İyunun 7-də spiker Sahibə Qafarovanın sədrliyi ilə Milli Məclisin 2024-cü ilin növbədənkənar sessiyasının ilk iclası keçirildi.
Spiker Milli Məclisdə Türk Dövlətləri Parlament Assambleyasının 13-cü Şura və plenar iclaslarının, Assambleyanın Qadın Parlamentarilər Qrupunun və Gənc Parlamentarilər Qrupunun toplantılarının, həmçinin parlament Baş katiblərinin birinci görüşünün keçirilməsi barədə deputatlara məlumat verdi.
S.Qafarova iclasın gündəliyinə 13 məsələnin daxil edildiyini bildirdi. Sədr dedi ki, Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən uğurlu inkişaf strategiyası 2024-cü ilin ötən dövründə də iqtisadiyyatın yüksəlişini təmin edib. Ölkənin əsas makroiqtisadi göstəricilərində artım müşahidə olunur. O diqqətə çatdırıb ki, bu ilin 4 ayının yekunlarına görə, ölkədə 38,2 milyard manat Ümumi Daxili Məhsul istehsal edilib, 2023-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə artım 4,3 faiz təşkil edib. Qeyri-neft - qaz sektorunda isə artım daha yüksək – 7,7 faiz olub. 2024-cü il dövlət büdcəsi gəlirlərinin artımı 4 ayın yekunlarına görə 9 faizdən çox olub.
Sonra parlamentin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin sədri Tahir Mirkişili “Azərbaycan Respublikasının 2024-cü il dövlət büdcəsi haqqında” Qanunda dəyişiklik edilməsi barədə qanun layihəsi ilə bağlı məlumatı təqdim etdi.
Komitə sədri bildirdi ki, 2024-cü ilin dövlət büdcəsi haqqında qanun layihəsi qəbul olunarkən dövlət büdcəsi gəlirlərinin 34 173 milyon, xəclərinin 36 763 milyon, dövlət büdcəsi kəsirinin isə 2 590 milyon manat olacağı planlaşdırılmışdı. Eyni zamanda, 2024-cü ildə ÜDM-in real artım tempinin 2,4 faiz, qeyri-neft-qaz ÜDM-nin real artım tempinin 4,6 faiz, inflyasiyanın orta illik səviyyəsinin 5,3 faiz olacağı proqnozlaşdırılmış, dövlət büdcəsində hesablamalar neftin bir barelinin orta illik qiymətinin 60 dollar səviyyəsinə uyğun həyata keçirilmişdi.
O, bu ilin yanvar-aprel aylarında Azərbaycan iqtisadiyyatında yaradılmış əlavə dəyər 38.2 milyard manat olmuş, iqtisadi artım tempi proqnozlaşdırılan illik 2, faizə qarşı 3,8 faiz təşkil etmişdir. Bu ilin 4 ayı ərzində dövlət büdcəsinin gəlirləri proqnoza qarşı 1 094.4 milyon manat və ya 9,2 faiz çox təşkil etmişdir. Bu artım dövlət büdcəsi gəlirlərinin proqnozuna yenidən baxılmasına zərurət yaratmışdır. 2024-cü ilin dövlət büdcəsinə yenidən baxılma zamanı təqdim edilmiş məlumatlarda ÜDM-in ilkin təqdim edilmiş 118,3 milyard manatdan 121,3 milyard manatadək artırılması, iqtisadi artım tempinin isə ilkin təqdim edilmiş 2,4 faizdən 3,8 faizə yüksəldilməsi əks olunmuşdur.
Maliyyə naziri Samir Şərifov çıxış edərək qanun layihəsi ilə bağlı fikirlərini açıqladı. O dedi ki, 2024-cü ilin 4 ayında dövlət büdcəsinin gəlirləri 12 milyard 144 milyon manat proqnoza qarşı 13 milyard 259 milyon manat olub. 2024-cü ilin yanvar-aprel ayları üzrə dövlət büdcəsinin gəlirlərinin 6 milyard 867 milyon manatı qeyri-neft sektorunun payına düşmüşdür ki, bu da əvvəlki ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 434 milyon manat və ya 6,8 faiz çoxdur. Dövr ərzində dövlət büdcəsinin gəlirlərinin tərkibində qeyri-neft sektoru üzrə daxilolmaların xüsusi çəkisi 51,8 faiz təşkil edib. Dövlət Vergi Xidmətinin xətti ilə qeyri-neft gəlirləri üzrə proqnoza nisbətən 594 milyon manat və ya 15,1 faiz, Dövlət Gömrük Komitəsinin xətti ilə 131 milyon manat və ya 7,1 faizçox daxilolmalar qeydə alınıb.
“Dövlət sosial müdafiə fondunun 2024-cü il büdcəsi haqqında” Qanunda dəyişiklik edilməsi barədə və “İşsizlikdən sığorta fondunun 2024-cü il büdcəsi haqqında” Qanunda dəyişiklik edilməsi barədə qanun layihələri barədə parlamentin Əmək və sosial siyasət komitəsinin sədri Musa Quliyev məlumat verdi. Bildirilib ki, DSMF büdcəsinin 2024-cü il üçün dürüstləşmiş gəlirləri və xərcləri 30 milyon manat artaraq 6.949.860 min manat təşkil edəcəkdir.
Plenar iclasda Hesablama Palatasının sədri Vüqar Gülməmmədov çıxış edərək “Azərbaycan Respublikasının 2024-cü il dövlət büdcəsi haqqında” Qanunda dəyişiklik edilməsi barədə, “Dövlət sosial müdafiə fondunun 2024-cü il büdcəsi haqqında” Qanunda dəyişiklik edilməsi barədə və “İşsizlikdən sığorta fondunun 2024-cü il büdcəsi haqqında” Qanunda dəyişiklik edilməsi barədə qanun layihələrinə dair Palatanın rəyini təqdim etdi.
Hər üç qanun layihəsi müzakirələrdən sonra səsə qoyularaq birinci oxunuşda qəbul olunub.
Sonra gündəlikdəki digər qanun layihələri müzakirə olunaraq müvafiz qərar qəbul edilib.
Əliqismət BƏDƏLOV
XQ