Mayın 1-də “Sülh və qlobal təhlükəsizlik naminə dialoq” mövzusunda VI Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu çərçivəsində “Təhsilin və gənclərin ayrı-seçkilik və ksenofobiya ilə mübarizəyə cəlb edilməsinin rolu” adlı panel sessiya təşkil edilib. 

Panel sessiyada çıxış edən elm və təhsil nazirinin müavini Firudin Qur­banov Forumun ənənəyə çevrildiyini bildirib. Nazir müavini qeyd edib ki, dünyanın bir çox ölkələrində terror akt­ları törədilir, insanlara qarşı ayrı-seç­kilik aparılır. Ksenofobiya bəşəriyyətin tərəqqisini əngəlləyir, zorakılıq, mü­naqişə, terrorizm təhlükəsini artırır. Bəzi dairələr xalqlar və dinlər arasında münaqişələri alovlandırırlar. Problemin həllində təməl amil kimi təhsil olmalıdır. 

Nazir müavini çıxışında Elm və Təhsil Nazirliyinin Təhsildə inkişaf və innovasiyalar üzrə qrant müsabiqə­sinin keçirilməsinin başlıca məqsə­dindən söz açıb. Bildirib ki, bu layihə təhsilverənlərdə sağlam rəqabəti və in­novativ fəaliyyəti stimullaşdırır: “Bu gün azərbaycanlı məktəblilər olimpiadalar və yarışlarda iştirak edirlər. Belə tədbir­lər gənc yaşlarda mədəniyyətlərarası dialoq və xalqlar arasında həmrəylik yaradır. Hazırda Azərbaycanda ali təh­sil müəssisələrində 10 minədək əcnəbi tələbə təhsil alır. 

Ümumilikdə, xaricdə dövlət proq­ramları çərçivəsində 4500-ə yaxın gəncimiz dünyanın nüfuzlu ali təhsil müəssisələrində təhsil almaq hüququ qazanıb”. 

ABŞ-ın Corc Meyson Universite­tində Cimmi və Rozalin Karter Sülh və Münaqişələrin Həlli Məktəbinin dekanı Alpaslan Özerdem çıxışında bildirib ki, təhsil az maliyyələşdirilən sahədir. Bu­rada sosial və mədəni baryerlər var. Adət-ənənə baryerləri köklərimizə qə­dər dərinləşib və bunları dəyişdirmək çətindir. İnkişaf etməkdə olan ölkələrdə gənclər iş tapmaqda çətinliklərlə qarşı­laşırlar: “Ksenofobiya və ayrı-seçkilik adətən kiberməkanlarda baş verir. Bun­ların qarşısını almaq olduqca çətindir. Ksenofobiya və ayrı-seçkilik haqqında danışanda siyasi qütbləşmədən danış­maq lazımdır”. 

ADA Universitetinin prorektoru Fa­riz İsmayılzadə çıxışında Azərbaycanın çoxmədəniyyətli ölkə olduğunu diqqətə çatdırıb. O qeyd edib ki, biz müxtəlif mədəniyyətlərin qovşağında yaşayırıq və bu, bizim həyat tərzimizdir. Lakin radikal ekstremist ideologiya və tole­rantlıq arasında mübarizə var. Bəzən resurslar məhdud olur. Belə anlarda yaradıcı olmaq lazımdır. 

ADA Universitetində Afrika, Asiya ölkələrindən tələbələrin cəlb edilməsi üçün proqramlar var. Onlar ölkəmizin mədəniyyəti ilə tanış olurlar. Kibermü­hit yeni fenomendir. Biz bu məsələləri nəzarətdə saxlamalıyıq. Çoxşaxəlilik yaratmalıyıq və kurikulumdan kənar fəaliyyətdə də bunları tətbiq etməliyik”.

