Şairin son anları

Molla Pənah Vaqifi oğlu Qasım ağa ilə qətlgaha – Cıdır düzünün qurtaracağındakı Xəzinə qayasına aparırlar. Bu dəhşətli, sıl­dırım qayadan xanın hökmü ilə müqəssirləri atırlarmış. Yolda Molla Pənah haraya apa­rıldıqlarını anlayır. Fəhmini yoxlamaq üçün təngnəfəs halda oğlundan soruşur:

– Qasım ağa, bizi hara aparırlar?

Oğlu bir az yumorla cavab verir:

– Ağa, bir çoxlarını sən bu yolla göndər­misən. İndi də bizi həmin yolla aparırlar.

Vaqifin getməyə taqəti qalmır, yerə otu­rur. Cəllad onu ayğa qaldırmağa cəhd etsə də, bacarmır. O zəif, amma qürurlu səslə deyir:

– Getməyəcəyəm. Nə edirsinizsə, bura­da edin.

Cəlladlardan biri qılıncı ilə Qasım ağaya yaxınlaşanda Vaqif yalvarır ki, öncə onu öl­dürsünlər. Zalım cəllad ona əhəmiyyət ver­mir. Öncə oğlunu, sonra özünü öldürürlər.

Şairin hazırcavablığı

Şahsevənli Fərəcullah İbrahim xanın qızı Kiçik Bəyimlə evlənmişdi. Bir gün o, qayına­tasını qonaq çağırır. Xanın işi çox olduğun­dan vəziri Molla Pənahı göndərir. Uzaqdan görünən atlıları qarşılayan Fərəcullah xan dəstənin başında İbrahim xanı görmədikdə tutulur: 

– Xanın bir adamı yox idimi, bizə göndər­məyə?

Vaqif dərhal cavab verir:

– Xeyr, xanın adamı çox idi. Adamları adam yanına göndərdi, məni də sənin yanı­na.

Fərəcullah xan Vaqifi tanıyıb pərt olur, on­dan üzr istəyir.

Şairin müdrikliyi

Ağa Məhəmməd şah Qacar Şuşanın mü­hasirəsi vaxtı İbrahim xanı çıxılmaz vəziy­yətə salmaq üçün məktub yazaraq, ona bir at göndərməsini tələb edir. Lakin bu at nə kəhər, nə kürən, nə səmənd, nə qara, nə ağ, yəni, heç bir rəngdə olmamalı idi. 

İbrahim xan məsələni Vaqifə deyir. Şair Ağa Məhəmməd şaha belə bir cavab ya­zır: “İstədiyiniz at xanın tövləsində hazırdır. Adam göndərib aparın. Lakin həmin adam şənbə, bazar, bazar ertəsi, çərşənbə ax­şamı, çərşənbə, cümə axşamı, cümədən başqa hansı gündə istəsə gəlsin.” 

Z.HÜSEYNLİ
XQ