Rusiya-Ukrayna müharibəsinin başlanmasından 400 gün keçir. Bu qanlı savaşın hər anı, hər dəqiqəsi, hər günü münlərlə ailəyə ağır kədər, məyusluq və fəlakət gətirir. Ukrayna torpağında ölüm, itki və zorakılıqların nə vaxt bitəcəyi heç kəsə məlum deyil. Ukrayna xalqı sınmayıb, ayaqdadır, vuruşur!
Bu, miqyasına və xarakterinə görə, qəddar və dağıdıcı bir müharibədir. 2022-ci ilin fevralın 24-də başlandığı andan və qəddarcasına davam etdirildiyi bir il bir ay ərzində Ukraynanın yüzlərlə şəhəri, minlərlə kəndi, yaşayış məntəqəsi yerlə-yeksan olub. Bu ölkənin yüz minlərlə, hətta milyonlarla sakini doğma torpağında köçkünə çevrilib, onların böyük bir qismi qaçqın yaxın və uzaq ölkələrə sığınıblar.
Ukraynanın şəhər və kəndlərinin, körpələr evləri, uşaq bağçaları, məktəb və xəstəxanalarının, zavod və müəssisələrinin, sosial və sənaye infrastrukturunun ən müasir top və artilleriya zərbələri ilə amansız şəkildə bombalanması davam edir. Demək olar ki, ölkənin bütün ərazisi cəbhənin təmas xəttinə çevrilib. Hər iki tərəfdən gün ərzində yüzlərlə hərbçi qətlə yetirilir. Həlak olanların arasında minlərlə qadın, uşaq və ahıllar var.
Sivil dünya, mütərəqqi bəşəriyyət bu ağır savaşın tezliklə bitməsini arzulayır. Döyüşlər isə nəinki ara vermir, əksinə günbəgün kəskinləşir. Dünən, yəni müharibənin 399-cu günü Rusiya silahlı qüvvələri cəbhənin bütün istiqamətlərində hücuma keçiblər. Hücum əməliyyatlarına böyük həcmdə canlı qüvvə və texnika cəlb edib.
Ukraynanın UNİAN informasiya agentliyinin bu ölkənin rəsmilərinə istinadla verdiyi son məlumata görə, Ukrayna Ordusunun fədakar əsgər və zabitləri Vətənin hər qarışı uğrunda rəqibə ciddi müqavimət göstərir və onun irəliləməsinin qarşısını almağa çalışırlar. Bəzi müstəqil mənbələr qüv-vələrin qeyri-bərabər olduğunu, rusların texnika və əsgəri baxımdan qarşı tərəfi üstələdiyini vurğulayırlar.
Dünən ən ağır döyüşlər Donetsk vilayətində yerləşən Baxmut şəhəri uğrunda gedib. Əslində Rusiya Ordusu bu şəhəri yeddi aydır ki, ağır mühasirədə saxlayır. Buradakı amansız döyüşlərə Rusiyanın “Vaqner” terror qrupunun rəhbəri Yevgeni Priqojin rəhbərlik edir. O, bu şəhəri nəyin bahasına olursa-olsun ələ keçirməyə və bu yolla Kreml qarşısında əlavə xal qazanmağa can atır.
Baxmutdan isə əvvəlki kimi, təzadlı xəbərlər gəlməkdə davam edir. Martın 29-da şəhərin ərazisinin artıq üçdə ikisinin rusların nəzarətinə keçdiyi barədə məlumatlar yayılıb. Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski iki gün qabaq Birləşmiş Ştatların məşhur “The Associated Press” agentliyinin müxbirinə verdiyi eksklüziv müsahibədə bildirib ki. Rusiya Prezidenti “Vladimir Putin Baxmutda qələbə qazanaraq onu öz həmvətənlərinə, İran və Çinə baha qiymətə “satmaq” niyyətindədir”.
Ukraynanın dövlət başçısı sonra deyib: “Rusların lideri “harada bir qan qoxusu hiss edərsə, bunu ukraynalıların zəifliyi kimi dəyərləndirib cəbhədə təzyiqləri daha da artıracaq”. V.Zelenski Qərb ictimaiyyətinə bir daha xəbərdarlıq edib ki, “bizim cəmiyyət, həqiqətən, yorulub. Vətəndaşlarımız məni güzəştə getməyə məcbur edə bilərlər”.
Rusiya-Ukrayna cəbhəsində bu gün təkcə silahlar “danışmır”. Rusiya son günlər Ukraynaya qarşı informasiya müharibəsini daha da gücləndirib və psixoloji təzyiqləri artırıb. Ukraynanın müdafiə nazirinin müavini Anna Malyar vurğulayıb ki, “düşmən ukraynalıların və hərbçilərin Baxmutun müdafiəsinin komandanlığına olan inamlarını sarsıtmağa cəhd edirlər”.
Dünən Rusiya Ordusu, həmçinin paytaxt Kiyev və ətraf ərazilərə növbəti dəfə İran istehsalı olan dronlarla hücumlar təşkil edib. Lakin Ukrayna rəsmilərinin verdiyi məlumata görə, bu ölkənin hava hücumundan müdafiə qüvvələri dronların, demək olar ki, hamısını sıradan çıxarıb. Bu zaman canlı itkilər barədə məlumat verilməyib.
Ən son xəbərlərə görə, dünən paytaxt Kiyevlə yanaşı, Ukraynanın Çerniqov, Sumi, Dnepropetrovsk, Zaporojye və Luqansk vilayətlərində də hava hücumu barədə əhaliyə xəbərdarlıqlar edilib. Daha sonra bu qəbildən olan təhlükələr Xerson, Jitomir və Kirovoqrad rayonlarına da şamil edilib. “Ukraynanın bütün ərazisində növbəti raket və hava zərbələrinin endirilməsi ehtimalı yüksək olaraq qalır”, – deyə Baş Qərargah xəbərdarlıq edib.
Göründüyü kimi, iki qonşu, slavyan ölkəsi arasında müharibə indi özünün ən qanlı fazasına daxil olub. Ekspertlər yaxın günlər ərzində Ukraynanın əks-hücuma keçərək işğal altında olan ərazilərinin xeyli hissəsini geri qaytaracağına ümid etdiklərini bildirirlər. Hələ ki, hücum edən tərəf Rusiyadır.
Rusiya-Ukrayna müharibəsi dünyada böyük güclərin və qüvvələrin mövqeyini və nisbətini müəyyən edib. ABŞ başda olmaqla Qərb dövlətləri işğala məruz qalan tərəfi birmənalı olaraq dəstəkləyir, ona özündən xeyli güclü rəqibinə müqavimət göstərməsi üçün maliyyə və hərbi yardımlar göstərir. Bildiyiniz kimi, son bir il ərzində Rusiyaya qarşı çox sayda maliyyə sanksiyaları tətbiq olunub və olunmaqda davam edilir.
Qeyd edək ki, müharibənin bu qədər uzanacağını və bu qədər dağıdıcı xarakter alacağını çoxları gözləmirdi. Rusiya bu savaşı “operativ hərbi əməliyyat” adlandırmışdı və “ən uzağı bir həftəyə” paytaxt Kiyevi nəzarət altına alacağını düşünürdü. Göründüyü kimi, bu, mümkün olmadı, çünki qəhrəman, vətənpərvər Ukrayna xalqı bu qanlı-qadalı dörd yüz gündə bütün dünyanı heyrətə gətirəcək qədər dözüm, cəsarət və qətiyyət nümayiş etdirir.
M.HACIXANLI, “Xalq qəzeti”