ABŞ-dakı ermənipərəstlər hərəkətə gəliblər. Görünür, Ermənistanın silahlı qüvvələrinin Azərbaycanın Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə həmsərhəd ərazidəki mövqelərindən ordumuzun hərbi birləşmələrinə qarşı təxribatı səbəbsiz deyilmiş. Söhbət Arazdəyən kəndi istiqamətindəki təxribatdan gedir. O kənddən ki, orada Ermənistan tərəfindən metallurgiya zavodunun inşası planlaşdırılır. Nəzərə alaq ki, bu işi ABŞ şirkətinin həyata keçirməsi nəzərdə tutulur. Birləşmiş Ştatlardakı erməni lobbisi isə hərəkətə İrəvan təxribata görə Azərbaycanı günahlandırdıqdan sonra keçib. 

Qeyd edək ki, bir müddət əvvəl ölkəmizin qeyri-hökumət təşkilatlarının təmsilçiləri bəyanat yayaraq, Arazdəyəndə metallurgiya zavodunun inşasına etirazlarını bildirmiş və vurğulamışdılar ki, zavodun tullantılarının Araz çayına axıdılma­sı regiondakı ekoloji tarazlığı pozacaq. Deməli, Ermənistanın təxribatının məqsədi beynəlxalq aləmin diqqətini yayındırmaq, Azərbaycan icti­maiyyətinin bu haqlı etirazının əhəmiyyətini heçə endirməkdir. İndi isə görünür ki, təxribatda həm də ABŞ-ın siyasi dairələrini ölkəmizə qarşı qaldır­maq məqsədi də var imiş.

...Amerika Sahibkarlıq İnstitutu ad­lanan qurumun baş analitiki Maykl Ru­bin hərbi insidentə ayrıca məqalə həsr edib. Məqalədə vurğu Azərbaycan hər­bi qüvvələrinin guya ABŞ sərmayəsi ilə tikilən zavodu atəşə tutması iddiasına qoyulub. “Azərbaycanın Amerika şirkə­tinə hücumu sanksiyaların ləğvinə son qoymalıdır” sərlövhəli yazı, adından da göründüyü kimi, Birləşmiş Ştatların vaxtilə ölkəmizə haqsız və ədalətsiz yerə tətbiq etdiyi sanksiyanın bərpası­na çağırış ruhludur. 

Bəli, sözügedən məqalə başdan-a­yağa siyasi motivlidir və onun ermə­nipərəst dairələr, erməni lobbi və di­aspor təşkilatlarının sifarişi ilə qələmə alındığı gün kimi aydındır. Yazının si­yasi motivinə iki aspektdən yanaşmaq mümkündür. Birincisi, bildirilir ki, ABŞ Dövlət Departamentinin Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh vasitəçili­yinə rəğmən, Bakı silahlı qarşıdurmaya meyillidir və İrəvana hədə-qorxu gəlir ki, burada da başlıca məqsəd, guya, Ermənistanın işğalıdır. İkincisi isə vur­ğulanır ki, Azərbaycan özünün təcavüz məqsədini gerçəkləşdirmək naminə Qarabağ amilindən bəhanə kimi istifa­də edir. 

Göründüyü kimi, müəllif kifayət qə­dər informasiyalıdır və informasiyasını manipulativ formada, ABŞ-ın ictimai rəyinə sırımağa çalışır. Ermənipərəst M.Rubinin məqaləsinin digər məqam­ları da bunu deməyə əsas verir. Müəl­lifin yaradıcılığının “kuliminasiya anı” isə onun ABŞ Dövlət Departamentinin tənqidi müstəvisində gündəmə gətirdiyi fikirlərdir. 

