Rumıniya Azərbaycanın Avropa məkanında fəal əməkdaşlıq etdiyi ölkələrdəndir. Ölkəmizin müstəqilliyini tanıyan ilk dövlətlərdən biri də məhz Rumıniya olub. İki ölkə arasında diplomatik əlaqələrin əsası isə 1992-ci il iyunun 19-da qoyulub. 

Ötən müddətdə Azərbaycan və Rumıniya arasında siyasi, iqtisadi və digər sahələrdə əlaqələrin genişləndi­rilməsi istiqamətində mühüm tədbirlər həyata keçirilib. Bunun da nəticəsin­də ölkələrimiz arasında münasibətlər strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə yüksə­lib. Hazırda Azərbaycan və Rumıniya enerji, nəqliyyat, turizm, kənd təsərrü­fatı, səhiyyə və mədəniyyət sahələrin­də uğurla əməkdaşlıq edirlər. 

Avropa İttifaqının strateji tərəfdaşı olan Azərbaycan Rumıniyanın Cənubi Qafqaz regionunda mühüm enerji müt­təfiqidir. 2022-ci il dekabrın 17-də Pre­zident İlham Əliyevin Buxarestə səfəri çərçivəsində Azərbaycan, Gürcüstan, Rumıniya və Macarıstan hökumətləri arasında “yaşıl enerji”nin inkişafı və ötürülməsi sahəsində strateji tərəfdaş­lığa dair imzalanmış saziş bu baxımın­dan müstəsna əhəmiyyət kəsb edir. Ölkələrimiz arasında bir sıra mühüm sahələrdə uzunmüddətli əməkdaşlıq üçün baza rolunu oynayan bu mühüm sənəd Avropa İttifaqını Cənubi Qafqaz­dakı tərəfdaşlarına daha da yaxınlaş­dırmaqla yanaşı, təmiz enerjiyə keçidin sürətləndirilməsi üçün də əlverişli im­kan yaradır. 

Ölkələrimiz arasında iqtisadi müna­sibətlərin dərinləşməsi ticarət əlaqələ­rinin də getdikcə genişləndirilməsi üçün əlverişli imkan yaradır. Təkcə onu qeyd etmək kifayətdir ki, 2023-cü ildə Azərbaycanın dost Rumıniya ilə ticarət dövriyyəsi əvvəlki illə müqayisədə təq­ribən 30 faiz artaraq 670 milyon ABŞ dollarına çatıb. Ticarət dövriyyəsinin böyük hissəsini – 605 milyon ABŞ dol­larını Azərbaycandan Rumıniyaya ix­rac təşkil edib.

İki ölkə investisiya sahə­sində də fəal əməkdaşlıq edir. İndiyədək Rumıniya Azərbaycana 30 milyon ABŞ dolları, Azərbaycan isə Ru­mıniyaya 90 milyon ABŞ dolları dəyərində investisiya yatırıb. Bu baxımdan SO­CAR-ın Rumıniyadakı fəa­liyyəti, bu ölkənin yanacaq bazarında tutduğu əhəmiy­yətli yer diqqəti daha çox cəlb edir. Yeri gəlmişkən, SOCAR və Romqaz arasın­da imzalanmış müqaviləyə əsasən, 2023-cü il yanvarın 1-dən Azərbaycan qazı Ru­mıniya bazarına çatdırılır. 

Rumıniyanın energetika naziri Sebastiyan İoan Bur­dujanın ölkəmizə səfəri, elə­cə də Bakıda Azərbaycan və Rumıniya Hökumətləri ara­sında ticarət-iqtisadi əlaqələr və elmi-texniki əməkdaşlıq üzrə Müştərək Komissiyanın 8-ci iclası ölkələrimiz ara­sında münasibətlərin dərin­ləşməsinə, iqtisadi sahədə, xüsusən də enerji sahəsində əməkdaşlığın daha da möh­kəmlənməsinə səbəb ola­caq. 

Aprelin 1-də Rumıniyanın energetika naziri Sebastiyan İoan Burdujanı qəbul edən Azərbaycan Respublikası­nın Prezidenti İlham Əliyev ölkələrimiz arasında strateji tərəfdaşlıq əlaqələrinin önə­mini vurğulayaraq ikitərəfli münasibətlərin fəal inkişaf mərhələsində olduğunu diqqətə çatdırıb. Dövlətimi­zin başçısı Bakıda keçirilən Azərbaycan Respublikası Hökuməti və Rumıniya Hö­kuməti arasında iqtisadi-ti­cari əlaqələr və elmi-texniki əməkdaşlıq üzrə Müştərək Komissiyanın 8-ci iclasının münasibətlərimizin pers­pektivlərinin müəyyənləşdi­rilməsi baxımından xüsusi əhəmiyyət daşıdığını bildirib, tədbirin gündəliyində ener­ji ilə yanaşı, digər sahələrə aid məsələlərin də olduğu­nu məmnunluqla qeyd edib. Söhbət zamanı, həmçinin energetika sahəsində artıq xeyli irəliləyişin olduğu vur­ğulanaraq Azərbaycan təbii qazının və Qara Dəniz va­sitəsilə “yaşıl enerji”nin Ru­mıniyaya ixracı ilə bağlı fikir mübadiləsi aparılıb.

