– Bu mənim qızımdır – Xocalıda öldürüldü, bu mənim öğlumdur – Xocalıda öldürüldü, bu, həyat yoldaşımdır – Xocalıda öldürüldü, bu, nəvəmdir – Xocalıda öldürüldü, bu, bacımdır – Xocalıda öldürüldü, bu, qardaşımdır – Xocalıda öldürüldü, bu, qardaşımın qızıdır – Xocalıda öldürüldü, bu isə mənim xalamdır – Xocalıda öldürüldü...
Otağın dörd divarı boyunca asılmış rəsmlərin hekayəsi anladırdı o... Xocalıda doğmalarının əksəriyyətini itirmiş qadın... Yox daha nəfəs ala bilmirəm. Dözmək o qədər çətin ki... Onun danışığını bitirməsini gözləməyib otaqdan çıxıram. Pilləkənlərlə üzüaşağı sürətlə qaçıram. (Yaşamaq eşqi cox güçlü olurmuş). Bəlkə açıq havada daha rahat hava ala bilərəm deyə, yıxılmaqdan da qorxmuram.
Artıq eşikdəyəm. Nəfəsim yenə çatmır. Boğazıma düyünlənmiş kədər nəfəs çəkməyə qoymur. Arxamca qacan Cəmilə Babayeva (o zaman Trend.az-ın əməkdaşı) ürək dərmanlarımı yetişdirir... Yavaş-yavaş özümə gəlirəm. Amma, hələ də xocalılı qadının sözlərinin təsiri altındayam... Necə ola bilər ki, bu qədər acını belə asan, sanki heç bir şey olmamış kimi danışmaq mümkün olsun? Onun donuq üzü gözlərimin önündən çəkilmir... Sərt səsi qulaqlarımda əks-səda verir... Danışarkən bircə dəfə belə səsi titrəmədi...
Anaya heyrət etmişdim. Öncə ona yaman hirslənmişdim də. Acısını söyləyəndə səsi bir az titrəsəydi, gözləri bir az yaşarsaydı, mən də ona qoşulardım. Amma o, ağlamamışdı, mən də onu üzməyim deyə, göz yaşlarımı qəlbimə axıtmışdım. Yaşam üçün çarpışarkən hətta onu qınamışdım da ki, bu, nə daşürəlilikdir?!
Sonra... Sonra anladım ki, onun göz yaşlarını qurutmuşlar... Onun qəlbini dondurmuşlar... Ona dərdini sanki rəqs edirmiş kimi, əlini-qolunu oynatmaqla anlatmağı yaşatmışlar...
Əzab onun üzündə bomboz rəngdə donub qalmışdı... Acının dili ilə danışırdı o ana... O, daşlaşmışdı. Daşa dönmüşdü...
Acının dili... dəli qəhqəhələr... hönkürtülər... çılğınlıq... çarəsizlik... qavramsızlıq... sükünət... lal üsyan... kədərin boğaza tıxanması... donuqluq...
Acının rəngi... Qapqara... Bomboz..,
Əsli XƏLİLQIZI,
Türkiyə, Kayseri
.jpg)
