Dil bir millətin kimliyi, tarixi yaddaşı və mədəni irsinin əsas sütunudur. Mətbuat isə dilin cəmiyyətə təsir imkanlarını genişləndirən, onu təbliğ və inkişaf etdirən güclü vasitə kimi çıxış edir. Təsadüfi deyil ki, Azərbaycan mətbuatının görkəmli nümayəndələri – Həsən bəy Zərdabi, Üzeyir Hacıbəyli, Əhməd Cavad kimi ziyalılar hələ XIX əsrin sonu - XX əsrin əvvəllərində mətbuatı ana dilinin keşiyində duran ən mühüm tribuna kimi qiymətləndirirdilər.

Bunu XQ-yə açıqlamasında AMEA Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun aparıcı elmi işçisi dosent Təranə Şükürlü söyləyib. O bildirib ki, müasir dövrdə publisistik üslub digər funksional üslublardan fərqli olaraq daha operativ və çevikdir. Bu üslub çərçivəsində mətbuat müxtəlif mikroüslublar – iqtisadi, hüquqi, elmi-populyar, mədəni və digər istiqamətlərdə genişlənərək dilin inkişafına xidmət edir. Müstəqillik dövrü mətbuatı isə ana dili məsələlərinin qorunmasını dil siyasətinin başlıca xəttinə çevirib. Azərbaycan Respublikasında dövlət dilinin tətbiqi ilə bağlı fərman və qanunlar bu istiqamətdə hüquqi əsaslar yaradıb.

Alimin sözlərinə görə, Azərbaycan dilinin saflığını qorumaq, ədəbi dil normalarını möhkəmləndirmək, xalq danışıq dilinin zənginliklərini mətbuata gətirmək bu gün də aktualdır: “Məsələn, AZƏRTAC, “525-ci qəzet”, “Ədalət”, “Kaspi”, “Azərbaycan”, “Xalq qəzeti” kimi nüfuzlu qəzetlər dilin qayğısına qalan, ədəbi norma və üslubun təbliğinə çalışan orqanlar kimi çıxış edir. Bununla belə, bəzi saytlarda və sosial şəbəkə mediasında dilin təhrif olunmuş formalarına, üslub pozuntularına və yad sözlərin həddindən artıq işlənməsinə də rast gəlinir.

Ədəbi dilin inkişafı və normalarının qorunması mətbuatın ən mühüm missiyalarından biridir. Mətbuat cəmiyyətin güzgüsüdür və burada sosial, iqtisadi, siyasi, mədəni dəyişikliklər, yeniliklər öz dil ekvivalentini tapmalıdır. Məsələn, müasir dövrdə “rəqəmsallaşma”, “startap”, “kripto-valyuta”, “ağıllı kənd”, “elektron hökumət” kimi terminlərin sürətlə dilə daxil olması mətbuatın söz yaradıcılığında oynadığı rolu göstərir”.

İnternet və yeni informasiya-kommunikasiya texnologiyalarının inkişafı ilə dilin istifadə imkanlarının daha da genişləndiyini vurğulayan alim bildirib ki, sosial şəbəkələr, bloqlar, veb-saytlar dilə həm dinamiklik gətirir, həm də bəzi hallarda onu təhrif edir: “Sosial şəbəkələrdə tez-tez dilin ədəbi norma və üslub qaydalarına zidd ifadələrə rast gəlirik. Bu isə yeni media mühitində dil məsuliyyətinin aktuallaşmasını tələb edir. Eyni zamanda, internetin yaratdığı qloballaşma imkanları Azərbaycan dilinin beynəlxalq informasiya məkanında təbliğinə də şərait yaradır. Azərbaycan dili hazırda “Google Translate”, “Wikipedia” kimi qlobal platformalarda təmsil olunur, müxtəlif beynəlxalq tədbirlərdə dövlət dili kimi işlədilir”.

“Bu baxımdan mətbuatın qarşısında ədəbi dilin normalarını qoruyub inkişaf etdirmək və xalq dili ilə ədəbi dili zənginləşdirən qarşılıqlı münasibəti təmin etmək kimi ikiqat məsuliyyət dayanır. Dil daim qayğı tələb edən canlı bir varlıqdır. Dünya dilləri içərisində öz qədimliyi, zənginliyi və poetik potensialı ilə seçilən Azərbaycan dilini qorumaq yalnız dövlətin deyil, hər bir jurnalistin, ziyalının, vətəndaşın borcudur. Bu baxımdan, Azərbaycan mətbuatının, xüsusilə də yeni media nümayəndələrinin dilə münasibəti gələcək nəsillərə miras qalacaq dil mədəniyyətimizin səviyyəsini müəyyən edəcək”, - deyə Təranə Şükürlü fikrini tamamlayıb.