Ermənistan hakimiyyəti yenə öz ampluasındadır. Ölkənin rəsmi instansiyaları iyunun 15-də Laçın sərhəd nəzarət-buraxılış məntəqəsində baş vermiş insidentin təqsirini Azərbaycan tərəfinin üzərinə atmağa çalışırlar. Maraqlıdır ki, prosesə onlara hökumətə yaxın və özünü müstəqil adlandıran media orqanları, sabiq məmurlar, siyasi ekspertlər də qoşulublar və ölkəmizə ittiham yağdırırlar. Bu sıraya revanşist-şovinst qüvvələri və sosial şəbəkələrdəki urapatriotları da əlavə etsək, siyahı tamamlanmış olar. Halbuki törədilən digər təxribatlarda olduğu kimi, budəfəki insidentə görə də bütün məsuliyyət Ermənistanın hərbi-siyasi rəhbərliyinin üzərinə düşür. Hayların bu hərəkəti “adımı sənə qoyum, səni də yana-yana qoyum” el məsəlini xatırladır.
Məsələn, özünü politoloq adlandıran Artur Xaçikyan bildirib ki, Azərbaycanın təxribatı (?) ABŞ-ın tələblərinə cavab ola bilər. O, “Nyus.am”ın müxbirinə müsahibəsində deyib: “İstisna etmirəm ki, Vaşinqton Azərbaycandan “Artsax xalqı”nın təhlükəsizliyi üçün müəyyən təminatlar tələb edib. İyunun 15-dəki təxribat isə azərbaycanlıların cavabı olub. Onlar hər şeyi güc yolu ilə edirlər, arxalarında Türkiyə dayanır. Bu, türk diplomatiyasının üslubudur. Onlar 5-6 il əvvəl özlərini belə aparmırdılar. Onlar “Artsax”ı boğmaq və “erməni soyqırımı”nın yeni səhifəsini açmaq istəyirlər ki, biz bununla faktiki olaraq razılaşırıq. Ola bilsin ki, Qərb ermənilərə nəsə verməyə, onları hansısa formada müdafiə etməyə çalışıb, amma Azərbaycan güzəştə getmək istəməyib”.
Xaçikyanın sözlərinə görə, ABŞ Qarabağ məsələsinin həllini və bağlanmasını istəyir, lakin Qarabağa hansısa zəmanət verəcəyini bildirməyib. Bundan sonra politoloq Qərbdən narazılıq edib: “Borrel (Avropa İttifaqının xarici işlər və təhlükəsizlik siyasəti üzrə ali nümayəndəsi-S.H.) deyib ki, Qərb “Artsax xalqı”nı heç bir şəkildə qoruya bilməz. Bu, tamamilə yalandır. Çox yaxşı bacararlar. İstəsələr, sanksiyalarla başlaya bilərlər, amma istəmirlər”.
Xaçikyan əmindir ki, Bakı ilə Xankəndi arasında dialoq kimin təslim olacağı, kimin amnistiyaya düşəcəyi, kimin həbs, kimin azad ediləcəyi sualları üzərində cəmləşəcək: “Azərbaycan heç vaxt bir vahid, beynəlxalq subyekt kimi, “Artsax”la danışıqlar aparmayacaq”.
***
Xankəndinin “ictimai televiziyası” isə dünənki reportajında bölgənin hələ də “blokadada” olduğunu iddia edib. Qeyd olunub ki, ötən gün Qarabağda və onun ətrafındakı vəziyyətdə ciddi dəyişiklik baş verməyib. “Azərbaycan Ermənistan tərəfini atəşkəsi pozmaqda ittiham etməklə yanaşı, müxtəlif istiqamətlərdə təxribatlara əl atmaqda (?) davam edib. “İnformasiya platformasından kənarda reallıq dəyişməzdir. Qarabağ “blokada”da qalır. Artıq ikinci gündür ki, Laçın yolu üçüncü şəxsin müşayiəti ilə humanitar xətt üzrə nəqliyyat vasitələrinin hərəkəti üçün bağlanıb”, – deyə televiziyanın yaydığı yalan dolu məlumatda bildirilir.