Panel sessiyada, həmçinin “Alf­red Deakin” Vətəndaşlıq və Qlobal­laşma İnstitutunun təsisçisi professor Feti Mansuri, Beynəlxalq Pedaqoqlar Assosiasiyasının (NAFSA) prezidenti və baş icraçı direktoru Fanta Av, Ərəb Birliyinin Təhsil, Mədəniyyət və Elm Təşkilatının (ALECSO) baş direktoru professor Mohammad Old Omar, Bar­selona Diplomatik Məktəbinin direktoru Xoakim Balselsin, Pekin Universitetinin İncəsənət Məktəbinin dekanı profes­sor Fenq Penq, Oman Sultanlığının UNESCO-dakı daimi nümayəndəsi, sə­fir Həmid əl-Həmami çıxış ediblər.

Xatırladaq ki, “Sülh və qlobal təh­lükəsizlik naminə dialoq” mövzusunda VI Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Di­aloq Forumu Azərbaycan hökumətinin təşkilatçılığı, UNESCO-nun, BMT-nin Sivilizasiyalar Alyansının, Dünya Tu­rizm Təşkilatı və ICESCO-nun tərəf­daşlığı ilə keçirilir. 

***

Forum çərçivəsində növbəti pa­nel sessiya “Tənzimlənməyən miq­rasiya və sosial təsirlər: beynəlxalq təhlükəsizlik üçün təhdid və imkan­lar” mövzusuna həsr edilib.

Panel sessiya Mədəni İnfuziya və Müxtəliflik Atlasının təsisçisi və prezi­denti Piter Mousaferiadisin moderator­luğu ilə keçirilib.

Sessiyada çıxış edən Dövlət Miqra­siya Xidmətinin rəisi Vüsal Hüseynov qeyd edib ki, Azərbaycan nizamlı miq­rasiya proseslərini asanlaşdırmaq üçün strukturlaşdırılmış yollardan fəal şəkil­də istifadə edir.

O bildirib ki, bu gün Azərbaycanın miqrasiya idarəetmə sistemi tam avto­matlaşdırılıb, miqrantlara göstərilən bü­tün miqrasiya xidmətləri elektron qay­dada aparılır. “Geniş kommunikasiya kanallarımız, eləcə də maarifləndirmə tədbirləri vasitəsilə ölkəmizə gələn miq­rantların mövcud miqrasiya qaydaları haqqında mütəmadi olaraq məlumat­landırılmasını təmin edirik. Maariflən­dirmə ilə yanaşı, Azərbaycan nizamsız miqrasiyanı minimuma endirmək üçün əsas qabaqlayıcı strategiya kimi nizam­lanmadan istifadə edir”, - deyə Vüsal Hüseynov vurğulayıb. 

Onun sözlərinə görə, Azərbaycan çoxmillətli ölkə kimi multikulturalizm dəyərlərinin təbliği dövlət siyasətində mühüm yer tutur ki, bu da miqrasiya idarəçiliyi sisteminin tərkib hissəsidir. 

O əlavə edib ki, Azərbaycanda bü­tün millətlərin və etnik qrupların nü­mayəndələrinin vahid ailə kimi, qar­şılıqlı anlaşma və hörmət şəraitində yaşaması baxımından inteqrasiya proseslərinə yardım etmək məqsədi daşıyır. Müxtəlif kateqoriyalardan olan miqrantların hüquqlarının müdafiəsi və onların özlərini vətənlərindəki kimi hiss etmələrinin təmin edilməsi diqqət mərkəzindədir.

“Qeyri-qanuni miqrasiya proble­minin həllinə və davamlı inkişaf üçün miqrasiya potensialının açılmasına gəl­dikdə, ikitərəfli və çoxtərəfli tərəfdaşlı­ğın təşviqi bizim diqqət mərkəzimizdə olan digər sahədir. Biz müntəzəm miq­rasiyanın təşviqi, qeyri-qanuni miqra­siyanın qarşısının alınması, qabaqcıl təcrübə mübadiləsinin asanlaşdırılması və miqrantların hüquqlarının müdafiəsi məqsədilə mənşə və təyinat ölkələri ilə ikitərəfli müqavilələr imzalamışıq. Azər­baycan çoxtərəfli səviyyədə “Çempion ölkələri” sırasına daxil olmaqla Miqra­siya üzrə Qlobal Sazişin fəal müdafiə­çisi olub, regional və qlobal səviyyədə məlumatlılığın və potensialın artırılması istiqamətlərində vasitəçi rolunu oyna­yıb və müxtəlif çoxtərəfli təşəbbüslərə rəhbərlik edir”, - deyə xidmət rəisi qeyd edib.

