Lənkəranda seçki yüksək fəallıq şəraitində keçəcək

Milli Məclisə növbədənkənar seç­kilərlə bağlı səsvermə gününə 10 gün­dən az vaxt qalır. Hazırda bütün ölkə üzrə 125 seçki dairəsində namizədlər fəal təbliğat-təşviqat kampaniyası aparırlar. Onlar əvvəlcədən müəyyən edilmiş açıq və qapalı məkanlarda görüşlər keçirir, seçicilərə öz platfor­malarını təqdim edir, seçiləcəkləri təqdirdə görəcəkləri işlərdən, prob­lemlərdən və onların həlli yollarından bəhs edirlər. Həmçinin, namizədlər qapı-qapı gəzmək, həyətlərdə görüş­lər keçirmək, buklet, flayer paylamaq təcrübəsindən də yararlanırlar.

Ümumiyyətlə, seçkilər hər bir xalqın həyatında mühüm rola malik siyasi kam­paniyadır. Seçicilər seçkilərə biganə qal­mamaqla, səsvermədə mütəşəkkil iştirak etməklə, əslində, öz gələcəkləri ilə bağlı məsələlərə biganə olmadıqlarını büruzə verirlər.

Parlament seçkilərinin mühüm atri­butlarından biri də onun torpaqlarımızın işğaldan azad edilməsindən və ötən il dövlət suverenliyimizin bərpasından sonra qanunverici orqana keçirilən ilk seçkilər olmasıdır. Bu seçkilər artıq müstəqil ölkə­mizin tarixinə bütün ərazilərimizdə keçi­riləcək ilk parlament seçkiləri kimi düşüb.

Bəs dairə seçki komissiyalarında seç­kilərə son hazırlıq işləri necə gedir? DSK-lar Mərkəzi Seçki Komissiyasının Təqvim planında nəzərdə tutulmuş işləri müvafiq ardıcıllıqla yerinə yetirə bilirlərmi? Bu və digər suallarla 78 saylı Lənkəran kənd da­irə seçki komissiyasının sədri Əlövsət Ru­fiyevə müraciət etdik.

– Əlövsət müəllim, 78 saylı Lənkə­ran kənd seçki dairəsində parlament seçkilərinə hazırlıq prosesi necə gedir?

– 78 saylı Lənkəran kənd seçki dairəsi­nin dairə seçki komissiyası və onun hüdud­ları daxilində yerləşən məntəqə seçki ko­missiyaları səsvermə gününə, demək olar ki, tam hazırdır. Bütün məntəqələr səsver­məyə çağırış vərəqələri ilə təmin olunub. Səsvermənin keçirilmə tarixi, vaxtı və yeri, habelə seçki məntəqəsinin ünvanı barədə bildirişlərin, demək olar ki, 80 faizi seçi­cilərə paylanılıb. Qalan 20 faizinin paylan­ması isə gündəlik davam etdirilir.

Seçki məntəqələrində seçkilərə hazır­lıq işləri qanunvericiliyin tələblərinə uy­ğun aparılır. Məntəqələr işıq, qaz, rabitə, internet və tibbi xidmətlə təmin olunub.

– Seçki dairəsinin ərazisində neçə məntəqə mövcuddur?

– Dairə seçki komissiyasının hüdudları daxilində Lənkəran rayonunun təxminən 47 kəndini əhatə edən 53 seçki məntəqəsi var. Qeydiyyatda olan seçicilərin ümumi sayı isə 48 800 nəfərdir.

– Seçki yarışına neçə nəfər qatılmış­dı?

