Amma məzmunu əvvəlki kimi qalır
Məsələn, “Erməni tarixi” bundan sonra “Ermənistan tarixi” olacaq. Amma bu kitabların məzmunu, içində verilən fikirlər və təlqin olunan ideologiya da dəyişəcəkmi? Bunlardan bəhs edən yoxdur. Deməli, kitabların cildi dəyişəcək, içərisi yox. Bu, Paşinyanın özünəməxsus manevridir. Nə “erməni soyqırımı” ideologiyasından, nə “Qərbi Ermənistan” təxribatından, nə də Azərbaycan və Türkiyəyə qarşı məlum erməni ərazi iddialarından imtina edilir. Sadəcə olaraq, siyasi məqsədlərlə bəzi görüntülər verilməkdədir.
Heç kəsə sirr deyil ki, Azərbaycana və Türkiyəyə qarşı nifrət etmək, xalqlarımıza düşmən gözü ilə baxmaq Ermənistanda məktəb partalarından başlanılır. Yazılan hər bir dərs kitabında erməni tarixində Türkiyə və Azərbaycanın mənfi rolundan danışılır, bizdən “düşmən” olaraq bəhs edilir. Özü də bu ideoloji müharibə yalnız bu gün aparılmır, hətta sərt sovet qadağaları zamanında belə kitablarda türkə nifrət toxumu səpilmişdir. Uşaqları türklərə nifrət ruhunda böyütmək ermənilərin çoxdankı şakəridir. Rus ordusunun generalı L.Odişelidze ölkə rəhbərliyinə 1915-ci il tarixli raportunda yazırdı: “Ali məktəbdən tutmuş lap adicə ibtidai məktəblərə qədər bütün erməni məktəbləri Avropa paytaxtlarında ifrat dərəcəyə çatdırılmış erməni təbliğatçılarının qızğın fəaliyyət meydanına çevrilmişdi. Vətənpərvərlik mədhiyyə və mahnıları, kəskin satira və təmsillər müəllimlər mühitindən yeniyetmələrin odlu qəlbinə düşürdü, onlarda müsəlmanların mənfur hakimiyyətinə qarşı qəzəb, kin-kudirət hissini heç kimə məlum olmayan gələcəyin fantastik illüziyalarının bütöv bir silsiləsini alovlandırırdı. Beləliklə, ən qısa bir vaxt (3-4 il) ərzində onların yaratdığı illüziyanın müdafiəsi üçün qanlı fədakarlığa hazır olan qudurğan, inadkar gənclər yarandı…” Bunları erməni tarixçi Meri Koçar İrəvanda 1988-ci ildə nəşr olunan “Армяно-туретские овшественно-ролитическое отношения и армянский вопрос” adlı kitabında misal gətirir.
8-ci siniflər üçün “Erməni tarixi” kitabının girişində “düşmənin kimliyi” anladılır. Şagird orta məktəbdə artıq bu mübarizənin hədəfinin türklər olduğunu bilir. Kitablarda türklərə qarşı amansız olmuş terrorçular, cəlladlar, qaniçənlər, canilər... bu mübarizənin öndərləridir. Bir yerdə yazılır: “Türkiyə hakimiyyəti erməniləri məhv etməyi hədəf seçmişdi. Xalqımızla diktator davranışı, qəddar təqibləri hamını boğaza yığmışdı. Xalqın içindən çıxmış cəsur övladlarımız Arabo, Agbyur Serob, Hrayr, Gevorq Çavuş, Kerri, Andranik və digər fədakar Haydut mübarizlər həmvətənlərini qorumağa başladılar”. Və bu fəaliyyətlərə haqq qazandırılır. Daha sonra bu nifrət hissi başqa şəkildə aşılanır: “Onlar bizi məhv etmək istədilər. Amma biz bu qəhrəmanların sayəsində fəlakətlərdən yaxa qurtardıq, sonra erməni xalqı uğurlar qazandı”.
“Uğurlar” baxın nədir? Uğurları erməni quldurların dağlara çəkilib Osmanlı ordusuna arxadan zərbələr vurmaları, “ermənilərə aid” kənd və qəsəbələrin “türklərdən təmizlənməsi”, mülki əhalini məscidlərə, kənd evlərinə toplayıb, onların kütləvi şəkildə yandırılması, məhv edilməsidir. Ermənilərin Vanda, Ərzurumda, Qarsda, Gümrüdə, Sərdarabadda , Bakıda, Gəncədə, Təbrizdə, Naxçıvanda etdikləri vəhşiliklər qəhrəmanlıq dastanları kimi qələmə verilməkdədir. 6-cı sinif dərs kitabında belə yazılır: “Bizim qəhrəmanlarımız Andranikdir, Njdedir, Montedir, Vazgen Sarkisyandır, Soğomon Teyliryandır və s. Ermənilər onların sayəsində yaraları sağaltmaqla, gələcəyə baxmaqla, öz müstəqil dövlətçiliyini yaratmaqla öz taleyinin ağasına çevrildi”. .
8-ci siniflər üçün “Erməni tarixi” kitabında bir bölüm “Artsaxda azadlıq mübarizəsi” adlanır. Fotodakı Şuşa qalasının bir divarının təsviridir . XVIII əsrin əvvəllərində baş verən hadisələrdən danışılır. XVIII əsrdə Şuşada və başqa ərazilərdə ermənilərin türklərə qarşı apardıqları “azadlıq” mübarizəsindən bəhs edilir. Heç bir mənbə göstərilmədən burada erməni varlığından bəhs edilir. Halbuki o tarixlərdə Qarabağda ermənilər barmaqla sayılacaq qədər az idilər.
(ardı var)
Qafar ÇAXMAQLI,
“XQ”nin Türkiyə müxbiri