Noyabrın 30-dan Finlandiya ilə Rusiya arasında 1300 kilometrlik sərhədin bağlandığı bildirilir. Finlər yaxın iki həftə ərzində sərhədin bağlanması qərarını Rusiya ərazisindən Yaxın Şərq və Afrika qaçqınlarının kəskin axınının qarşısını almaq istəyi ilə əsaslandırlar. Rusiya isə sərhəd təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün atılan belə tədbirləri “artıq” hesab edir.

Finlandiyanın Rusiya ilə sərhəddə­ki keçid məntəqəsini bağlaması mər­hələlərlə, lakin çox dinamik şəkildə baş verib. Hələlik finlər dekabrın 13-ü daxil olmaqla sərhədi bağlı saxlamaq qəra­rına gəliblər, lakin Finlandiya sərhəd xidmətinin nümayəndəsi Matti Saras­maa bağlanma qərarının daha iki həftə müddətinə uzadıla biləcəyini deyib. Beləliklə, yaxın günlərdə iki ölkənin 1300 kilometrlik sərhədini quru yolu ilə yalnız dəmir yolu ilə keçmək müm­kündür. Bunu da ancaq yük maşını və Finlandiyanın cənub-şərqindəki Vainik­kala sərhəd keçidi vasitəsilə həyata ke­çirmək mümkün olacaq. 

Rusiya KİV-i də 1939-1940-cı il­lər Sovet–Finlandiya müharibəsindən sonra ilk sərhədin bağlanmasının sə­bəbinin miqrantlar olduğunu xatırladır. Finlandiya Sərhəd Xidməti təkcə no­yabr ayında Rusiyadan Finlandiyaya Somali, Yəmən, İraq və Suriya kimi ölkələrdən 900-dən çox miqrantın gəl­diyini bildirir. Helsinki belə qeyri-adi kütləvi qaçqın axınında Moskvanın “əli” olduğunu düşünür. Kəşfiyyat məlumat­larına əsaslanaraq Finlandiya tərəfi he­sab edir ki, sığınacaq axtaranların sər­hədə çatmasına məhz Rusiya kömək edir. Bunu Finlandiyanın baş naziri Petteri Orpo deyib və bu cür hərəkətləri Moskvanın “hibrid əməliyyatı” adlandı­rıb. Finlandiya prezidenti Sauli Niinistö isə qeyd edib ki, Rusiyanın təşkil etdiyi Finlandiyaya miqrant axını Skandina­viya ölkəsinin NATO-ya daxil olması üçün “Kremlin qisası”ndan başqa bir şey deyil.

Helsinkidən sonra estonlar sərhəd məsələsində təcili addımlar atmağa başladılar. Ötən həftə Stokholmda ke­çirilən Şimal-Baltik sammitində Esto­niyanın müdafiə naziri Hanno Pevkur son həftələrdə Finlandiyanın Rusiya ilə sərhədinə gələn yüzlərlə insanın “tamamilə dövlət tərəfindən təşkil olun­muş əməliyyatın” bir hissəsi olduğunu təkrarladı. Lakin Tallin hələlik Rusiya ilə sərhədləri bağlamamaq qərarına gəlib. Estoniya daxili işlər nazirliyinin rəhbəri Lauri Läänemetsin “Euronews” telekanalına müsahibəsində bildirib ki, Tallin Rusiya–Finlandiya sərhədi bağlandıqdan sonra Rusiyadan gələn miqrasiya təzyiqinə hazırdır: “ Miqra­siyanın Estoniyanın sərhədlərinə və ya sərhəd məntəqələrinə yayılacağı təqdirdə bütün hazırlıqları görmüşük”. Litva və Norveçdə də analoji gözləmə mövqeyi nümayiş etdirir. Hər iki ölkə gələcəkdə Finlandiya kimi analoji ad­dım atacaqlarını istisna etməyiblər, la­kin hələlik Rusiya ilə sərhədlərini bağ­lamamaq qərarına gəliblər. 

Rusiya KİV-i yazır ki, Moskva ilə Helsinki arasında miqrantlarla bağlı münaqişə NATO rəhbərliyindən də yan keçməyib. NATO-nun baş katibi Yens Stoltenberq bu həftəki çıxışında bildirib ki, miqtantlarla bağlı son proses Ru­siyanın qonşularına təzyiq göstərmək üçün müxtəlif vasitələrdən istifadə et­məsinin başqa bir nümunəsidir: “Biz onların enerjidən, kiberhücumlardan və demokratiyamızı sarsıtmaq üçün müxtəlif növ gizli əməliyyatlardan necə istifadə etdiklərini gördük”. İsveçin baş naziri Ulf Kristersson isə noyabrın 27-də Helsinkidə fin həmkarı ilə birgə keçirilən mətbuat konfransında qeyd edib ki, Finlandiya sərhədini qorumaq ortaq məsuliyyətdir və Finlandiya bunu istəsə, o, mütləq qonşularını dəstək­ləyəcək. Lakin polyaklar müraciət gözləmədən Finlandiyaya yardım gön­dərəcəklər. Noyabrın 29-da Polşa milli təhlükəsizlik bürosunun rəhbəri Jacek Sievera bildirib ki, “çox yaxın gələcək­də” Varşava ölkənin Rusiya ilə sərhə­dinin mühafizəsinə kömək etmək üçün Finlandiyaya bir qrup hərbi qulluqçu göndərəcək. Onun sözlərinə görə, belə bir razılaşma noyabrın 20-21-də Var­şavada Finlandiya prezidenti ilə polşalı həmkarı Anjey Duda arasında keçirilən görüşdə əldə olunub. 

Gözlənildiyi kimi, Rusiya Finlandi­yanın sərhədlərini bağlamasına məndi yanaşdığını açıqlayıb. Rusiya prezi­dentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov noyabrın 29-da jurnalistlərə bildirib ki, belə bir münaqişə yoxdur: “Finlandiya­nı heç kim və heç nə təhdid etmir. Bü­tün bunlar sərhəd təhlükəsizliyini təmin etmək üçün lazımsız tədbirlərdir. Heç bir təhlükə yoxdur və reallıqda gərginlik yoxdur”. Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmi nümayəndəsi Mariya Zaxarova isə qeyd edib ki, “Helsinki öz qərarı ilə təkcə Moskva ilə münasibətləri yox, həm də öz vətəndaşlarının həyatını korlayıb, onlara sərhədi keçmək imka­nından məhrum edib”. 

Ancaq sərhədin bağlanmasının qı­samüddətli olacağı güman edilir. Fin­landiya rəsmiləri də buna ehyam vurur­lar. Ölkənin ədliyyə kansleri Tuomas Pejusti bildirib ki, əgər təhlükənin azal­dığı ortaya çıxarsa, hökumət tədbirlər görməlidir.

S.ELAY
XQ