Dünən Bakıda Avropa Mülki Aviasiya Konfransı və Avropa–Qafqaz–Asiya Nəqliyyat Dəhlizi (TRASECA) Proqramının Hökumətlərarası Komissiyasının Daimi Katibliyinin təşkilatçılığı ilə “Aviasiyanın təhlükəsizliyi və risklərin qiymətləndirilməsi” mövzusunda seminar keçirilib. Aviasiya təhlükəsizliyi məsələlərinin müzakirə olunduğu tədbirdə Azərbaycanla yanaşı, Gürcüstan, Moldova, Rumıniya, İran, Bolqarıstan, Ukrayna, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Özbəkistan, Tacikistan və Türkiyənin mülki aviasiya mütəxəssisləri iştirak ediblər.
Seminarda hava limanlarının və təyyarələrin kiberhücumlardan müdafiə olunması, yeni texnologiyaların tətbiqi və digər məsələlər barəsində müzakirə və fikir mübadiləsi aparılıb. Bununla yanaşı, uçuş zamanı sərnişin və yük təyyarələrinin qorunması məsələsi də müzakirə edilib.
TRASECA Proqramının Hökumətlərarası Komissiyasının Daimi Katibliyində Azərbaycanın təmsilçisi Rüfət Bayramov deyib ki, ölkəmizdə aviasiyanın təhlükəsizliyi yeni texnologiyaların tətbiqi ilə yüksək səviyyədə təmin edilir. Onun sözlərinə görə, hazırda Azərbaycanda fəaliyyət göstərən mövcud hava limanları ilə yanaşı, işğaldan azad olunmuş Qarabağ bölgəsində də 3 hava limanı inşa edilib. “Onlardan 2-si artıq fəaliyyət göstərir, birinin tikintisi isə davam edir. Bu hava limanları Azərbaycanın aviasiya vasitəsilə yük və sərnişindaşıma, eləcə də, tranzit potensialını artırıb ki, bu səbəbdən də onların təhlükəsizliyinin təmin olunması aktual xarakter daşıyır. Bununla əlaqədar olaraq yeni radar müşahidə sistemləri və yeni texnologiyaların imkan verdiyi digər vasitələrlə təhlükəsizlik tədbirləri həyata keçirilir”, – deyə o əlavə edib.
Qeyd edək ki, Azərbaycan 2002- ci il noyabrın 27-də Parisdə keçirilən Avropa Mülki Aviasiya Konfransı Təşkilatının (AMAKT) XXVI plenar sessiyası zamanı bu beynəlxalq quruma üzv qəbul olunub. Ona qədər isə Avropa Mülki Aviasiya Konfransı Təşkilatının ekspertlər qrupu dəfələrlə Azərbaycanda səfərdə olarkən ölkəmizin mülki aviasiyasının inkişaf səviyyəsinin quruma üzv qəbulunu nizamlayan bütün əsas normalara tam uyğun olduğunu müəyyən etsə də, bədxah qonşumuz Ermənistanın apardığı siyasətin nəticəsində bu məsələ hər dəfə təxirə salınıb. Nəhayət, “Azərbaycan Hava Yolları” Dövlət Konserni (indiki “Azərbaycan Hava Yolları” QSC) rəhbərliyinin uğurlu işi sayəsində Ermənistan öz etirazını geri götürdükdən sonra məsələ müsbət həllini tapıb.
Bu yaxınlarda isə Azərbaycan Mülki Aviasiyası üçün əlamətdar hadisə baş verib. Belə ki, aprelin 19-da Heydər Əliyev Beynəlxalq Aeroportu hava limanları operatorlarının yeganə qlobal təşkilatı olan Avropa Beynəlxalq Hava Limanları Şurasının (Airports Council International, ACI Europe) sıralarına qoşulub. Bununla yanaşı, Azərbaycanın digər aeroportu Gəncə Beynəlxalq Hava Limanı da şuraya üzv seçilib.
Bu münasibətlə keçirilən tədbirdə çıxış edən “Azərbaycan Hava Yolları” QSC-nin prezidenti Samir Rzayev deyib ki, Avropa Beynəlxalq Hava Limanları Şurasına qoşulmaq ölkəmiz üçün yeni üfüqlər açan əlamətdar hadisə olmaqla yanaşı, inkişaf və təkmilləşmə istiqamətində də mühüm addımdır. Onun sözlərinə görə, bu, “Azərbaycan Hava Yolları” QSC-nin xidmət keyfiyyətini daha da yaxşılaşdırmaq, qabaqcıl təcrübələri tətbiq etmək və qlobal aviasiya arenasında qurumun mövqeyini gücləndirmək imkanı verəcək.