Daha sonra Türkiyənin Baş ombud-smanı Şərəf Malkoç, “Agora Diploma­tica”nın prezidenti Pablo Fontanal Er­rera, Qlobal Dialoq Fondunun sədri və icraçı direktoru Piter Gorgievski, Bey­nəlxalq Miqrasiya Təşkilatının miqrasi­ya və sərhədlərin subregional idarəet­mə mütəxəssisi Pier M.Rossi-Longhi, Dövlət Miqrasiya Xidməti yanında İc­timai Şuranın sədri Ramil İsgəndərli və BMT-nin Azərbaycandakı Rezident Əlaqələndirici Ofisinin rəhbəri xanım Kanako Mabuchi panel sessiyada mə­ruzələrlə çıxış ediblər.

***

Forum çərçivəsində “Mədəniy­yətlərarası dialoqlarda qadın hüquq­larının təşviqi - qlobal inkişafa doğ­ru” adlı panel sessiya keçirilib. 

Tədbirdə çıxış edən Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitə­sinin sədri Bahar Muradova son illər dünyanın simasının dəyişdiyini, hazır­da sülh və təhlükəsizlik məsələsinin bütün platformalarda vacib bir mövzuya çevrildiyini bildirib. Qeyd edib ki, dün­yanın bu gün sülh və təhlükəsizliyinin təmin olunmasına çox böyük ehtiyacı var. “Mədəniyyətlərarası toqquşmanın daha da dərinləşməməsi üçün biz təcili hərəkətə keçməliyik. Biz forumda, eyni zamanda, müxtəlifliyin harmoniyasın­dan istifadə edərək dünyamızı birliyə səsləyəcəyik. Hesab edirəm ki, qadın hüquqları, ayrı-seçkiliyin aradan qaldı­rılması ilə bağlı məsələ bütün forumla­rın başlıca mövzusuna çevrilməlidir. Bu gün Azərbaycanda vətəndaş cəmiyyət­lərində qadınların iştirakı çoxalır. Bu, Azərbaycanın demokratik ənənələrin­dən irəli gəlir”, - deyə komitə sədri vur­ğulayıb.

Türkiyə Böyük Millət Məclisinin Qa­dın və kişilər üçün bərabər imkanlar komissiyasının sədri, UNESCO-nun aparıcı proqram mütəxəssisi Çiğdem Erdoğan çıxışında Türkiyədə qadın hüquqlarının qorunması istiqamətində görülən işlərdən söz açıb. O, ölkəsinin BMT ilə birgə keçirdiyi proqramın əhə­miyyətindən danışıb. 

Uqandanın gender, əmək və sosial inkişaf üzrə naziri Betti Amongi Ongom isə indi əsas məqsədin çiçəklənən cə­miyyətin mədəni baxımdan tam for­malaşması olduğunu qeyd edib. İnsan və qadın hüquqlarının əhəmiyyətindən danışan xanım nazir UNESCO-nun 2015-ci ildə qəbul edilmiş Konvensiya­sına diqqət çəkərək mədəni hüquqların mühafizə edilməli olduğunu bildirib. 

Digər çıxış edənlər bəzi ölkələrdə qadınların cəmiyyətdən təcrid olduqla­rını, qadın hüquqlarının pozulduğunu, azyaşlıların insan alverinin qurbanına çevrildiyini və digər məsələləri diqqətə çatdırıb, problemlərin həlli yolları ilə bağlı fikirlərini bölüşüblər. 

XQ