– Milli Məclisə növbədənkənar seçkidə öz qüvvəsini sınamaq üçün DSK-ya ümu­milikdə, 14 nəfər müraciət etmişdi. Onlar­dan bir nəfəri imza vərəqələrini götürmədi. İki nəfər imza vərəqələrini qaytarmadı. Üç nəfər bizə ərizə ilə müraciət edərək namizədliklərini geri götürmək istədikləri­ni bildirdilər. Bir nəfərin isə tələb olunan sayda, yəni 450 imza toplaya bilməməsi səbəbindən və maliyyə sənədlərini vaxtın­da təqdim etmədiyi üçün dairə seçki ko­missiyasının qərarı ilə ona imtina cavabı verildi. Hazırda dairə üzrə 7 namizəd təbli­ğat-təşviqat kampaniyası aparır. Onlardan bir nəfərinin namizədliyi Yeni Azərbaycan Partiyası tərəfindən irəli sürülüb. Qalan 6 nəfəri isə bitərəfdir və namizədlikləri öz təşəbbüsləri ilə irəli sürülüb.

Bizim məktubumuzla Lənkəran Şəhər İcra Hakimiyyəti tərəfindən namizədlərin görüşlərinin keçirilməsi üçün açıq və qapa­lı məkanlar ayrılıb. Biz hər iki məkanlarda namizədlərin görüşlərinin keçirilməsi ilə bağlı qrafik tərtib etmişik. Namizədlər hə­min qrafik üzrə təbliğat-təşviqat prosesini həyata keçirirlər. Onlar bir gün əvvəldən bizə hansı kəndə, açıq və ya qapalı məkan­da görüş keçirməklə bağlı məlumat verir­lər. Biz isə öz növbəmizdə polisə məlumat veririk ki, həmin yerdə, həmin saatda asa­yişi təmin etsinlər.

Bundan başqa, bütün seçki məntəqələ­rinin həyətində təşviqat lövhələri yerləşdi­rilib. Orada namizədlərin plakatlarının yer­ləşdirilməsində hər hansı problem yoxdur və ola da bilməz.

Təqvim planına görə, səsvermə gününə azı 5 gün qalanadək, yəni avqustun 27-dək Mərkəzi Seçki Komissiyası seçki bülleten­lərini dairə seçki komissiyalarına verməli­dir. Yenə də təqvim planına görə, səsvermə gününə azı 3 gün qalanadək, yəni avqus­tun 29-dək dairə seçki komissiyaları seçki bülletenlərini məntəqə seçki komissiyala­rına verməlidir. Biz hazırda buna hazırlıq görürük.

– Seçicilər sizə hansısa məsələlərlə bağlı müraciət edirlərmi?

– Hələlik seçicilər tərəfindən bilavasitə bizə müraciət daxil olmayıb. Seçici siya­hıları dəqiqləşdirilərək məntəqələrin di­varlarından asılıb. Seçicilər istədikləri vaxt seçici siyahıları ilə tanış olmaq imkanına malikdirlər. Hələlik kiminsə adının siyahı­da olmadığına dair fakta rast gəlməmişik.

– Lənkəranda seçki prosesinə maraq varmı? Aktivlik hiss olunurmu?

– Hiss olunur. Namizədlərin görüşlə­rinə seçicilərin maraq göstərməsi, bütöv­lükdə, seçki prosesinə olan marağın ifadə­sidir.

– DSK üzrə seçkilərin azad, ədalətli və şəffaf keçirilməsi üçün hansı işlər gö­rülür?

– Prosesin qeyd etdiyiniz tələblərə uy­ğun keçirilməsi üçün indiyədək bütün iş­lər görülüb. Zənnimcə, burada da məntəqə seçki komissiyalarının üzvləri üçün Mərkəzi Seçki Komissiyası tərəfindən ke­çirilən maarifləndirici treninqlərin böyük rolu var. Həmçinin, beynəlxalq müşahidə­çilər seçki dairəsində görüş keçiriblər. On­lar da hər hansı irad bildirməyiblər. Biz na­mizədlərin təbliğat-təşviqat prosesinə hər hansı formada müdaxilə etmirik və buna səlahiyyətimiz də yoxdur. Məntəqələrdə seçki prosesi Seçki Məcəlləsinin və digər qanunların tələblərinə uyğun təşkil olu­nub. Seçki qutuları yerindədir. Səsvermə kabinələri tam hazır vəziyyətə gətirilib və sxemə uyğun qurulub. Seçici səsvermə kabinəsinə daxil olur, gizli şəkildə səsini verir. Oradan çıxdıqdan sonra isə bülleteni qutuya atır. Bu proses də bütün müşahidə­çilərin gözləri önündə baş verir.