Yeri gəlmişkən, ACI Europe qabaqcıl təcrübələrin bölüşdürülməsində, konfransların və sərgilərin təşkilində, hava limanlarında innovasiyaların və texnoloji yeniliklərin təşviqində mühüm rol oynayır. Azərbaycan aeroportlarının Avropa Beynəlxalq Hava Limanları Şurasına qoşulması dünya hava limanları ilə fəal əməkdaşlıq üçün unikal imkanlar açmaqla yanaşı, qlobal aviasiya siyasətinin və qanunvericiliyin inkişafına töhfə verir. Həmçinin, Bakı və Gəncə hava limanlarının təkmilləşdirilməsi, ötürmə qabiliyyətinin artırılması, menecerlərin peşəkar akkreditasiyası və müştərilərə xidmət üzrə akkreditasiya proqramlarında iştirak hüququ əldə edəcəklər.
Xatırladaq ki, dünyanın 1925 aeroportunun kollektiv mövqeyini təmsil edən ACI Europe Beynəlxalq Mülki Aviasiya Təşkilatı, Beynəlxalq Hava Nəqliyyatı Assosiasiyası, Mülki Hava Naviqasiya Xidmətləri Təşkilatı, Avropa Hava Naviqasiyasının Təhlükəsizliyi Təşkilatı və aviasiya sənayesinin digər əsas oyunçuları ilə də əməkdaşlıq edir.
Bütövlükdə isə, son 20 il ərzində Azərbaycanda aviadaşımalar qabaqcıl texnologiyaların və tərəqqinin simvoluna çevrilərək əhəmiyyətli dərəcədə inkişaf edib. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin diqqət və qayğısı nəticəsində ölkənin mülki aviasiyası mühüm transformasiyalardan keçərək müasir, dinamik və perspektivli sənaye sahəsinə çevrilib. Belə ki, 2003-cü ildən etibarən dövlət başçısının rəhbərliyi altında ölkəmizdə bu sahə intensiv inkişafın yeni mərhələsinə qədəm qoyub.
Ötən müddətdə ölkənin təyyarə parkı yenilənib, marşrut şəbəkəsi genişləndirilib. Təkcə onu qeyd etmək kifayətdir ki, 2005-2015-ci illər ərzində “Azərbaycan Hava Yolları” QSC (AZAL) öz təyyarə parkına “Airbus A319”, “Boeing 767-300ER”, “Airbus A340-500”, “Embraer 190”, “Embraer 170” və “Boeing 787-8 Dreamliner” kimi yeni təyyarə modellərini daxil edib. Ötən ilin əvvəlində isə 3 ədəd yeni “Airbus A320neo” təyyarəsi ilə uçuşların həyata keçirilməsinə başlanılıb. Bununla yanaşı, AZAL “Airbus” və “Boeing” şirkətləri ilə daha 20 hava gəmisinin – 12 ədəd “Airbus A320neo” və 8 ədəd “Boeing 787” təyyarələrinin tədarükünə dair müqavilələr imzalayıb. Yeni təyyarələrin mərhələli şəkildə istismara verilməsi planlaşdırılır. Eyni zamanda, “GetJet Airlines” şirkəti ilə təyyarələrin lizinqinə dair yeni əməkdaşlıq nəticəsində AZAL-ın parkı 3 ədəd “Airbus A320” hava gəmisi ilə genişləndirilib.
Eyni zamanda, ötən 20 il ərzində Naxçıvan, Lənkəran və Zaqatala hava limanlarına beynəlxalq status verilib. Heydər Əliyev Beynəlxalq Aeroportunun yeni aerovağzal kompleksinin və Qəbələ aeroportunun istifadəyə verilməsi ilə yanaşı, Gəncə Beynəlxalq Hava Limanı da əsaslı təmir olunub.
Qarabağda quruculuq işləri çərçivəsində ən zəruri infrastrukturun yaradılması ilə bağlı dövlət başçısının müvafiq tapşırıqlarına əsasən, 2021-ci ildə Qarabağın hava qapısı sayılan Füzuli Beynəlxalq Hava Limanı rekord müddətdə – cəmi 8 aya tikilib istifadəyə verilib. Bundan əlavə, 2022-ci ilin oktyabr ayında Zəngilan Beynəlxalq Hava Limanının istismara buraxılıb. 2021-ci ildə inşasına başlanmış Laçın Beynəlxalq Hava Limanında isə işlər davam edir.
Mirbağır YAQUBZADƏ
XQ
