Üç il əvvəlin söhbətidir. Dövlət seriyası “44” olan minik avtomobili ilə Masallıya gedə-gedə, həmin rayondan yaşının 44-ündə şəhid olmuş mayor Anar Gülverdi oğlu Novruzovun haqqında düşüncələrə dalmışdım. Nədənsə, qoşa dördlər fikrimi, zehnimi yolboyu məşğul etməkdə idi. Masallıya çatan kimi, ilk növbədə, oradakı dostlarla birlikdə Ərkivan qəsəbə qəbiristanına – şəhidin məzarını ziyarətə yollandıq. Sən demə, Anarın şəhadətə qovuşmasından da 44 gün keçirmiş. Buna baxmayaraq, ziyarətində xeyli adam vardı.
Vətənin igid oğlunun ruhuna dualar oxunandan sonra oradakı talvarın altında əyləşib çay içə-içə haqqında söylənənlərə kədərlə, bir qədər də qürurla qulaq asdıq...
Maraqlıdır, rəqəmlərin mistikasına inamım az olsa da, “44”lərlə bağlı düşüncələr məni tərk etmirdi. Xatırladım ki, yozuma görə, 44 rəqəmi sabitlik, zəhmət və onun bəhrələri deməkdir. Numerologiya elminin banisi Pifaqor rəqəmlərin hər bir insanın taleyini ifadə etdiyini söyləyib. Baxın, mayor Anar Novruzovun 2020-ci ilin iyul ayında 44 yaşında Tovuzda düşmən hücumunun qarşısını alarkən şəhid olmasından bir qədər sonra Vətən müharibəsi başlanıb və tarixi Zəfər yürüşümüz düz 44 gün davam edib. Beləliklə, Anarın “44”ü onun həyat missiyasını təyin etmiş olub, ruhani oyanış yolunu göstərib və xalqımız üçün düşərli rəqəmə çevrilib.
Tərcümeyi-halında göstərilir ki, Anar hələ Bakı Ali Birləşmiş Komandanlıq Məktəbində (indiki Heydər Əliyev adına Hərbi İnstitut) oxuyarkən təhsilini yarımçıq qoyaraq Birinci Qarabağ müharibəsinə yollanıb. 1994-cü ildə cəbhədə atəşkəs elan olununca geri qayıdıb və təhsilini davam etdirib. Sonra kəşfiyyatçı zabit kimi ön cəbhədə xidmət edib. Daim hərbi texnikanın sirlərini dərindən mənimsəyib, snayper və digər müasir silahlardan istifadə edib. Türkiyədə qatıldığı peşəkar təlimdən uğurla keçib. Qumbaraatandan sərrast atışlarına görə "AQS-17 silahının atası" adını qazanıb. 2008-ci ildə ermənilər Ağdərədə atəşkəsi pozan zaman qorxmaz kəşfiyyatçı şiddətli qarşıdurmada fərqlənib. 2016-cı ilin Aprel döyüşlərində də yaxından iştirak edib. Medallarla təltif olunub. Hünər və cəsarətinə görə dostları ona "Akula" ləqəbi veriblər. Xidmət müddətində siyasi işlər üzrə tabor komandirinin müavini vəzifəsinə qədər yüksəlib.
2020-ci il iyulun 12-də günorta saatlarında Tovuz döyüşləri başlananda Anar Novruzov Qazaxdakı "N" saylı hərbi hissədə xidmət edirdi. Səhhəti ilə əlaqədar hospitalda müalicə alsa da, öz arzusu ilə döyüşlərdə iştirak etdi və general Polad Həşimovun təlimatı ilə ən çətin kəşfiyyat tapşırıqlarını yerinə yetirdi. İki-üç gün ərzində qarşı tərəfin bir çox hərbçisini sərrast atəşləri ilə məhv etdi.
Əsgərlərdən biri danışıb ki, döyüş meydanında ağır yaralanmışdım: “Güllələr, mərmilər yağış kimi yağsa da, mayor Novruzov məni oradan çıxarmağa çalışırdı. “Komandir, məni burax, heç olmasa, özün salamat çıx!” dedim. O isə “Yox, – deyə cavab verdi. – İkimiz birlikdə çıxacağıq”. Elə də oldu. Dəfələrlə döyüş dostlarını ölümün cəngindən qurtarmışdı. Onun ölümünü eşidəndə, sanki, belim sındı...”
Bu isə zabit dostlarından birinin dedikləridir: “Evə gedib qayıdanda əsgərləri üçün dava-dərman, corab və sair alıb gətirirdi. Son tikəsini də onlarla bölürdü. Bir gün mənə “Gəl, şəklimi çək” – dedi. – Mən şəhid olandan sonra paylaşarsan”. “Qardaş, elə demə” – deyib könülsüz şəklini çəkdim. Bu, doğrudan da, onun sonuncu şəkli oldu...”
Mayor Anar Novruzov iyulun 14-də Tovuzda növbəti döyüş tapşırığını yerinə yetirərkən özünə ideal saydığı sevimli generalı Polad Həşimov, polkovnik İlqar Mirzəyev, mayor Namiq Əhmədov, gizir Yaşar Babayev, gizir İlqar Zeynallı və əsgər Elçin Mustafayevlə birlikdə qəhrəmancasına şəhid oldu.
