabitə və informasiya texnologiyalarının inkişafı üzrə 2010–2012-ci illər üçün Dövlət Proqramının (“Elektron Azərbaycan)” təsdiq edilməsi haqqında sərəncamı, “Dövlət orqanlarının elektron xidmətlər göstərməsinin təşkili sahəsində bəzi tədbirlər haqqında” 23 may 2011-ci il tarixli fərmanı və digər normativ hüquqi aktlarla onun fəaliyyəti üçün hüquqi baza yaradılıb.
Dövlət başçısının 14 mart 2018-ci il tarixli “Elektron hökumətin inkişafı və rəqəmsal hökumətə keçid ilə bağlı tədbirlər haqqında” fərmanına əsasən, Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin tabeliyində “Elektron Hökumətin İnkişafı Mərkəzi” publik hüquqi şəxs yaradılıb. Qurum bu sahədə görülən işlərin əlaqələndiricisi olaraq “Elektron hökumət”in formalaşması üzrə digər dövlət orqanları ilə birgə müvafiq infrastrukturun yaradılması üzrə fəaliyyət həyata keçirir.
Bir neçə gün bundan əvvəl isə Azərbaycanda yenilənmiş “mygov” rəqəmsal hökumət platformasının təqdimatı keçirilib. Rəqəmsal inkişaf və nəqliyyat nazirinin müavini Samir Məmmədov bildirib ki, yeni rəqəmsal hökumət platforması vətəndaşlara öz məlumatlarını idarə etmək imkanı yaradır. Onun sözlərinə görə, vətəndaşlar bir neçə kliklə öz şəxsi məlumatlarına daxil ola və yeniləyə, vacib bildirişləri izləyə və həyat hadisələri ilə bağlı bəzi prosesləri avtomatlaşdıra bilərlər. Nazir müavini, həmçinin deyib ki, 2026-cı ilin sonuna kimi ölkədə 1 milyon vətəndaşın rəqəmsal şəxsiyyət vəsiqələrindən istifadəsi nəzərdə tutulur.
İnnovasiya və Rəqəmsal İnkişaf Agentliyinin İdarə Heyətinin sədr müavini Şahin Əliyev isə “mygov” platformasına dair sual-cavab sessiyasında bildirib ki, gələcəkdə Azərbaycanda bütün rəqəmsal dövlət xidmətləri “mygov” üzərindən təqdim ediləcək. Buna isə zaman lazım olduğunu vurğulayan Ş.Əliyevin sözlərinə görə, hazırda müxtəlif dövlət qurumları ilə xidmətlərin daha əlçatan və rahat formada “mygov” üzərindən təqdim edilməsi ilə bağlı işlər görülür.