Azərbaycanda dövlət dəstəyi ilə təqdim olunan aqrar sığorta mexanizmindən faydalanan rayonların sırası genişlənir. Ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə ödəniş edilən rayonların sayı artıb. Belə ki, 2024-cü ilin ilk yarısında 37 rayonda aqrar sığorta ödənişləri həyata keçirildiyi halda cari ilin eyni dövründə bu siyahı genişlənərək 41-ə çatıb.
Aqrar Sığorta Fondunun məlumatına əsasən, bu ilin birinci yarısında Füzuli, Ağcabədi, Tovuz, Tərtər, Ağsu, Hacıqabul, Xocalı, Beyləqan, Şəki, Samux, Sabirabad, Qax, Balakən, Yevlax, İsmayıllı, Kürdəmir, Zaqatala, İmişli, Qobustan, Goranboy, Bərdə, Xocavənd, Göyçay, Ağdam, Şamaxı, Xaçmaz, Qəbələ, Şəmkir, Yardımlı, Astara, Qusar, Neftçala, Oğuz, Zərdab, Masallı, Lerik, Ağdaş, Xızı, Cəbrayıl, Cəlilabad və Siyəzən rayonlarından olan fermerlərə sığorta hadisələri nəticəsində dəymiş zərərə görə ödənişlər edilib.
Qeyd edək ki, 2025-ci ilin yanvar-iyun aylarında Aqrar Sığorta Fondu tərəfindən fermer və təsərrüfatlara 41 rayonda, ümumilikdə, 4 milyon 435 min manat sığorta ödənişi edilib. Bu isə əvvəlki ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 55 faiz çoxdur. Sığorta ödənişlərindən 4 milyon 245 min manat əkin sahələri, 190 min manat isə heyvandarlıq sığortası üzrə ödənilib.
Ən çox zərər ödənişi həyata keçirilən rayonlar Füzuli, Ağcabədi, Tovuz, Tərtər, Ağsu, Hacıqabul, Beyləqan və Şəki olub. Hesabat dövründə ən çox ödənişlər taxıl, qarğıdalı, pambıq sahələri ilə yanaşı, günəbaxan, tütün, armud, şaftalı, şəkər çuğunduru, fındıq, badam və qarpız əkinləri üzrə olub. Fermelərə ən çox zərər vuran hadisələr isə dolu, sel-subasma, fırtına və leysan olub.
Aqrar Sığorta Fondu bitkiçilik, heyvandarlıq və akvakultura (balıqçılıq) təsərrüfatlarını sığorta edir. Fond 41 növ bitkini sığorta edir ki, bu da ölkə üzrə əkin sahələrinin 96 faizi deməkdir. Heyvandarlıq sahəsində isə iri və xırda-buynuzlu heyvanlar sığorta olunur. Xatırladaq ki, fermerlərə dəstək məqsədilə sığorta haqqının 50 faizi dövlət tərəfindən ödənilir. Bunun da nəticəsində fermerlər cüzi ödəniş etməklə təsərrüfatlarını sığorta edə bilirlər.
Yeri gəlmişkən, Aqrar Sığrota Fondu İdarə Heyətinin sədri Fuad Sadıqov bu yaxınlarda jurnalistlərə müsahibəsində bildirib ki, hazırda aqrar sığorta xidmətləri ölkənin 96 faiz ərazisində əlçatandır. Bu isə o deməkdir ki, bütün ölkə üzrə sığorta xidməti əldə edib öz fəaliyyətini daha güvənli şəkildə həyata keçirmək istəyən şəxslər bu xidmətdən faydalana bilərlər. Onun sözlərinə görə, hazırda ölkəmizdə 1 milyon 700 min hektar bəyan olunan əkinə yararlı torpaq əraziləri var ki, onun da hər il 20 faizi fond tərəfindən sığortalanır.
Artıq 5 ildir ki, ölkədə aqrar sığorta mexanizminin tətbiqinə başlanıldığını xatırladan fond rəhbəri bildirib ki, bu sistem kənd təsərrüfatı sahəsində çalışan fermerlərin dayanıqlı və davamlı fəaliyyətlərinin təmin edilməsi üçün instisional bir alətdir. Elə mövcud vəziyyət də bu mexanizmdən bəhrələnən fermer və təsərrüfat sahiblərinin sayının, eləcə də sığorta ödənişlərinin məbləğinin ildən-ilə artmasını təsdiqləyir. Müqayisə üçün qeyd edək ki, Aqrar Sığorta Fondunun fəaliyyətinin ilk 2 ilində sığorta hadisələrinə görə fermerlərə 2,4 milyon manat ödəniş edilmişdisə, bu məbləğ 2023-cü ildə 3,5 milyon manat, ötən il isə 4,4 milyon təşkil edib. Cari ilin ilk yarısında artıq 4,5 milyon manatdan daha yüksək bir məbləğ istehlakçılara zərər qismində ödənilib.
Aqrar Sığorta Fondunun sədri F.Sadıqov bildirib ki, bu məbləğ yalnız ötən ilin sonunda və bu ilin əvvəlində baş verən sığorta hadisələrini əhatə edir. Onun sözlərinə görə, taxılçılıq və pambıqçılıq sahələrində dəymiş zərərə görə vəsaitin ödənilməsi ilin ikinci yarısında davam etdiriləcək. Bu isə o deməkdir ki, sığorta ödənişləri ilin sonuna 8-9 milyon manata çata bilər.
F.Sadıqov müsahibəsində onu da bildirib ki, ilin sonuna qədər ölkədə quşçuluq və arıçılıq təssərrüfatlarının sığortalanmasına başlanılması nəzərdə tutulur. Fond tərəfindən bu məqsədlə müvafiq qanunvericilik layihəsi və normativ hüquqi aktlara dəyişiklik layihəsi hazırlanaraq hökumətə təqdim edilib. Arıçıq və quşçuluq təsərrüfatlarının aqrar sığortaya cəlb olunması isə bu sahədə dövlət dəstəyindən bəhrələnən fermerlərin sayının çoxalmasına, eləcə də aqrar sığorta mexanizminin əhatə dairəsinin genişlənməsinə səbəb olacaq.
