“Əsərlərim övladlarımdır”

“Arşın mal alan” filmi çəkilən­də operettanın musiqisini orkestr­lə səsləndirmək lazım idi. Musiqi müasir orkestrin müxtəlif alətlərinin dilində əlvan rənglərlə səslənməli idi. Bir dəfə Üzeyir bəyi kinostudi­yaya dəvət edir, “Arşın mal alan”da orkestrə edilmiş parçaları çalırlar. Musiqini dinlədikcə, Üzeyir bəyin qaşları çatılır, əli ilə bığlarını didiş­dirir. Əsəbiləşmiş bəstəkar dərin bir sükutdan sonra heç kəsə baxmadan deyir:

– Mənim övladım yoxdur. Əsərlərim mənim balalarımdır. Nə üçün onu bu kökə salmışınız?!

Üzeyir bəy haqlı bir qısqanclıqla əsərlərini – balalarını hər cür müdaxilə­dən, “yenilikdən”, “müasirləşməkdən” qoruyurdu.

Ananın bəstəkar “uşağı”

Bəstəkar “Koroğlu” operası üzə­rində çalışdığı vaxt bəzən gecələr evə gec gələrmiş. Bir axşam Üzeyir bəyin anası Şirinbəyim xanım nara­hat halda üzünü Məleykə xanıma tutur:

– Gəlin, ay gəlin, saat 12-yə işləyir, uşaq axı gəlib çıxmadı.

Məleykə xanım təəccüblə:

– Hansı uşaq?– deyə bir az sözünə ara verib, sonra əlavə edir:

– Üzeyiri deyirsən?

– Hə də, bəs kimi deyirəm?

Hamı gülür. Üzeyir bəy bəstəkar kimi artıq şöhrətlənmişdi, amma anası üçün yenə də uşaq olaraq qalırdı.

“Saat yaxşı oldu ki, itdi”

Bir gün Üzeyir Hacıbəyli cib sa­atını yadından çıxarıb, haradasa qoyur. Evdə, iş yerində saatı ha ax­tarırsa da tapmır. Dostları ondan nə axtardığını soruşanda sakitcə deyir:

– Saatımı axtarırdım. Yaxşı oldu ki, itdi. Qayışı çox köhnəlmişdi. 

Xatırladaq ki, Üzeyir bəy çox əli­açıq, xeyirxah insan olub. Çox sayda tələbələrinə maddi yardımlar göstərib, gənc, istedadlı bəstəkarları himayə edib. Ümumiyyətlə, bu dahi insanın xalqımızın mədəni-mənəvi inkişafın­da son dərəcə yüksək xidmətləri olub. Azərbaycan xalqı Üzeyir Hacıbəylini özünün ən milli dəyərlərindən sayır. 

Z.HÜSEYNLİ
XQ