Yazıçılar Birliyinin Aran bölməsi 2002-ci ilin fevral ayında yaradılıb. O zaman AYB-nin sədri, Xalq yazıçısı Anar və Xalq şairi Fikrət Qoca bu münasibətlə bölgəyə gələrək, yerli istedadlara xeyir-dua veriblər. Qurumun fəaliyyətə başlaması bölgədə yaşayıb-yaradan istedadlı qələm sahiblərini bir amal ətrafında birləşdirib. 

Aran bölməsi İmişli, Sabirabad, Saatlı və Biləsuvarda yaşayıb-yaradan qələm sa­hiblərini öz ocağının başında cəm edə bi­lib. Bu ədəbi mühit çağdaş ədəbiyyatımıza Səyyad Aran, Cabir Savalan, Qəşəm Nə­cəfzadə, Sərvaz Hüseynoğlu, Nisə Bəyim, Dayandur Sevgin, Valeh Bahaduroğlu, Şah­naz Şahin, Mətləb Ağa, Qənbər Ağa, Qən­bər Əhmədli, Şöhrət Qaraoğlu, Şahismayıl Adıgünlü, Əlağa Mərdanlı, Namiq Yanar, Səxavət Talıblı, Səxavət Tağlar, Firidun Həsənağa və başqaları kimi tanınan imza­larla daxil olub.

Qısa vaxt ərzində bolmənin ədəbi orqanı “Aran” jurnalı təsis edildi. İlk sayı AYB-nin Natəvan klubunda təqdim olundu. Əlavə olaraq təsis etdiyi “Sarı sim” ədə­bi-bədii qəzeti nəşrə başladı. “Aran” ədəbi toplusu işıq üzü gördü. Bu nəşrlər bölgədə yaşayıb-yaradan söz adamlaının yaradıcılığı ilə Bakı ədəbi mühitinin sıx əlaqəsini möh­kəmləndirdi. Sabirabadda Nisə Bəyimin, Nübar Eldarqızının, Biləsuvarda Muxtar Əhmədin, Saatlıda Qənbər Əhmədin, İmiş­lidə Əlağa Mərdanlının, Mirələkbər Göv­hərlinin oxucularla yaddaqalan görüşləri keçirildi. “Aran” jurnalının və “Aran” ədəbi toplusunun yeni sayları nəşr edildi. Bütün bunlar AYB- nin fəaliyyətdə olan bölmələri üçün bir ilk oldu.

Bölmənin sədri Sərvaz Hüseynoğlu bir zaman yazırdı:

Bir uzaq səfərə gəmim çıxıbdı,

İndi həsrət çəkən liman kimiyəm...

Bu günsə demək olar ki, onun və qələm­daşlarının söz gəmisi dünya sularında inam­la üzməkdə, doğma limana böyük uğurlarla qayıtmaqdadır. Qəşəm Nəcəfzadə demiş­kən, Aran ədəbi mühiti səmimiyyəti, is­tiqanlılığı, xəfifliyi, atəşinliyi ilə xarakterizə edilir. Bəlkə də, bu, bir təbiət məsələsidir: Aranın isti iqlimi söz ustalarına da sirayət edib – isti təbiət... isti duyğular... O isti iq­limdən, qaynar təbiətdənsə “hələ də isti ya­ğışlar yağır”.

Sabirabadda “Əgər göylər salamatsa, o ah mənim ahım deyil”, – deyən Nisə Bəyim, Saatlıda “Ölməyə göndər məni sözün diri vaxtına” – deyən Şöhrət Qaraoğlu, Biləsu­varda “Zülmətdə nələri qoyub gəlibdi, Gözü kölgəlidi səhərin, Allah”, – deyən Firudin Həsənağa heç də paytaxt mühitində tanınan qələmdaşlarından geri qalmırlar. İmişlidən Ağasəlim Hacıyev cəmi bir bəndlik şeirin­də, görün, necə bir poetik fəhm göstərib: 

Gözəllik gətirir bizə təbiət,

Çəmənə, obaya, düzə təbiət.

Gözələ göz dəyər deyib babalar,

Nə yaxşı gəlməyir gözə təbiət?

Bölmənin sədri Sərvaz Hüseynoğlu de­yir:

– Bu istiqamətdə işlər yenə də davam etdirilir. Ən istedadlı qələm yoldaşlarımızın yaradıcılığının təbliği üçün əlimizdən gələ­ni əsirgəmirik. Tez-tez kitab təqdimatları keçiririk. Ədəbi-bədii görüşlər, ədəbi mü­zakirələr xüsisilə yaddaqalan olur. Eləcə də klassiklərimizin yubiley günləri hazırlanan tədbirlər bütün iştirakçılara unudulmaz təsir bağışlayır. 

Ötən il bu vaxtlar Bakı və Şamaxıda ke­çirilən Azərbaycan Dili və Ədəbiyyatı Fo­rumunda qeyd olunub ki, Azərbaycan ədəbi irsinin dünya səviyyəsində tanıdılması üçün ciddi səylər göstərilməlidir. Forum çərçi­vəsində səsləndirilən təkliflər “Azərbaycan mədəniyyəti – 2040” Konsepsiyasında öz əksini tapıb. İnanırıq ki, AYB-nin Aran böl­məsi də təklif və təşəbbüslərin gerçəkləşdi­rilməsinə öz töhfələrini verəcək. 

Ə.DOSTƏLİ
XQ