Azərbaycan Respublikasının İnsan Hüquqları üzrə Müvəkkili (Ombudsman) Aparatının təşkilatçılığı ilə “Azərbaycanda psixi sağlamlıq məsələləri və psixi pozuntulardan əziyyət çəkən şəxslərin hüquqları” mövzusuna həsr olunmuş dəyirmi masa keçirilib.
Məclisdə səhiyyə naziri Teymur Musayev, Milli Məclisin Səhiyyə komitəsinin sədri Əhliman Əmiraslanov və Ailə, Qadın və Uşaq Məsələləri komitəsinin sədri Hicran Hüseynova, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının Azərbaycan nümayəndəsi Hande Harmancı, Tibb Universitetinin rektoru Gəray Gəraybəyli, Ombudsman Aparatının əməkdaşları, vətəndaş cəmiyyəti institutlarının nümayəndələri, psixiatr və ekspertlər iştirak ediblər.
Ombudsman Səbinə Əliyeva əhalinin sağlamlığının qorunması hüququnun müdafiəsi sahəsində qurumun fəaliyyəti barədə məlumat verib, bu istiqamətdə problemlərin araşdırılması və həll olunması üçün müvafiq tədbirlərin görüldüyünü bildirib. Milli Preventiv Mexanizm fəaliyyəti çərçivəsində psixiatriya müəssisələrində həyata keçirilən monitorinqlərdən danışan natiq belə aksiyaların mövcud problemlərlə əyani şəkildə tanış olmaq və preventiv tədbirlər görmək baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb etdiyini diqqətə çatdırıb. Ombudsman bəzi psixiatriya xəstəxanalarında, xüsusilə regionlardakı müəssisələrdə olan bir sıra nöqsanların aradan qaldırılması ilə bağlı müvafiq təklif və tövsiyələrlə aidiyyəti qurumlara müraciət olunduğunu qeyd edib.
İkinci Qarabağ müharibəsinin iştirakçılarının postmüharibə dövründə psixiatrik yardımla təmin olunmasının önəmi ilə bağlı qeyd edilib ki, bu məsələ diqqət mərkəzindədir, təsisatın təşəbbüsü ilə bir qrup müharibə iştirakçısı müvafiq yardımla təmin edilib. Psixi sağlamlığın qorunması istiqamətində ölkəmizdə davamlı tədbirlər həyata keçirilir. Vətəndaşların hüquqlarının qorunması baxımından müvafiq dövlət orqanlarının həyata keçirdiyi tədbirlər, proqram və layihələr Ombudsman təsisatı tərəfindən izlənilir və təhlil olunur. Psixi sağlamlıq məsələlərinə cavabdeh olan qurumlar arasında bu sahədə əlaqəli əməkdaşlıq daha da gücləndirilir.
Səhiyyə naziri Teymur Musayev respublikada psixiatrik xidmətin yaxşılaşdırılması məqsədilə bir sıra tədbirlərin həyata keçirildiyini bildirib. Nazir psixiatriya ixtisası üzrə rezidentura təhsilinin müddətinin 2 ildən 3 ilə artırıldığını, rezidenturada həkim-mütəxəssis hazırlığı aparılan ixtisasların təsnifatına yeni uşaq və yeniyetmə psixiatriyası ixtisasının da əlavə edildiyini vurğulayıb.
Qeyd edilib ki, nazirlikdə “Müharibə əlilləri, yaralıları və şəhid ailələri ilə iş” sektoru və “9109 – Çağrı Mərkəzi” yaradılıb. Tibbi xidmətin əlçatanlığının və keyfiyyətinin artırılmasını təmin etmək üçün məqsədyönlü addımlar atılır. Bu sahədə illərlə formalaşmış stiqmanın aradan götürülməsi məqsədilə ambulator və stasionar psixiatriya xidməti artıq dövlət tibb müəssisələri ilə yanaşı, özəl tibb müəssisələrində də göstərilir. Həmin müəssisələr həm Bakı şəhərində, həm də regionlarda yerləşir.
Ombudsman Aparatının əməkdaşlarının psixiatriya müəssisələrinə mütəmadi baxışlar keçirdiyini, pasiyentlərin hüquqlarının təminatı vəziyyəti, saxlanma şəraiti və digər məsələlərin yerində araşdırıldığını vurğulayan nazir deyib ki, bu qurumla əməkdaşlıq yüksək qiymətləndirilir. İcrası az vaxtda mümkün olan tövsiyələr dərhal yerinə yetirilir. Psixi sağlamlıq üzrə Milli Strategiyanın hazırlanması, psixiatriya xəstəxanalarında müalicə olunan pasiyentlər üçün Müalicə İstehsalat Əmək Emalatxanalarının yaradılması, psixo-sosial reabilitasiya mərkəzlərinin açılması, psixi sağlamlıq sahəsində elmi tədqiqatların aparılması nəzərdə tutulur.
Milli Məclisin Səhiyyə komitəsinin sədri Əhliman Əmiraslanov son vaxtlarda psixoloji yardım həyata keçirilən özəl müəssisələrdə çalışan şəxslərin əksəriyyətinin bu sahə üzrə təhsili olmadığını bildirib, bu sahəyə ciddi nəzarətin əhəmiyyətini və vacibliyini vurğulayıb. O, ölkəmizdə həkimlərin və pasiyentlərin hüquqlarını qoruyacaq yeni qanun layihəsinin hazırlandığını da diqqətə çatdırıb.
Milli Məclisin Ailə, Qadın və Uşaq Məsələləri komitəsinin sədri Hicran Hüseynova müasir dövrdə uşaqların virtual məkanda daha çox vaxt keçirmələrinin onların psixologiyasına ciddi təsir göstərdiyini qeyd edib. Komitə sədri əhali arasında sağlam həyat tərzinin təbliğinin, eyni zamanda, valideyn məsuliyyətinin artırılması ilə bağlı işin aparılmasının vacibliyini diqqətə çatdırıb.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının Azərbaycan nümayəndəsi Hande Harmancı psixi xidmətlərə əlçatanlığın təmininin ölkəmiz üçün ən əhəmiyyətli məsələlərdən biri olduğunu, psixi sağlamlıq mövzusunda maarifləndirmə tədbirlərinin həyata keçirilməsinin zəruriliyini vurğulayıb.
Azərbaycan Tibb Universitetinin rektoru Gəray Gəraybəyli isə dövlət tibb müəssisələrində çalışan psixiatrların sayı ilə bağlı mövcud problemlərdən, kadr çatışmazlığından danışıb.
Digər çıxış edənlər tibbi xidmətə əlçatanlığın yüksəldilməsi üzrə işlərin görülməsi, ölkədə psixi sağlamlığın təmini sahəsindəki mövcud problemlərin həlli istiqamətində təklif və tövsiyələrini bildiriblər.
Sonda mövzu üzrə müzakirələr aparılıb, iştirakçıları maraqlandıran suallar cavablandırılıb.
Zərifə HÜSEYNOVA
XQ
.jpg)