Bakı Təşəbbüs Qrupunun təşkilatçılığı ilə BMT-nin Vyana ofisində keçirilən “Müstəmləkəçilikdən qurtuluş: assimilyasiyanın nəticələri və onun insan hüquqlarının həyata keçirilməsinə təsiri” mövzusunda konfransın iştirakçıları Polineziya, Korsika, Melaneziya, Karib dənizi və Antil adaları xalqlarının məruz qaldıqları müstəmləkə vəziyyətindən dərin narahatlıqlarını ifadə etmək üçün ATƏT-in Demokratik Təsisatlar və İnsan Haqları Bürosunun direktoru Matteo Mekaççiyə və ATƏT-in media azadlığı üzrə nümayəndəsi xanım Tereza Ribeyroya açıq məktub ünvanlayıblar. 

Kolonializmə qarşı mübarizədə Bakı Təşəbbüs Qrupunun rolunun xüsusi vurğu­landığı məktubda qeyd olunub: “2023-cü ildə beynəlxalq miqyasda qeyri-hökumət təşkilatı kimi yaradılmış Bakı Təşəbbüs Qrupunun əsas məqsədi müstəmləkəçilik və neokolonializm­lə mübarizəni dəstəkləməkdir. Bu çərçivədə Bakı Təşəbbüs Qrupu Cenevrə və İstanbulu da əhatə etməklə Bakıdan Nyu-Yorka qədər 10-a yaxın beynəlxalq konfrans təşkil edib. 

Son zamanlar Bakı Təşəbbüs Qrupunun fəaliyyəti hökumətlərarası səviyyədə vurğula­nıb. Xüsusilə bildirilib ki, Bakı Təşəbbüs Qru­pu tərəfindən təşkil edilən bütün beynəlxalq konfranslarda Polineziya, Korsika, Melanezi­ya, Karib dənizi və Antil adalarında məşğul­luq, mənzil təminatı sahələrində ayrı-seçkilik halları, təbii sərvətlərin istismarı barədə ətraflı məlumat verilib, Fransa hökumətinin himayə­si altında təşkil edilən kütləvi immiqrasiya faktları diqqətə çatdırılıb. 

Həmin hallar məktubda aşağıdakı qayda­da ümumiləşdirilərək təqdim olunub: 

- Həmin ərazilərdə Fransa inhisarçılığının maraqları güdülərək, həddindən artıq qida ası­lılığına (ərzaq məhsullarının 80 faizindən çoxu Fransadandır) və həyat bahalılığına səbəb olan düşünülmüş zəif iqtisadi inkişaf strategiyası həyata keçirilir. Yoxsullaşma (Qvianada əha­linin 50 faizi yoxsulluq həddində yaşayır) və kütləvi işsizlik bu ərazilərin gələcəyini ciddi şəkildə sarsıdan hər cür neqativ hallara (zora­kılıq, silah və narkotik ticarəti) gətirib çıxarıb;

- 1989-cu il (Qviana) Yerli və qəbilə xalq­larına dair (169 №-saylı) Konvensiya ratifika­siya edilməyib;

- Getdikcə daha çox təhdid edilən yerli dilləri arxa plana keçirən fransız mədəniy­yətinin hegemonluğunun və assimilyasiya siyasətinin tərkib hissəsi kimi, yerli xalqların tarixinə, coğrafiyasına, mədəniyyətlərinə, elə­cə də onların gələcəkləri ilə bağlı maraqlarına uyğun gəlməyən fransız tədris proqramları məktəblərdə tətbiq edilir;

- Torpaqların zəbt edilməsi (Fransız Qvi­anası torpaqlarının 90 faizi Fransa dövlətinə aiddir), sahəsi milyonlarla kvadratmetr olan Xüsusi İqtisadi Zonalara nəzarət (Fransa 11 milyon kvadratmetrlik Xüsusi İqtisadi Zona ilə dünyada ən böyük ikinci dəniz gücüdür), onilliklər ərzində yerli gənclərin Fransaya deportasiyası siyasətinin həyata keçirilməsi Qvadelupa və Martinikada ağır demoqrafik böhrana və təbii ehtiyatların talanmasına sə­bəb olub; 

- Polineziya müstəmləkəsizləşdiriləcək ölkələr siyahısına yenidən daxil edildikdən bəri “boş kreslo” siyasəti həyata keçirilir;

- Böyük Qərb dövlətləri yerli xalqlar­la ən kiçik məsləhətləşmələr aparmadan Hind-Sakit okean regionunda (Polineziya, Yeni Kaledoniya), Karib dənizi-Amerika bölgəsində (Fransız Qvianası, Martinika, Qvadelupa) və Korsikada (Solenzara ba­zası) ərazilərdən hərbi-geostrateji bazalar kimi istifadə edir;

- Numea Sazişinə əsasən başlayan müstəmləkəsizləşdirmə prosesinə əməl edil­mir, beləliklə, qeyri-qanuni referendum keçi­rilir və seçicilərin sayı azalır.

“Tarix və öz xalqları qarşısında məsuliy­yətdən yola çıxaraq, ən son fransız müstəm­ləkələri olan Polineziya, Korsika, Melane­ziya, Karib dənizi və Antil adalarından olan təşkilatların və Bakı Təşəbbüs Qrupunun nü­mayəndələri sizdən Fransa hökumətinə bey­nəlxalq norma və təcrübələrə zidd olan bütün hərəkətləri dayandırmaqla bağlı müraciət et­məyi xahiş edirlər. 

Biz yerli xalqların mədəni və dini irsinin vəziyyəti haqqında məlumat xarakterli hesa­bat hazırlamaq üçün UNESCO-nun rəhbərliyi ilə beynəlxalq ekspertlər qrupunun yaradılma­sının və dərhal müvafiq ərazilərə göndərilmə­sinin zəruriliyini vurğulayırıq.

Biz, həmçinin 2024-cü ilin noyabrında Azərbaycan Respublikasının paytaxtı Bakıda keçiriləcək COP29-da Fransanın müstəm­ləkəçilik siyasətinin zərərli ekoloji təsirlərinin müzakirə edilməsinin böyük əhəmiyyətini vurğulayırıq.

Bəşəriyyətimizin qlobal istiləşmənin əsas fəsadları və onun gələcəyini təhdid edən gö­rünməmiş təhlükələrlə üzləşdiyi bir vaxtda sizin kömək və dəstəyinizə inanır və ümid edirik ki, bu dəfə xahiş və müraciətlərimiz cavabsız qalmayacaq”, - deyə açıq məktubda qeyd olunub.

XQ