“Ermənistanın səsi” qəzeti isə iyunun 15-dən bəri baş verənlərə görə Rusiyanı, Avropa İttifaqını və ABŞ-ı ittiham edib: “Moskvadan, Brüsseldən və Vaşinqtondan heç bir səs eşidilmir – amerikalılar sadəcə olaraq “Qarabağ xalqının hüquq və təhlükəsizliyinin təmin edilməsi” və “dialoqun zəruriliyi” haqqında qeyri-müəyyən ifadələr mızıldadılar. Rusiya KİV-i isə ABŞ-ın “Artsax hakimiyyəti”nə təzyiqi barədə məlumat yayıb. Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyi adlanan idarə bu məsələ ilə bağlı rəsmi açıqlama yaymağı belə lazım bilməyib, sanki söhbət 120 min ermənidən (?) yox, Amazon meşələrində itmiş hansısa naməlum qəbilədən gedir. Yalnız Ermənistanı işğal etmiş rejimin başçısı çıxış etdi – hökumətin iclasında”.
***
Atalar “balıq başdan iylənər” deyiblər. Belə görünür, Ermənistanın yaydığı dezinformasiyaların başında elə ölkənin baş naziri özü dayanır. Nikol Paşinyanın iyunun 16-da hökumətin iclasında səsləndirdiyi fikirlər bu qənaətə gəlməyə əsas verir. O, iclasda Laçın yolunda hərəkətin tam dayandığını bildirib: “Əgər Azərbaycan son bir ayda təbliğat məqsədilə Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsi və Rusiya sülhməramlıları vasitəsilə Laçın yolu ilə müəyyən keçidi təmin edibsə, dünəndən bu dayanıb. Hətta, Qarabağa zəruri məhsulların çatdırılması da dayanıb. Yəni, Qarabağa ərzaq aparılmır. Təcili tibbi yardıma ehtiyacı olanların da Laçın yolundan keçməsi qadağan edilib”.
Azərbaycanın Xarici İşlər Nazirliyi isə Paşinyana cavab olaraq bildirib ki, Dövlət Sərhəd Xidmətinin hərbi qulluqçusunun yaralanması ilə nəticələnmiş hücumdan sonra, bu təxribatın səbəblərinin araşdırılması, sərhəd-buraxılış məntəqəsinin və oradan keçidin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi məqsədilə Azərbaycan tərəfindən həyata keçirilən müvafiq tədbirlərin “blokada” kimi qiymətləndirilməsi qəbuledilməzdir. “Ermənistan tərəfindən əsassız bəyanatlar vermək əvəzinə, təxribatlardan əl çəkməyi, sülh sazişi üzrə danışıqlara və bölgədə kommunikasiyaların açılması məsələsinə məsuliyyətlə və konstruktiv şəkildə yanaşmağı, qüvvələrinin Azərbaycan ərazilərindən tam çıxarılması daxil olmaqla, üçtərəfli Bəyanatdan irəli gələn öhdəliklərə riayət etməyi, Azərbaycanın ərazi bütövlüyü və suverenliyinə qarşı addımlardan çəkinməyi tələb edirik”, – deyə Xarici İşlər Nazirliyi Paşinyanın iddialarına cavab olaraq bildirib.
Göründüyü kimi, feyk xəbərlər yaymaq üzrə ixtisaslaşan haylar yalanı həm də həqiqət kimi üfürməyin peşəkarıdırlar. Ancaq atalar “yalan ayaq tutar, amma yeriməz” deyiblər. Azərbaycan Ermənistanı döyüş meydanında məğlub etdiyi kimi informasiya savaşında da üstələyir. Əvvəlki illərdən fərqli olaraq, son illərdə hayların bu sahədə ciddi irəliləyiş əldə edə bilməməsi bunun bariz göstəricisidir.
