Azərbaycan sosial-iqtisadi məsələlərə dair konseptual baxışların formaşdırılmasında və dayanıqlı iqtisadi inkişaf hədəflərinə nail olunmasında beynəlxalq təşkilatlarla, xüsusilə də Dünya Bankı ilə əməkdaşlığa və məsləhətləşmələrə önəm verir. 

Bu fikri iyunun 16-da Bakıda Dünya Bankının “Qlobal İqtisadi Perspektivlər” (GEP) hesabatının təqdimatı zamanı iqtisadiyyat nazirinin müavini Sahib Məm­mədov səsləndirib. Dünya Bankı ilə ölkəmizin məhsuldar tərəfdaşlığının və ban­kın dəstəyi ilə həyata keçirilən layihələrin iqtisadi inkişafa xüsusi töhfələr verdiyini vurğulayan nazir müavini GEP hesabatına dair təqdimatın Azərbaycanda ilk dəfə keçirilməsini əlamətdar hadisə kimi dəyərləndirib.

O deyib ki, hesabatda inkişaf etmək­də olan iqtisadiyyatlara xüsusi diqqət yetirilməklə qlobal iqtisadi hadisələr və perspektivlər araşdırılır. Bu baxımdan hesabatın mühüm praktik əhəmiyyətə malik olduğunu diqqətə çatdıran S. Məm­mədov bildirib ki, sözügedən sənəd iqti­sadi idarəetmə, biznes, investorlar, ma­liyyə-bank sektoru üçün vacib məlumat mənbələrindən biridir. 

Tədbirdə qlobal çağırışlara adek­vat yanaşma, ölkə iqtisadiyyatının daha sürətlə şaxələndirilməsi və dayanıqlı iqti­sadi artımın təmin olunması, azad edilmiş ərazilərimizin bərpası və reinteqrasiyası məqsədilə həyata keçirilən 2022-2026-cı illərdə sosial-iqtisadi inkişaf strategiyası və digər dövlət proqramları çərçivəsin­də görülən işlər barədə məlumat verilib. Azərbaycanın Avropanın etibarlı enerji təchizatçısına, eləcə də beynəlxalq əhə­miyyətli nəqliyyat və nəqliyyat-logistika qovşağına çevrildiyi, ölkəyə strateji in­vestorların marağının əhəmiyyətli dərə­cədə artdığı vurğulanıb. 

Yeri gəlmişkən, ekspertlər hesab edirlər ki, “Qlobal İqtisadi Perspektivlər” hesabatı Azərbaycanın yuxarı-orta gəlirli ölkə kimi qlobal iqtisadiyyat barədə mü­zakirələrə daxil edilməsi və Dünya Ban­kının gələcək hesabatlarında ölkəmizin mövqeyinin nəzərə alınması baxımından əhəmiyyət daşıyır.

Təqdimat mərasimində çıxış edən Dünya Bankının Azərbaycan üzrə ölkə meneceri Sara Maykl qlobal iqtisadiyyat­da baş verən dəyişikliklər fonunda bank tərəfindən ildə iki dəfə dərc olunan “Qlo­bal İqtisadi Perspektivlər” hesabatının xüsusi əhəmiyyət daşıdığını bildirib. Ölkə meneceri deyib ki, cari ilin ikinci yarısın­da qlobal artım əhəmiyyətli dərəcədə ləngiyəcək, 2024-cü ildə isə zəif artım müşahidə olunacaq. Qarşıdakı dövrdə inflyasiya təzyiqinin davam edəcəyini, sərt pul-kredit siyasətinin isə, gözlənil­diyi kimi, bundan sonra da iqtisadi artı­ma mənfi təsir göstərəcəyini vurğulayan bank nümayəndəsi bildirib ki, bunun in­kişaf etməkdə olan ölkələr və bazarlar üçün mürəkkəb qlobal şərait yaradacağı gözlənilir.

Azərbaycanda aparılan iqtisadi isla­hatların bir çox beynəlxalq maliyyə qu­rumları, o cümlədən Dünya Bankı tərə­findən dəstəkləndiyini vurğulayan Sara Maykl ölkəmizdə həyata keçirilən sosi­al-iqtisadi siyasətin uğurlarından, əldə olunan nailiyyətlərdən söhbət açıb. O, Dünya Bankının Azərbaycan hökumə­ti ilə sıx əməkdaşlığı davam etdirdiyini diqqətə çatdırıb. “Ötən il hökumət 2026-cı ilədək sosial-iqtisadi inkişaf üzrə yeni strategiya qəbul edib. Strategiya iqtisadi artımın və sosial rifahın canlanması və sürətlənməsi üçün iddialı proqramlar top­lusu, investisiyalar və islahatları əks etdi­rir”,–deyə o əlavə edib. 

