Argentinalı dələduz ABŞ-nin ardınca BMT-ni də şantaj etməyə girişib
Azərbaycanın BMT-dəki nümayəndəsi Yaşar Əliyev qurumun Təhlükəsizlik Şurasının Qarabağda humanitar vəziyyətə dair avqustun 16-da keçirilmiş müzakirəsində Ermənistan tərəfindən irəli sürülmüş soyqırımı iddialarına münasibət bildirərkən demişdi ki, İrəvanın Bakıya qarşı manipulyasiya və aldadıcı kampaniyası özünü müstəqil ekspert kimi təqdim edən Luis Moreno Okamponun qondarma “rəyi”ndə də nümayiş olunur: “Onun iddialarının qüsurlu olduğunu bu yaxınlarda müstəqil, tanınmış beynəlxalq hüquq eksperti cənab Rodni Dikson ilkin hesabatında qeyd edib.
Cənab Diksonun gəldiyi nəticədə də göstərildiyi kimi, Moreno Okamponun təqdim etdiyi iddialar əsassız, natamam və qeyri-dəqiqdir. Belə ki, hazırda Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində soyqırımı törədildiyini iddia etmək üçün heç bir əsas yoxdur. Konkret olaraq, cənab Diksonun fikrincə, Okamponun rəyi “faktlar”da açıq şəkildə selektiv yanaşma tətbiq edir, xüsusən də Ermənistanın Azərbaycanın etnik erməni sakinlərini təmin etmək üçün alternativ yollar təkliflərini rədd etməsini bildirməməsi rəyin selektiv xarakteri daşıdığını bir daha təsdiqləyir”.
Məlum olduğu kimi, Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin keçmiş baş prokuroru, hazırda beynəlxalq hüquq üzrə ekspert kimi fəaliyyət göstərən Luis Moreno Okampo avqust ayı başlayar-başlamaz “Ekspert rəyi: 2023-cü ildə ermənilərə qarşı soyqırımı” adlı hesabat tərtib etmişdi. Bu hesabatın amerikalı pornoulduz Kim Kardaşyanın və onun dostu professor Erik İsraelyanın sifarişi əsasında hazırlandığına şübhə yoxdur. O da məlumdur ki, sənəd BMT TŞ-dəki müzakirə öncəsi beynəlxalq ictimai rəyə təsir göstərməyi hədəf seçirdi. Əlbəttə, məsələ yalnız bu deyildi. Morenonun hesabatdan sonrakı açıqlaması daha bir örtülü məqsədi ortaya çıxardı.
Bəli, Okamponun hesabatı Azərbaycan – Ermənistan danışıqlarında vasitəçilik missiyasını üzərinə götürmüş ABŞ-ın şantaj olunmasını da hədəf seçirdi. İrəvan Birləşmiş Ştatların vasitəçilik menyusuna soyqırımı ritorikasını əlavə etməyi düşünürdü və bunu Okamponun dili ilə ortaya qoydu. Ekspert hesabatını qüvvətləndirmək üçün ABŞ Dövlət Departamentinin rəhbəri Antoni Blinkenə çağırış ünvanlayaraq, onun Qarabağda, əslində, uydurulmuş olan soyqırımının qarşısını almaq iqtidarında olduğunu bildirdi. Şantaj da elə bu idi. Belə çıxır ki, hazırda Birləşmiş Ştatlar ermənilərin qırılmasına göz yumur.
Qeyd edək ki, Okampo yenə əvvəlki “ampluasındadır”. O, hesabatının kara gəlmədiyini, üstəlik Y.Əliyevin dili ilə BMT tribunasından sərt və tutarlı tənqidə məruz qaldığını gördükdən sonra, daha da azğınlaşıb. Özünün konsprioloji təfəkkürünü işə salan argentinalı dələduz ABŞ-nin ardınca, BMT-ni də şantaj etməyə girişib. Əlbəttə, bu ritorika da dünya erməniliyinin “məhsuludur”. Yeri gəlmişkən, bildirək ki, məqsədinə nail olmadıqda, terrorlar və qətllər törətməklə yanaşı, şantaja baş vurmaq tipik erməni dəst-xəttindən irəli gələn “xüsusiyyətdir”. Bunun ən yaxşı şahidi tarixdir. Hazırda erməni terrorunun, belə demək mümkünsə, mənəvi aləti rolunda çıxış edən isə Luis Moreno Okampodur. O, Laçın dəhlizinin blokadaya alınması kimi sərsəm mövzuya həsr olunmuş onlayn konfransdakı çıxışı zamanı onu da bildirib ki, ermənilər Ukrayna münaqişəsinin qurbanı olmamalıdır.