Müşfiq ƏLƏSGƏRLİ,
media üzrə mütəxəssis
– Ermənistanın və ona bağlı olan şəbəkənin uzun illərdir ki, apardığı təbliğat yalan üzərində qurulub. Bu, bir faktdır. Bunu təkcə Azərbaycan demir, eyni zamanda Ermənistan ictimaiyyətinin özü də etiraf edir. 44 günlük Vətən müharibəsindən sonra hətta Ermənistanın bəzi KİV-ləri, o cümlədən “Nyus.am” xəbər portalı bir rubrika yaratmış, adını da “Paşinyanın yalanları” qoymuşdu. Burada Paşinyanın və Ermənistan hökumətinin digər üzvlərinin müharibə zamanı danışdıqları yalanlar ifşa olunurdu. Paşinyanın açıqlamalarını bir-bir təqdim edib, sonra real faktlarla tutuşdurma aparılırdı. Sübut olunurdu ki, Ermənistanın hərbi-siyasi rəhbərliyi uzun müddət yalan danışıb. Bu yalanlar təkcə dünya və Azərbaycan ictimaiyyətini çaşdırmaq üçün deyil. Eyni zamanda Ermənistan cəmiyyətinin də çaşdırılmasına xidmət edir və onlara həqiqətləri dərk etməyə imkan vermir. Yəni, bunu təkcə biz demirik, Ermənistan KİV-ləri də “Nyus.am”ın simasında sübut etmiş oldular.
Ermənistanın hərbi-siyasi rəhbərliyinin və mediasının yalanları müharibədən sonra da davam edir. Məsələ ondadır ki, bu ölkədə azad media olmadığı, yalnız siyasiləşmiş KİV-lər olduğu üçün, onlar hərbi-siyasi rəhbərliyin danışdığı yalanları tirajlamaqla məşğuldur. Düzdür, dünya və Azərbaycan ictimaiyyəti bunun fərqindədir. Amma məsələ ondadır ki, bəzən həqiqətləri çatdırmaq imkanları olmur. Çünki siyasət yüz illərdir ki, yalan üzərində qurulub. Bunu birdən birə dəyişmək mümkün deyil. Heç buna təşəbbüs də göstərmirlər. Yalanları davam etdirirlər.
Baş vermiş son insidentlər zamanı da biz yalan danışdıqlarını görürük. Silsilə təxribatlar zamanı yenə də təqsiri Azərbaycanın üzərinə atmağa, informasiya təbliğatını Ermənistanın hərbi-siyasi rəhbərliyinin siyasətinə uyğunlaşdırmağa çalışırlar. Təəssüf edirik ki, ermənistanlı həmkarlarımız da onların bu yalanlarında rupor rolunu oynayırlar. Amma məsələnin kökü daha dərindədir. Burada biz Ermənistan mediasının yaydığı yalanları deyil, həm də onlara dəstək verən beynəlxalq transmilli KİV-ləri görürük. Biz bu sahədə İran, Rusiya mediasını, eyni zamanda daha aktiv Fransa KİV-lərini müşahidə edirik. Onların ərazisində fəaliyyət göstərən KİV-lər, xüsusilə dünyada ictimai rəy formalaşdıran transmilli KİV-lər Ermənistanda danışılan bu yalanlara dəstək verməklə təəssüf ki, beynəlxalq ictimaiyyəti çaşdırmağa cəhd göstərirlər. Belə məsələlər ümumilikdə problem yaradır.
Təbii ki, Azərbaycan qarşı tərəfin yaydığı dezinformasiyaları hər zaman təkzib edir. Rəsmi Bakı hadisələri təhlil edərək, real informasiya verməyə çalışır. Məsələ ondadır ki, qarşı tərəf informasiya baxımından qabağa düşürsə, bunun özü təxribatın Ermənistan tərəfindən hazırlandığını göstərir. Onlar təxribatdan öncə onun informasiya təminatını hazırlayırlar. Onların “operatvliyi” də bununla bağlıdır.
Səxavət HƏMİD, “Xalq qəzeti”