Bugünlərdə köməkçi materialların daha bir qismi, məsələn şəffaf mürəkkəblər də məntəqələrə çatdırılacaq.

Bilirsiniz ki, seçkinin şəffaf keçiril­məsinin daha bir göstəricisi məntəqələrdə veb-kameraların quraşdırılmasıdır. Ölkə üzrə seçkidə, adətən, 1000 məntəqədə veb-kamera yerləşdirilir. Onlardan beşi bizim dairənin məntəqələrini əhatə edir. Bunlar Gərmətük qəsəbəsində yerləşən 2 saylı, Haftoni kəndində yerləşən 33 saylı, İstisu qəsəbəsində yerləşən 39 saylı, Girdə­ni kəndində yerləşən 42 saylı və Havzava kəndində yerləşən 44 saylı məntəqələrdir.

– Müşahidəçilərin sayı neçə nəfər­dir?

– İndiyədək 490 nəfər müşahidəçi qey­də alınıb. Onlardan 106 nəfəri Yeni Azər­baycan Partiyasını təmsil edir. Qalanları öz təşəbbüsləri ilə müşahidəçilik aparmaq istəyənlərdir. Məşvərətçi səs hüquqlu ko­missiya üzvlərinin sayı isə 54 nəfərdir.

– Dairə üzrə ən yaşlı və ilk dəfə səs verəcək seçicilərin sayı nə qədərdir?

– Seçicilərdən bir nəfərinin yaşı yüz­dən yuxarıdır, daha doğrusu 134 yaşı var. Bu, Şilavar kəndində yerləşən 36 saylı məntəqədə qeydiyyatda olan Əzizova Ta­mam Əli qızıdır. O, 1890-cı ildə Cəlilabad rayonunun Tokrovka kəndində dünyaya gəlib. 18 yaşı tamam olmuş seçicilərin sayı isə 6 min nəfərdir.

Əlil seçicilərin səs verməsi üçün MSK tərəfindən panduslar quraşdırılıb. Onlar əlil arabaları ilə gələrək panduslar vasitə­silə məntəqəyə qalxa və səs verə bilirlər. Səsvermə günü səhhəti ilə əlaqədar səs verə bilməyən şəxslər isə məntəqələrə ərizə ilə müraciət etməlidirlər. Bundan sonra onların evlərinə daşınan seçki qutu­ları göndəriləcək.

– Seçkidə “exit-poll” aparılacaq məntəqələr arasında 78 saylı dairənin məntəqələri də varmı?

– Bu məsələ MSK tərəfindən tənzimlə­nir. “Exit-poll” aparacaq təşkilatlar MSK-da qeydiyyatdan keçməlidirlər. Sonra isə onlar müvafiq dairələr üzrə paylanılırlar. Hələlik bununla bağlı bizə müraciət edil­məyib. Onlar, adətən, 4-5 gün qalmış qey­diyyata düşürlər. Ya bir, ya da iki məntəqə­də “exit-poll” aparılır.

Əminik ki, seçkilər azad, ədalətli və şəffaf keçiriləcək və dairə üzrə ciddi şi­kayətlər olmayacaq. 78 saylı Lənkəran kənd seçki dairəsinin dairə seçki komis­siyası, səsvermə günü də daxil olmaqla, seçkiləri yüksək səviyyədə, Seçki Mə­cəlləsinin və digər qanunların tələblərinə uyğun şəkildə keçirəcək. Ona da inanırıq ki, ölkəmizin böyük rayonlarından olan Lənkəranda seçkilər yüksək fəallıq şərai­tində baş tutacaq.

Səxavət HƏMİD
XQ