“Qərbi Azərbaycan ərazisində ermənilərin törətdiyi saysız-hesabsız cinayətlərdən biri də tarixi yer adlarımızın dəyişdirilməsidir. Xalqımızın min illərlə yaşamış olduğu bu geniş ərazidə milli varlığmızı təsdiq etdiyinə görə saxtakarlıqla dəyişdirilmiş bu toponimlər geniş elmi tədqiqata cəlb edilib”. AMEA Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun toponimika şöbəsinin müdiri Elçin İsmayılov mediaya bu açıqlamasının davamında bildirib:

– Prezident İlham Əliyevin Qərbi Azərbaycana qayıdışla bağlı səsləndirdiyi fikirlərdə bu torpaqlardan deportasiya­ya, soyqırımına məruz qalmış Azərbaycan əhalisinin tale­yi ilə bağlı son 200 illik tarix üzrə tədqiqatların aparılması da zəruri vəzifə kimi qarşıya qoyulub. Dövlət başçısının bu göstərişi ilə əlaqədar olaraq, AMEA-nın Rəyasət Heyətinin qərarı ilə akademiyada Qərbi­Azərbaycanla bağlı yaradılan 3 tədqiqat qrupundan biri də Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu­nun toponimika şöbəsidir. 

Qərbi Azərbaycanda qə­dim tariximizə şahidlik etmiş toponimlər zaman-zaman küt­ləvi şəkildə dəyişdirilib. Ümu­milikdə, Azərbaycan xalqına məxsus 760-dan çox toponim dəyişdirilib. Bəzi kəndlər yer üzündən tamamilə silinib, əhalisi köçürülüb. Bəzi kənd və qəsəbələrin adları ermə­nilər bu ərazilərə köçürüldük­dən sonra, bəziləri isə azər­baycanlıların bu ərazilərdən tamamilə deportasiyasından sonra dəyişdirilib.

Toponimlərlə yanaşı, min­lərlə mikrotoponim (körpü, bu­laq, küçə, meşə, dağ, çay və s.)də dəyişdirilib. Məlumdur ki, hansısa yaşayış məntəqəsin­də onun adını ifadə edən bir toponim, 15-dən çox mikroto­ponim olur. Bu hesabla Qər­bi Azərbaycanda, təxminən, 7–8 min ad dəyişdirilib. Biz bu adları dürüstləşdirib sis­temləşdirməklə ermənilərin toponomik soyqırımını sübuta yetirəcəyik.

Alim daha sonra qeyd edib ki, toponimika şöbəsi Qərbi Azərbaycan və işğal­dan azad edilmiş ərazilərin onomastik vahidlərinin tə­dqiqatı, onomastik mən­zərəsinin bərpası, adları­nın müəyyənləşdirilməsi məsələləri ilə məşğul olacaq: 

– Şöbədə işğaldan azad edilmiş, ermənilər tərəfindən adları dəyişdirilən toponim­lərin adlarının milliləşməsi istiqamətində tədqiqatlar apa­rılacaq. Əminliklə deyə bilərik ki, bu məsələnin ölkə əhə­miyyətli tədqiqatlar olduğu­nu nəzərə alaraq dövlətimiz, o cümlədən AMEA Rəyasət Heyəti tərəfindən şöbə qar­şısında qoyulmuş vəzifələrin icrası istiqamətində bütün bilik və bacarığımızı səfərbər edə­cəyik.

Hazırladı: R.TAHİR, “Xalq qəzeti”