Turan birliyinin Bakı körpüsü sayılan III Türk Dünyası Ədəbiyyat və Kitab Festivalı (III LitBookFest) uğurla davam edir.
Xatırladaq ki, festivalın təşkilatçısı Beynəlxalq Türk Müəllifləri Birliyidir. Əsas dəstəkçilər Mədəniyyət Nazirliyi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi, Milli Məclisin Mədəniyyət Komitəsi, AMEA, Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti, Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu, Beynəlxalq Türk Akademiyası, TÜRKSOY, TİKA, ASAN Könüllülər Təşkilatı və daha bir neçə qurumdur.
Budəfəki kitab bayramında türk tarixi və ədəbiyyatı barədə nəşrlərə üstünlük verilib. Türkoloq yazıçı və müəllimlər kitabların təqdimatında iştirak edirlər.
Layihənin rəhbəri, Beynəlxalq Türk Müəllifləri Birliyinin sədri, şair Xəyal Rza festivalın zəngin proqramı haqqında danışdı:
– Türksoylu ölkələrdən tanınmış alimlərin, qələm adamlarının, naşirlərin dəvət edildiyi festival şeir saatları, müzakirələr, kitab təqdimatları, elmi konfranslar, konsert proqramları ilə zəngindir. Burada AYB-nin 90 illiyi yüksək səviyyədə qeyd olundu və paneldə AYB sədri, Xalq yazıçısı Anar, AMEA-nın prezidenti akademik İsa Həbibbəyli, filoloq-alim Asif Rüstəmli, tanınmış yazarlar Elçin Hüseynbəyli, İmdad Afşar, “Qobustan” jurnalının baş redaktoru Pərvin və başqaları çıxış etdilər. Fərəhlə bildirim ki, AMEA-nın Ədəbiyyat İnstitutu tərəfindən Birliyimizin 90 illiyinə töhfə olaraq sanballı birmonoqrafiya hazırlanıb. Festivalda, eyni zamanda, görkəmli ədbilərin yubileyləri də qeyd ediləcək.
Sonra öyrəndik ki, festivalın Qırğızıstana həsr olunan günü hər kəsin marağına səbəb olub. AMEA Ədəbiyyat İnstitutunun direktor müavini, fəlsəfə doktoru Mehman Həsənli, “Ədəbiyyat qəzeti”nin baş redaktor müavini, şair Adil Cəmil, gənc filoloq Nəzrin Əliyeva qardaş xalqın ədəbiyyatı barədə fikirlərini bölüşüblər. Toktoqul Satılqanovun 160 illiyi qeyd edilib. Gülsaira Momunovanın əziz xatirəsinə onun “Gül dəftəri” vərəqlənib.
Bayramın 3-cü günü Macarıstana həsr olunub. Çıxış edənlər ölkələrimizin ədəbi və elmi əlaqələrindən danışıblar. Macarıstan nəşriyyatlarının kitabları sərgilənib. Paneldə Şandor Petöfi, Mikloş Radonti və başqa macar klassiklərindən söz açılıb, onların həyat və yara¬dıcılığından bəhs edilib. Şair-tərcüməçi Balaj Söllöşinin ədəbi əlaqələrin gücləndirilməsində rolu qeyd olunub. Digər mövzu kimi isə Azərbaycan və Macarıstan ədəbiy¬yatının bir dildən digərinə az sayda tərcümə edilməsi məsələsinə də toxunulub və əminlik ifadə edilib ki, naşirlər gələcək fəaliyyətlərində bunu nəzərə alacaqlar.
Festivalın 4-cü günü Qazaxıstana həsr olundu. Gün qardaş ölkənin dövlət himni ilə başlandı. Aparıcı Qazaxıstanla Azərbaycan arasındakı əlaqələrin önəmindən ətraflı danışıldı. Moderator Günay Qarayevanın təqdimatında böyük ədib Salman Mümtazın 140 illiyi də qeyd edildi. Asif Rüstəmli, Lütviyyə Əsgərzadə şair, ədəbiyyatşünas, mətnşünas və biblioqraf, eləcə də orta əsr əlyazmalarının kolleksiyaçısı Salman Mümtazı iştirakçılara daha yaxından tanıptdılar.
Festivalda təmsil olunan qurumlardan biri də “Qanun” Nəşrlər Evidir. Şahbaz Xuduoğlunun rəhbərlik etdiyi bu qurum ən müxtəlif mövzularda kitablarla oxucuların görüşünə gəlib. Nəşrlər evinin direktoru dedi:
– Kitab bayramları unudulmaz təsir bağışlayır. Naşir–müəllif–oxucu üçbucağının görüşləri yaddaqalan və faydalı olur. Tələb və təklif layiqincə uz¬laşdırılır, hər kəsin kitabla ünsiyyəti daha da artır. Başlıcası isə endirimli qiymətlərlə kitab almaq imkanı yaradılır. Elə 2 həftə əvvəl Sumqayıtda – Əli Kərim adına “Poeziya Evi”ndə gözəl bir kitab bayramı keçirdik. İndi isə artıq paytaxtın elmlər parkında, açıq havada oxucularla, alıcılarla görüşmək imkanı əldə etmişik. Təşkilatçılara minnətdarıq.
Qeyd edək ki, “Bizim media” portalı festivala informasiya dəstəyi verən təsisatlardandır. Stendlərdə oxucular populyar yazıçı Elxan Elatlının detektiv janrda roman və povestləri ilə, filologiya elmləri doktoru, professor Zahid Xəlilin uşaqlar üçün yazdığı əsərlərlə yaxından tanış olublar. Şair-publisist İlham Qəhrəmanın, Elşad Baratın, Ramiz Qusarçaylının, Namiq Dəlidağlının, Aqşin Yeniseyin, qazi şair Nadir Həsənoğlunun, gənc yazar Murad Həsənovun, Lalə Hüseynin kitabları təqdim olunub. Oxucuların Xalq şairi Ramiz Rövşənlə də görüşü olacaq.
Festivala gələn oxuculardan biri, “Cənub” İdman Klubunun direktoru, Əməkdar məşqçi Samir Həsənov təəssüra5tlarını bizimlə bölüşdü:
– Festivalda seçim imkanının genişliyi təqdirəlayiqdir. Buradakı “Bizim media” stendində şair dostum İqbal Nemətin kitab təqdimatı və “İmza günü”ndə həvəslə iştirak etdim. Onun “Bizdən irəlidə bir ümid vardı” kitabını aldım. Üzümü gənclərə tutub deyirəm: bacardığınız qədər kitab oxuyun, çünki insanın formalaşmasında mütaliənin rolu əvəzsizdir.
Onu da əlavə edək ki, III Türk Dünyası Ədəbiyyat və Kitab Festivalının özəlliklərindən biri də Badam Tibb Mərkəzinin dəstəkçilər sırasında olmasıdır. Mayın 31-dək bu klinikanın həkimləri festivalı iştirakçılarına pulsuz göz müayinəsi edəcəklər.
Bəli, Turan birliyinin Bakı körpüsündə qələbəlikdir. Türk dünyasının alimləri, yazıçı və şairləri ilə canlı ünsiyyətlər, musiqi proqramları, müxtəlif mövzularda panel müzakirələri festivala xüsusi rəng qatır.
Ə.DOSTƏLİ
XQ