Cenevrə konvensiyalarına görə, soyqırımı üsullarından birinin də qrupun fiziki məhvinə şərait yaratmaq olduğunu deyən argentinalı Laçın dəhlizinin “blokadaya alınması” nəticəsində baş verənləri məhz bu cür qiymətləndirib. O, həmçinin hüquq anlayışını kənara ataraq dəsmalı çıxarıb və ağlaşma qurmağa başlayıb. Qarabağda aclığın yarandığını iddia edən Okampo mövcud durumu “soyqırımı” adlandırmaqla yanaşı, buna görə məsuliyyəti BMT Təhlükəsizlik Şurasının daşıdığını da vurğulayıb.
Bilavasitə ermənilərin, guya qurban olmasına gəlincə, Okamponun sözlərindən belə çıxır ki, münaqişə Rusiyanın, Fransanın və ABŞ-ın fərqli cəbhələrdə yer almaları reallığını doğursa da, onlar “erməni soyqırımı”na münasibətdə həmrəylik göstərməlidirlər. “Bayden 1915-ci il soyqırımını tanıdı. İndi yeni soyqırımın qarşısını almaq lazımdır”, – deyən ekspertin, əslində, necə deyərlər, sari simlərə toxunduğu aşkardır. O, sadaladığı dövlətləri saxta “erməni soyqırımı” iddiasına sahib çıxmağa çağırır. Təxminən belə: sizə lazım olanda məsələdən istifadə edirsiniz, indi kənara durmayın, nə vaxtsa lazımınız ola bilər.
Ardınca ekspert hüquq anlayışını heçə sayan daha bir fikir səsləndirib. Sanki adam hüquqşünas yox, erməni katolikosudur. Məsələn, deyib ki, beynəlxalq məhkəmələr Qarabağ ermənilərinin düşdüyü vəziyyəti soyqırımı kimi qiymətləndirmir, amma bu soyqırımıdır. Sual olunur: beynəlxalq məhkəmələr, yəni qanunlar bir hadisəyə soyqırımı olaraq qiymət vermirsə, sən kimsən ki, belə düşünürsən? Deməli, düşüncən subyektivdir. Bəs, öz subyektivizmini nəyə görə beynəlxalq ictimai rəyə sırıyırsan? Çünki Kardaşyanın pul kisəsi də böyükdür?
Digər tərəfdən, Okamponun 1915-ci ilə gedib çıxması, o dövrlə indiki durum arasında paralellər aparması, ümumiyyətlə gülüncdür. Onun sözlərinə görə, Birinci Dünya müharibəsi zamanı “erməni soyqırımı”nı törədənlər hesab edirdilər ki, müharibə səbəbindən etdikləri əməl cəzasız qalacaq. İndi də, guya, Azərbaycan dünyanın başının Ukrayna müharibəsinə qarışmasından istifadə edib Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin Laçın yolunun açılması ilə bağlı qərarına məhəl qoymur. Ekspert mövcud durumda BMT-nin tədbir görməli olduğunu deməklə kifayətlənmir, eyni zamanda, qurumu borclu da çıxarır: “Daha nə sübuta ehtiyacınız var?” Göründüyü kimi, argentinalı dələduzun mənəvi gilyotin tədbiri ara vermir.
Okampo deyir ki, Rusiya, Fransa və ABŞ Laçın dəhlizinin rus sülhməramlılarının himayəsi altında sərbəst fəaliyyətini təmin etməlidir. Ən əsası isə ABŞ sülhməramlılara öz funksiyalarını yerinə yetirməkdə kömək göstərməlidir. ABŞ və rus sülhməramlılarına kömək. Deyəsən, Okamponun ya ağlı ermənilərin ağlı kimi işləyir, ya da ona Kardaşyan-İsraelyan “dueti”nin maliyyə yatırımının təyinatına səfeh-səfeh danışmaq da daxildir. Bu da beynəlxalq hüquq üzrə tanınmış ekspert!
Fransa kimi zəngin ənənələrə malik ölkə erməni avantürasına münasibətdə tutduğu mövqe ilə öz nüfuzunu necə xərcləyirsə, Okampo da eyni addımı atmaqdadır. Hərçənd, müqayisə bir qədər qüsurlu görünə bilər. Çünki Luis Morena nüfuzunu dünyanın müxtəlif ölkələrində qanlı cinayətlər törətmiş şəxslər Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin mühakiməsindən yayınmağı bacaranda itirmişdi. Təzada baxın ki, indi belə bir qaranlıq keçmişi olan adam durub Qarabağ erməniləri üçün saxta soyqırımı aqibəti uydurur. Hələ, bu, azmış kimi, həyasızcasına beynəlxalq ictimaiyyəti susmaqda da günahlandırır.
Ə.RÜSTƏMOV, “Xalq qəzeti”