“Vaxt gələcək elə bir evə sahib olacağam ki, hər kəs onun kölgəsinə yığışacaq”. – Bu sözlər ona məxsusdur. Həmin ev onun şəhidlik taxt-tacı oldu. Ölümündən az sonra gənc heykəltəraşlar – Aqşin və Müstəqil Balayev qardaşları mayor Anar Novruzovun büstünü hazırlayıblar. Masallının İstisu Müalicə Mərkəzinə, eləcə də Yardımlı rayonuna gedənlər yolun kənarındakı abidəyə qürurla baxır, önünə gül qoyur və igid kəşfiyyatçıya ulu Tanrıdan rəhmət diləyirlər.
Rəssam Ehtiram Məmmədovun yaratdığı "Şəhid mayor Anar Novruzov" portreti də hər kəsdə qəhrəman haqqında dolğun təsəvvür yaradır. İgid zabit hər üç dərəcəli “Qüsursuz xidmətə görə” medalına, yubiley təltiflərinə layiq görülüb. 3-cü dərəcəli “Vətənə xidmətə görə” ordeni ilə ölümündən sonra təltif edilib.
İki övlad atası olan, 25 il hərb sahəsində xidmət etmiş Anar Novruzovun dəfnində minlərlə rayon sakini, Milli Məclisin deputatları, hüquq-mühafizə orqanlarının rəhbərləri, hərbçilər iştirak ediblər. Onun tabutuna bükülmüş Azərbaycan Bayrağı övladına təhvil verilib...
Eşitmişdik ki, 2003-cü ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin cəsur zabiti, ərkivanlı gənc Anar ailə həyatı qurduğu gün toy mağarına “Vağzalı” musiqisi əvəzinə, “Azərbaycan əsgəri” marşının sədaları altında daxil olub, məclisi “Qarabağ şikəstəsi” ilə yekunlaşdırıb. Həyat yoldaşı Nazilə xanım bunu təsdiqlədi və sonra da Anarın haqqında kövrəkcə danışmağa başladı: “Çətinliyimiz də, xoş günlərimiz də olub. Anar deyib-gülən, zarafatcıl idi. Onun üçün hər şeydən əvvəl Vətən qarşısında xidməti borc idi. Hər dəfə evdə olarkən cəbhədə atəşkəs rejiminin pozulduğunu eşidəndə bir yerdə qərar tutmur, hərbi hissəyə qayıtmağa tələsirdi. Elə sonuncu dəfə də belə oldu. Səhhətindəki problemə məhəl qoymadan, müalicə almadan döyüşlərə qatıldı. Xidməti ilə əlaqədar onu çox sorğu-suala tuta bilmirdik. Narahat olmayaq deyə, çox şeyi bizdən gizlədirdi. Elə Aprel döyüşlərində yaralanmasını, bir neçə gün hospitalda müalicə almasını da sonradan bildik...”
Onun haqqında "Akula ləqəbli qəhrəman" sənədli filmi çəkilib. "Regional Hüquqi İqtisadi Maarifləndirmə" İB-nin sədri Arzu Bağırovanın dəstəyi ilə hasilə yetən film şəhadətinin birinci ilində göstərilib. Şəhidin qardaşı Sucəddin Novruzovun dediyinə görə, Anarın 45 illiyinə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü Güləmail Muradın “Akula ləqəbli kəşfiyyatçı” kitabı da hazırlanıb. Eyni zamanda haqqında yüzə qədər şeir yazılıb, təsirli mahnı bəstələnib.
...Hər dəfə doğma Ərkivana məzuniyyətə gələndə qəsəbədəki Şəhidlər xiyabanına və məhəllə qəbiristanlığına gedər, haqq dünyasına qovuşanları ziyarət edərdi. Söhbətlərində dua edib deyərdi ki, Allah köməyimiz olsun, qətiyyətli mövqedə duran Prezidentimizi qorusun, Ali Baş Komandanımız tezliklə döyüş əmri versin, dövlətimizin qüdrətini, xalqımızın birliyini işğalçı düşmənə layiqincə nümayiş etdirək, torpaqlarımızı geri qaytaraq!”
Son ziyarətində isə özü də həmişəlik olaraq orada qaldı. İndi Anarın məzarı ən gur ziyarət ünvanına, gənc həmvətənlərinin and yerinə çevrilib. Ərkivan qəsəbəsinin mərkəzi küçəsinə şəhidin adı verilib. Qardaşı oğlu Ramal deyir ki, o həmişə bizim başımızı uca edib. “Ardıcılı olmağımızdan qürur duyuruq. Mən və iki bibim qızı – Afaqla Səbirə onun yolunu davam etdiririk, hər üçümüz hərbçiyik”.
Anar Novruzovun 16 yaşlı oğlu Nihad hərbi həkim olmaq arzusundadır. “Xəzər” Universitetində oxuyan qızı Füruzə isə tarix müəllimi olacaq və atasının öz qanıyla yazdığı Vətən tarixini balalarımıza tədris edəcək.
Hazırda Masallıda Anarın növbəti doğum gününə hazırlıq işləri görülür. Məktəblilər bədii kompozisiya hazırlayırlar, həmin gün sözügedən film də yenidən göstəriləcək. Eyni zamanda “Masallı Gənclər evi” sosial xidmət müəsissəsində şəhid mayor Anar Novruzovun xatirəsinə həsr olunmuş “Tir atıcılığı” və şahmat üzrə məktəblilərin rayon turnirlərinə yekun vurulacaq.
Bəli, igid kəşfiyyatçı Anar Novruzov haqqında söylənilənlərin hamısı “İgid ölər, adı qalar” məsəlinin təsdiqindən ibarətdir.
Əli NƏCƏFXANLI, “Xalq qəzeti”