Ad vermək, ad qoymaq tarixən ən mühüm və ciddi məsələ olub. Xalqımızın ən qədim yazılı abidəsi olan “Dədə Qorqud” dastanında ulu ozan boy boylayib, soy soylayar və hər kəsin əməlinə uyğun adlar verərdi.
Ad mərama, məqsədə uyğun veriləndə xüsusilə yerinə düşür və gözəl səslənir. Yenidənqurmanın ilk illərində yeni yaranan şirkət və kooperativlərə verilən bir sıra gözəl adlar indi də unudulmur: “Qasid” mətbuat yayımı, “Sünbül” çörək kooperativi, “Bərəkət” çörək mağazası, “Pürrəngi” çay evi və s.
İndi paytaxtda və payonlarda heç də az olmayan şadlıq saraylarına verilən adlarla onun məramı arasında çox vaxt uyğunluq tapmaq çətin olur. Məsələn, deyək ki, şadlıq sarayının “Sofiya”, “Praqa”, “San-Remo” və s. adlandırılması ilə məzmunu arasında hansı uyğunluq var? Doğrudanmı həmin saraylarda süfrəyə bolqar və çex mətbəxinin nümunələri təqdim olunur, yaxud həmin ölkə mədəniyyəti hansısa formada nümayiş etdirilir? Söhbət menyudan gedirsə, eyni və oxşar yeməklər digər saray və toy məkanlarında olduğu kimidir.
Son vaxtlaradək paytaxtda fəaliyyət göstərən şadlıq saraylarından yalnız “Kleopatra” və “Planet”də həmin uyğunluğu tapmaq mümkün idi. “Kleopatra”nın divarlarına bütünlüklə Misir mədəniyyəti nümunələri həkk edilib, “Planet”ə qədəm qoyanda isə, bir neçə saatlığa da olsa, sanki özünü başqa planetdə hiss edirdin.
Deyilənə görə, sovet vaxtı Mədəniyyət Nazirliyindən uşaq mahnıları bəstəkarı Rəşid Şəfəqə zəng edərək Əməkdar mədəniyyət işçisi adı almaq üçün sənədlərini hazırlamağı tapşırırlar. Rəşid müəllim təəccüblənərək soruşur:
– Axı hələ Oqtay Zülfüqarova bu ad verilməyib...
Nazirlikdən təkid edirlər:
– Sənin başqası ilə nə işin? Biz səni məsləhət bilirik...
Lakin bəstəkar təklifi qəbul etməyərək gözəl bir nümunə qoyur...
Görəsən, indi müxtəılif adlar alanların içərisində bircə nəfər də olsun beləsi olubmu?
Televiziya verilişlərinin birində bəstəkar, Əməkdar incənət xadimi Cavanşir Quliyevə belə bir sual verdilər: ”Nəyə görə sizə “Şöhrət” ordeni verilmir?”
Bəstəkar həmin suala çox maraqlı bir cavab verdi: “Əgər “Şöhrət” ordeni, həqiqətən də, şöhrətli adama verilirsə, onda o orden artıq məndə var...”
Əslində, ad mərama, əmələ, fəaliyyət sahəsinə, görülən işə və xidmətə görə verilməlidir. Ad əməli əks etdirən güzgü olmalıdır.
İstər müəssisə və təşkilat adı olsun, istərsə də insan...
Süleyman QARADAĞLI