***

Məqalədə bildirilir ki, Azərbayca­nın guya hərbi ambisiyalarının olduğu müddətdə ona yardımın göstərilməsi ABŞ qanunvericiliyinə ziddir. Mövcud xüsusda üzərində dayanılan başlıca məsələ isə “Azadlığa Dəstək Aktı”na 907-ci düzəlişdir. Rubin ABŞ Preziden­ti Co Bayden administrasiyasını həmin sənədin tətbiqinin dayandırılmasını ləğv etməyə, yəni Azərbaycana bütün hərbi və qeyri-humanitar yardımları dərhal kəsməyə çağırıb. Ermənipərəst analitikin fikrincə, bunun baş ver­məməsi prezident Baydenin və dövlət katibi Antoni Blinkenin Amerikanın ma­raqlarının təminatında, amerikalıların həyatının ölkə qanunlarına uyğun ola­raq qorunmasında maraqlı olmadığının göstəricisi kimi qiymətləndirilməlidir. 

Qeyd edək ki, son günlər ABŞ-dakı ermənipərəstlərdə məlum 907-ci düzə­liş məsələsi ilə bağlı ciddi aktivləşmə də hiss olunmaqdadır. Yada salaq ki, bu ilin martında ABŞ Senatının Xarici əlaqələr komitəsində keçirilmiş din­ləmələr zamanı həmin komitənin sədri, ermənipərəst senator Bob Menendez A.Blinkenə Azərbaycanla əlaqəli təx­ribatçı suallar ünvanlamışdı. Blinken Menendezin Vaşinqtonun Bakıya hər­bi yardım göstərməsinin səbəblərini açıqlamışdı. O qeyd etmişdi ki, sülh­məramlı missiyalarda iştirak çərçivə­sində Azərbaycan Silahlı Qüvvələri ilə NATO arasında qarşılıqlı fəaliyyət güc­ləndirilib. Blinken ikinci səbəb kimi isə Azərbaycanın İranla uzun sərhədinin mövcudluğunu və onu qorumağın va­cibliyini bildirmişdi.

Onu da deyək ki, 1992-ci ildə er­məni lobbisinin təşəbbüsü ilə ABŞ Konqresi tərəfindən "Azadlığa Dəstək Aktı”na qəbul olunmuş 907-ci düzəliş Amerikanın Azərbaycana birbaşa döv­lət yardımını qadağan edirdi. 2001-ci il 11 Sentyabr hadisələrindən sonra Azərbaycanın beynəlxalq terrorizm­lə mübarizədə dəstəyini təmin etmək məqsədilə ABŞ Konqresi Prezidentə düzəlişin hüquqi qüvvəsini dayandır­maq səlahiyyəti verib. O vaxtdan bəri ABŞ-ın dövlət başçıları bu hüquqdan müntəzəm olaraq yararlanırlar. So­nuncu dəfə Dövlət Departamenti 21 iyun 2022-ci ildə düzəlişi dayandırmaq barədə qərar qəbul etmişdi. Bu xəbəri A.Blinken Prezident İlham Əliyevlə te­lefon danışığı zamanı çatdırmışdı. 

Bir məqamı da xüsusi vurğula­maq lazımdır ki, 907-ci düzəlişin bir il daha dondurulması Bayden admi­nistrasiyasının post-konflikt dövründə Azərbaycan-Ermənistan arasında da­vam edən sülh prosesində rol almaq istədiyinin ifadəsidir. Bu məsələ isə qlobal əhəmiyyət daşıyır. Nəzərə alaq ki, Vaşinqton üçün Bakı-İrəvan nizam­lamasında yer almaq, eyni zamanda Cənubi Qafqazda Rusiya ilə mövqe və mənafe davası baxımından son dərə­cə vacibdir. Elə buradan da aydın gö­rünür ki, Ermənistanın və onun xaric­dəki havadarlarının mövcud müstəvidə Azərbaycana qarşı fəaliyyəti nəticə verməyəcəkdir. Yəni Birləşmiş Ştat­lar administrasiyası nə bir zavoda, nə də erməni lobbi və diaspor təşkilatları tərəfindən ortaya atılmış yarımçıq ana­litikin axmaq iddialarına görə Bakıya qarşı çıxacaq deyil. Çünki ortada daha böyük maraqlar var. 

Ə.RÜSTƏMOV, “Xalq qəzeti”