Kurortoloq-alim, Əməkdar həkim Sevda xanım Nəsrullayevadan yazmağa başlayanda xatırladım ki, hansısa müdrikin gözəl bir deyimi var: “Mötəbərlik göydən düşmür – onu hər nəsil zərrə-zərrə qazanır. Sonra ocağın bütün övladları bölüşür bu mənəvi neməti”.
Sevda xanımın atası Nəsrulla Nəsrullayev Bakıda bir sıra məsul vəzifədə çalışıb, Bakı Şəhər Partiya Komitəsinin I katibi, rabitə naziri, yüngül sənaye naziri olub. Anası Şeyda xanım ADU-nun (indiki BDU) xarici dillər kafedrasında alman dili müəllimi olub. Onların cəmiyyət arasında qazandığı hörmət-izzətə övladları öz payını əlavə edib.
Sevda orta məktəbi qızıl medalla bitirərək Tibb İnstitutuna qəbul edilib. Tələbə yoldaşları kimi, Sudeyf İmamverdiyevin isə diqqətini daha artıq çəkib və bu, sonradan tale ortaqlığına çevrilib. Bu gün dünya şöhrətli uroloq-alim, Əməkdar elm xadimi olan Sudeyf müəllim o dövrü belə xatırlayır:
– Sevda institutda bilikli, yüksək əxlaqli, ləyaqətli, ictimaiyyətçi tələbə kimi seçilirdi. Tale elə gətirdi ki, təyinatını mənim işlədiyim Həkimləri Təkmilləşdirmə İnstitutuna verdilər. Ayrı-ayrı kafedralarda çalışsaq da, ictimai işlərdə fəallığımız bizi tez-tez görüşdürürdü. Getdikcə bir-birimizi daha yaxından tanıdıq. Ailə həyatı qurduq. Elə ilk günlərdən mötəbər bir azərbaycanlı ailəsi ilə qohum olduğumu dərk etdim. Təəssüf ki, atası Nəsrulla müəllim dünyadan tez köçdü, cəmi 58 il yaşadı. Sevda xanım valideynlərinin ən gözəl ailə ənənələrinin layiqli davamçısı oldu.
Əmək fəaliyyətinin ilk dövründə Həkimləri Təkmilləşdirmə İnstitutunda professor S.Qusmanın rəhbərlik etdiyi kafedrada işləyən Sevda xanım Tibb İnstitutunda professor Tamerlan Əliyevin rəhbəri olduğu terapeya kafedrasına dəvət edilib. Qısa müddətdə orada da işgüzarlığı, bilik və bacarığı ilə seçilib, üzə çıxıb. Lakin onun da Tibb İnstitutunda işlədiyini bəhanə gətirərək Sudeyf müəllimin böyük çətinliklərlə açdığı urologiya kafedrasında işləməsinə maneələr törədiblər. Bunu görən Sevda xanım fədakarcasına ərizə yazıb və institutdan gedib.
Sevda xanım 1967–1972-ci illərdə klinik ordinatura və aspirantura təhsili alıb, “Şəkərli diabeti olan xəstələrdə mədənin motor və sekretor funksiyası” mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə edib. 1977-ci ildə Elmi-Tədqiqat Tibbi Bərpa İnstitutunda baş elmi işçi kimi fəaliyyətə başlayıb. Burada da savadı və işgüzarlığı diqqətdən yayınmayıb, ictimai təşkilat rəhbəri olub. 1983-cü ildə isə onu institutun direktoru təyin ediblər. 56 illik əmək fəaliyyətinin 46 ili bu tibb ocağı ilə bağlıdır.
Sevda Nəsrullayevanın instituta rəhbərlik etdiyi illərdə bu elmi-tədqiqat və müalicə müəssisəsinin Azərbaycan səhiyyəsində nüfuzu yüksəlib, keçmiş İttifaqda da tanınıb. İnstitutda əsl demokratik mühit yaranıb, inzibatçılığa son qoyulub. Çin təbabətindən istifadə üçün mütəxəssislər dəvət olunub. Bu xanım daim mənəvi ucalığı ilə ətrafındakılara saflıq aşılayıb. 1993-cü ildə öz ərizəsinə əsasən, direktorluqdan azad edilib. Elmi işlər üzrə direktor müavinidir. Çoxları onu özünə mənəvi ana sayır.
Sevda xanım Nəsrullayevanın institutdakı fəaliyyətinin əsas istiqamətini Azərbaycanın geniş kurort ehtiyatlarının səmərəli mənimsənilməsi, fiziki amillərin təsir mexanizmlərinin müxtəlif istiqamətlərinin öyrənilməsi təşkil edib. Təbii vasitələrin (Naftalan nefti, müalicəvi palçıq və mineral sular) müalicəyə tətbiq edilməsini elmi cəhətdən əsaslandırıb və yeni fizioterapiya üsullarını işləyib hazırlayıb. Müasir metodika və texnologiyaların tətbiqinə, yeni müayinə və müalicə kabinetlərinin açılmasına nail olub. 70-dən çox elmi məqalə və tezisin, ixtira və səmərələşdirici təklifin, 5 metodik tövsiyənin müəllifidir. Bir neçə namizədlik dissertasiyasının müdafiəsində elmi rəhbər olub. Əməyi yüksək qiymətləndirilib. “Tərəqqi” medalı ilə təltif edilib, Əməkdar həkim adını alıb.
Ömrünü təbabət elminin inkişafına həsr etmiş Sevda xanımın ailə missiyası da məhsuldar və şərəflidir. Həyat yoldaşı, dünya şöhrətli uroloq-cərrah, akademik, Əməkdar elm xadimi Sudeyf İmamverdiyevin uğurlarında onun da payı var. Oğlu Cavidin incəsənət aləmində, qızı Sevincin nevrologiya sahəsindəki nailiyyətləri də analıq qayğısından güc alıb. Nəvələri Murad, Şeyda, Bulat da ailə ənənəsi çevrəsində tərbiyələniblər. Murad dünyanın ən məşhur elm ocaqlarından olan Mançestr Universitetini bitirib, Paşa Sığorta ASC-də məsul vəzifə tutur. Şeyda ADA Universitetini bitirdikdən sonra magistr təhsilini Londonda alıb. Amerika–Azərbaycan Ticarət Palatasında baş mütəxəssisdir. Bir çox ölkələrdən təhsillə bağlı təkliflər alan Bulat İmamverdiyev babasının məsləhəti ilə Belçikanı seçib.
Bəli, vəfalı ürək dostu Sudeyf müəllimlə birlikdə ömrünün müdriklik çağını yaşayan Sevda xanım bu gün də ətrafına işıq saçır, insanlara şəfa bəxş edir.
Sevda ƏLİBƏYLİ