Bank meneceri, həmçinin qeyd edib ki, hökumətin strategiyası ÜDM-in orta­müddətli perspektivdə hər il 3 faizdən 4 faizədək artmasını hədəfləyir, lakin qey­ri-neft və qaz sektorlarında ÜDM artımı 5 faizə yaxın olmalıdır. Dünya Bankının uzunmüddətli proqnozlarına əsasən, ha­zırki artım modeli ilə növbəti 30 il ərzində adambaşına düşən ÜDM-in yalnız 10 faiz civarında arta biləcəyini diqqətə çatdıran ölkə meneceri deyib ki, belə ssenari ilə 2050-ci ilədək Azərbaycan gəlir səviy­yəsi orta səviyyədən yüksək olan ölkə olaraq qalacaq. Onun fikrincə, yeni artım modelində dövlətin yardımı ilə dinamik özəl sektorun dəstəklənməsinə yönəlmiş daha optimist imkanlar da var.

O, həmçinin bildirib ki, Dünya Bankı tərəfindən 2050-ci ilədək Azərbaycanda adambaşına düşən gəlirin ölkənin indiki inkişaf sürəti ilə müqayisədə azı 40 faiz, hətta daha çox arta bilər. “Bu, ölkənin məqsədlərinə nail olmasına əhəmiyyətli dərəcədə kömək edə bilər. Ümid edirik ki, bu tədbir hazırda Azərbaycanın in­kişaf sürətini müəyyən edən, həmçinin yaxın illərdə ölkənin artım imkanlarına təsir göstərəcək qlobal tendensiyaları anlamaq və onlar barəsində fikir müba­diləsi aparmağımız üçün unikal imkan olacaq”,– deyə o, fikrini tamamlayıb. 

Tədbirdə “Qlobal İqtisadi Perspek­tivlər” hesabatının meneceri Franziska Ohnsorge “Qlobal iqtisadiyyatın qısa və uzunmüddətli artım perspektivləri: yava­şıyan artım və güclənən risklər” mövzu­sunda təqdimatla çıxış edib.

Sonda Dünya Bankının və ölkəmizin müvafiq dövlət qurumlarının nümayən­dələrinin iştirakı ilə “Qlobal və regional iqtisadi yavaşlamanın Azərbaycana tə­siri” mövzusunda panel müzakirəsi apa­rılıb. Qeyd olunub ki, “Qlobal İqtisadi Perspektivlər” hesabatı formalaşmaqda olan bazarlara və inkişaf etməkdə olan iqtisadiyyatlara xüsusi diqqət yetirməklə qlobal iqtisadi hadisələri və perspektiv­ləri araşdıran Dünya Bankı Qrupunun flaqman hesabatıdır və sənəd dərc edil­dikdən sonra dünyanın bir sıra aparıcı şəhərlərində “roudşou” formasında təq­dim olunur. 2023-cü il iyun buraxılışının təqdim olunacağı şəhərlər sırasında bank tərəfindən Bakının da yer alması qərara alınıb. 

Ekspertlərin fikrincə, “Qlobal İqtisadi Perspektivlər” hesabatı Azərbaycanın yuxarı-orta gəlirli ölkə kimi qlobal iqtisa­diyyat barədə müzakirələrə daxil edil­məsi və Dünya Bankının gələcək hesa­batlarında aparılacaq təfərrüatlı təhlillər zamanı ölkəmizin mövqeyinin nəzərə alınması baxımından əhəmiyyət daşı­yır. Eyni zamanda, hesabat Azərbaycan ictimaiyyətinə Dünya Bankının araşdır­maları ilə tanış olmaq üçün daha geniş fürsət yaradılması məqsədilə ölkənin elmi-tədqiqat dairələrinin, hökumət qu­rumlarının, beyin mərkəzlərinin, kütlə­vi-informasiya vasitələrinin potensialının gücləndirilməsinə xidmət edir.

Mirbağır YAQUBZADƏ, “Xalq qəzeti”