Hindistanın müdafiə naziri Racnath Sinqh ABŞ-a səfərini başa vurub. Tərəflər qlobal strateji tərəfdaşlıqlarının tərkib hissəsinə çevrilməli olan hərbi-texniki əməkdaşlığı gücləndirmək barədə razılığa gəliblər. ABŞ və Hindistan raket mühərriklərinin istehsalı da daxil olmaqla birgə layihələr hazırlayacaq, Nyu Dehli isə pilotsuz təyyarələrin, hava-yer raketləri və idarə olunan bombaların alınması ilə bağlı danışıqlar aparır. Ağ Ev Hindistanın baş naziri Narendra Modinin Kiyevə səfərini müsbət qiymətləndirərək, Hindistanı “ABŞ-ın güclü tərəfdaşı” adlandırıb və onu Amerika və Rusiya arasında seçim etməyə çağırıb. Mətbuat yazır ki, cənab Modinin üçüncü müddətə yenidən seçilməsindən sonra ölkə rəhbərliyində amerikapərəst qüvvələrin güclənməsi fonunda ABŞ ilə münasibətlər nəzərəçarpacaq dərəcədə yüksəlib.

Hindistanın müdafiə naziri Racnaht Sinqhin bazar ertəsi başa çatan ABŞ-a üç günlük səfəri çərçivəsində müdafiə naziri Lloyd Ostin və prezidentin milli təhlükəsizlik üzrə köməkçisi Ceyk Sallivan ilə görüşlər və danışıqlar aparılıb. Racnath Sinqh, həmçinin ABŞ müdafiə sənayesinin nümayəndələri ilə yüksək səviyyəli dəyirmi masa görüşünə sədrlik edib və nüfuzlu Hindistan diasporunun liderləri ilə qarşılıqlı əlaqədə olub.

Hindistan Müdafiə Nazirliyinin rəsmi bəyanatında "Hindistan və ABŞ arasında müxtəlif səviyyələrdə müdafiə sahəsində əməkdaşlığın artan tempi" qeyd olunur: "Səfər Hindistan və ABŞ arasında hərtərəfli qlobal strateji tərəfdaşlığı daha da dərinləşdirəcək və genişləndirəcək". Rusiya-Hindistan müdafiə əməkdaşlığının inkişafını nəzərə alaraq, Nyu Dehli ilə hərbi-texniki əlaqələrin necə inkişaf etməsi ilə bağlı sualı cavablandıran Pentaqonun mətbuat katibinin müavini Sabrina Sinq əmin edib ki, Vaşinqton bunu keçilməz maneə hesab etmir: “Ölkələrimiz arasında mükəmməl hərbi əlaqələr qalmaqdadır. Pentaqon tərəfindən həyata keçirilən milli müdafiə strategiyamızın böyük bir hissəsi Hind-Sakit Okean regionu və Çinlə necə mübarizə apardığımız ətrafında cəmlənib və Hindistan bu səylərdə böyük tərəfdaş olub”.

Hindistanlı nazirin səfərinin yekunlarını qiymətləndirən Pentaqonun sözçüsü Patrick Ryder bildirib ki, hər iki tərəf "azad və açıq Hind-Sakit okeanı dəstəkləmək üçün ABŞ-Hindistan müdafiə tərəfdaşlığını dərinləşdirməyi düşünürlər. Onun sözlərinə görə, ABŞ və Hindistan reaktiv mühərriklər, pilotsuz platformalar, döyüş sursatları və yerüstü mobil sistemlər də daxil olmaqla, birgə hərbi istehsal layihələri hazırlayacaq, həmçinin sualtı və kosmik sahədə əməkdaşlığı genişləndirəcək.

Öz növbəsində, Hindistan KİV-i Müdafiə Nazirliyindəki mənbələrə istinadən bildirir ki, Racnath Sinqhin səfərinin məqsədlərindən biri Hindistan silahlı qüvvələri üçün 31 MQ-9B uzaqmənzilli pilotsuz uçuş aparatlarının alınması ilə bağlı danışıqları başa çatdırmaq olub. Bundan əlavə, tərəflər Amerikanın GE Aerospace şirkətinin Hindistanda GE-414 reaktiv mühərriklərinin istehsalı layihəsinin son detallarını müzakirə ediblər. Bu mühərriklər Hindistanın 2030-cu ildən sonra hava qüvvələri ilə birlikdə istifadəyə verməyi planlaşdırdığı gizli elementlərə (Advanced Medium Combat Aircraft, AMCA) malik beşinci nəsil qırıcılar üçün nəzərdə tutulub. 

Bundan əvvəl ABŞ administrasiyası Narendra Modinin strateji təşəbbüslərindən birinə çevrilən “Make in India” proqramının bir hissəsi kimi Hindistan Hərbi Hava Qüvvələri üçün mühərrik istehsalının yaradılmasına razılıq verib. Bundan sonra iki ölkənin özəl hərbi-sənaye kompleksi şirkətləri istehsalın qurulması ilə bağlı praktiki məsələləri həll etməli olacaqlar. Hindistan mediasının məlumatına görə, Racnath Sinqh Vaşinqtonda Amerikanın AGM-114 hava-yer raketləri və idarə olunan bombalarının alınması məsələsini də müzakirə edib.

Hindistan Müdafiə Nazirliyinin rəhbərinin Vaşinqtona səfəri ərəfəsində, Modi hökumətində nüvə və kosmik proqramlara cavabdeh olan ölkənin elm və texnologiya naziri Jitendra Sinqh kosmik tədqiqatlar sahəsində irəliləyən Amerika-Hindistan layihəsinin davam etdiyini bildirib. Onun sözlərinə görə, gələn ilin aprelinə qədər hindistanlı astronavt Amerika NASA və Hindistan Kosmik Tədqiqatlar təşkilatının birgə təşəbbüsü çərçivəsində Beynəlxalq Kosmik Stansiyaya gedəcək. 

Hindistanlı astronavtın uçuşu keçən il avqustun 23-də Hindistanın Vikram Ayına eniş aparatının Aya enməsi şərəfinə keçirilən ilk Milli Kosmos Günü qeyd etməsinə təsadüf edəcək. Astronavtlar Şubhanşu Şukla və Prashant Balakrişnan Nair hazırda Axiom Space Ax-4 missiyası üçün ABŞ-da təlim keçirlər və onlardan biri NASA ilə layihə çərçivəsində kosmosa gedəcək.

ABŞ və Hindistanın kəskin yaxınlaşması ilə onun Rusiya ilə münasibətləri məsələsi Amerika administrasiyasının gündəmindən düşmür. Vaşinqton sərt təzyiqlərdən qaçır, lakin Moskva ilə Dehli arasında tədricən məsafənin yaranmasına nail olmağa çalışır. Keçən həftə ABŞ dövlət katibinin müavini Riçard Verma bildirmişdi ki, Vaşinqton Hindistan və Rusiya arasında tarixi əlaqələrin olduğunu anlayır. Ancaq Hindistan bu məsələdə hara getmək istədiyi ilə bağlı öz qərarını verməlidir. Baş nazir Modinin ötən cümə günü Hindistan-Ukrayna münasibətləri tarixində Kiyevə ilk səfəri ilə bağlı sualı cavablandıran cənab Verma deyib ki, bu səfərdən və Hindistanın “beynəlxalq asayişi qorumaq” cəhdlərindən məmnundur.

S.ELAY

XQ