Müştərək Komissiyanın aprelin 1-də keçirilmiş 8-ci iclasında 2009-cu ildə imza­lanmış Strateji tərəfdaşlığa dair Birgə Bəyannamənin və 2011-ci ildə imzalanmış Strateji tərəfdaşlığın həyata keçirilməsi üzrə Birgə Fəa­liyyət Planının, ümumən ötən dövrdə imzalanmış 60-dan çox əməkdaşlıq sənədinin ölkələrimiz arasında əlaqələ­rin inkişafına imkan yaratdığı, münasibətlərin strateji tərəf­daşlıq səviyyəsinə yüksəldiyi qeyd olunub. İclasda enerji, nəqliyyat, investisiya, kənd təsərrüfatı, sosial, təhsil, hu­manitar, infrastruktur, inşaat və digər sahələrdə gələcək əməkdaşlıq istiqamətlərinə dair müzakirələr aparılıb.

Tədbir zamanı Azərbay­can və Rumıniya hökumət­ləri arasında ticarət-iqtisa­di əlaqələr və elmi-texniki əməkdaşlıq üzrə Müştərək Komissiyanın 8-ci iclasının Protokolu ilə yanaşı, bay­tarlıq və qida təhlükəsizliyi sahələrində əməkdaşlığa dair Anlaşma Memorandumu da imzalanıb. 

Komissiyanın iclasından sonra media nümayəndələ­ri üçün keçirilən brifinqdə komissiyanın azərbaycanlı həmsədri, əmək və əhalinin sosial müdafiəsi naziri Sa­hil Babayev və Rumıniyanın energetika naziri Sebastiyan İoan Burduja iclasın yekun­ları barədə məlumat veriblər. Onlar ikitərəfli əməkdaşlıq əlaqələrinin daha da geniş­lənməsi üçün davamlı işlər aparıldığını, imzalanan yeni sənədlərin də bu sahədə növbəti irəliləyişlərə imkan yaradacağına əminlik ifadə ediblər. Nazir Sahil Babayev bildirib ki, iki ölkə arasında energetika, nəqliyyat sekto­ru, kənd təsərrüfatı və ticarət sahəsində, səhiyyə sahəsin­də, özəl sektorun inkişafı, elm, təhsil və mədəniyyət sahəsində əməkdaşlığı güc­ləndirmək üçün böyük im­kanlar mövcuddur. Brifinqdə, həmçinin Azərbaycanla Ru­mıniya Hökumətləri arasında ticarət-iqtisadi əlaqələr və elmi-texniki əməkdaşlıq üzrə Müştərək Komissiyanın 8-ci iclasının yekunları barədə məlumat verilib. 

Yeri gəlmişkən, Rumı­niyanın energetika naziri Sebastiyan İoan Burduja ölkəmizə səfəri çərçivəsində azərbaycanlı həmkarı Pərviz Şahbazov ilə də görüşüb. Hökumətlərarası Komissi­ya çərçivəsində baş tutan görüşdə Azərbaycan və Ru­mıniyanın strateji tərəfdaş­lıq əsasında münasibətləri inkişaf etdirən dost ölkələr olduğu vurğulanıb. Görüşdə əməkdaşlıq əlaqələrinin yeni inkişaf mərhələsinə yüksəl­məsində strateji əhəmiyyətli enerji layihələrinin rolundan bəhs olunub. Eyni zamanda “Xəzər – Qara dəniz – Avro­pa” yaşıl enerji dəhlizi, “Qara dəniz LNG” layihəsi, “Həm­rəylik Halqası”, SOCAR və “Romgaz S.A.” arasında qaz tədarükü, həmçinin, “Trans­gaz” ilə qaz nəqli üzrə əmək­daşlığın hazırkı vəziyyətinə və perspektivlərinə dair mü­zakirələr aparılıb. Neft və neft məhsullarının ticarəti sahəsində əməkdaşlığın ge­nişləndirilməsi məsələlərinə toxunulub. 

Söhbət zamanı enerji məsələlərinin tənzimlənmə­si sahəsində hər iki ölkənin müvafiq qurumları arasında intensiv əlaqələrin qurulma­sı və əməkdaşlığın güclən­dirilməsi məqsədilə zəruri tədbirlərin görülməsi razılaş­dırılıb.

Mirbağır YAQUBZADƏ
XQ