Bu gün Türkiyə Avrasiyanın ticarət, enerji, nəqliyyat, siyasi mərkəzidir. Gündən-günə Tür­kiyənin önəmi, rolu artır. Türkiyənin güclü səna­yesi həm Türkiyəni gücləndirir, həm də Türkiyə­nin müttəfiqlərini gücləndirir. Türk Ordusu bu gün dünya çapında ən öndə olan orduların sı­rasındadır. Türkiyənin müdafiə sənayesi bu gün bütün dünya tərəfindən qəbul edilir. 

İlham ƏLİYEV,
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti 

İstanbul, 29 aprel 2023-cü il

Aprelin 29-da Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin idarə etdiyi “Togg” avto­mobili Türk dünyasının iki ən nü­fuzlu liderini İstanbulda keçirilən “TEKNOFEST” Aerokosmik və Texnologiya Festivalının açılışına gətirəndə, sanki bütün İstanbul­da ucadan eşidiləcək bir mahnı səsləndirilirdi: “Yol ver türkün bayrağına”. 

Ölkəmizdə və qardaş Türkiyədə məhşur olan, dinləyicilərə vətənpərvər­lik ruhu aşılayan bu mahnı başdan-ba­şa Azərbaycan–Türkiyə qardaşlığı himni idi. İstiqlal şairimiz Əhməd Ca­vadın 1914-cü ildə Gəncədə olarkən yazdığı ( yeri gəlmişkən, gələn il həmin şeirin 110 yaşı tamam olacaq) şeirə dahi Azərbaycan bəstəkarı Üzeyir bəy Hacıbəyli dörd ildən sonra – 1918-ci ildə mükəmməl bir mahnı bəstələmiş­di. O zaman Üzeyir bəy həmin mah­nını Nuru paşanın komandanlığındakı Qafqaz İslam Ordusunun Azərbaycan­dakı qəhrəmanlıqlarına ithaf etmişdi. Mahnını İstanbulda Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin kapitanı, Xalq artist Azə­rin ( Anaxanım Tağıyeva) oxuyurdu. 

Azərin birmənalı şəkildə Azərbay­can ab-havası ilə oxuyur, bütün dünya İstanbulun cah-cəlalına bənd olur, hava limanına toplaşanlar üç dövlət başçısı­nın meydana gəlişini alqışlayır, mən isə qəlbən, ruhən Şuşaya gedirdim. İstan­buldakı təmtəraq mənim gözümdə və xəyalımda cənab Rəcəb Tayyib Ərdo­ğanın 2021-ci ilin iyun ayında Şuşada­kı çıxışını canlandırırdı. Qardaş ölkə­nin lideri deyirdi: “Allaha şükür olsun ki, daha əvvəl verdiyimiz sözümüzü bu gün yerinə yetiririk. Qırx dörd günlük məlum müharibənin nəticəsində Qara­bağ, çox şükürlər olsun ki, sahiblərinə qovuşdu və erməni zülmündən, erməni işğalından azad edildi... Bildiyiniz kimi, qəhrəman Azərbaycan Ordusunun Qa­rabağ Zəfərinin sevincini qardaşım cə­nab Əliyevlə Bakıda birlikdə bölüşmüş­dük. O gün tamamilə başqa bir coşqu, başqa bir həyəcan var idi. Altı ay sonra qədim Şuşa şəhərində onunla bir yer­də olmaqdan böyük məmnunluq duyu­ram. Verdiyimiz söz, çox şükür, yerinə yetirildi”.

Əhməd Cavad, Üzeyir bəy Ha­cıbəyli, Nuru paşa, Qafqaz İslam Or­dusu, Azərbaycanın istiqlalı, Türkiyə ilə qardaşlıq münasibətlərimiz – bütün bunların hərəsi bir mükəmməl yazı mövzusudur. Türkiyənin dünyada söz sahibinə çevrilməsi, bu prosesə Mus­tafa Kamal Atatürkün, Nəriman Nəri­manovun və Heydər Əliyevin verdiyi töhfələr, sonrakı dövrlərdə prezident­lər Rəcəb Tayyib Ərdoğan və İlham Əliyevin həmin tarixi ənənəni yaradı­cılıq və ardıcıllıqla davam etdirməsi də şanlı tariximizin qürurverici səhifələri­dir. 

Həmin tarixi şanlı adlandırmağımız təsadüfi deyil. Çünki 70 il davam edən kommunist rejimi dövründə – SSRİ-də türk düşmənçiliyinin, 30-cu illərin son­larından 50-ci illərin ortalarınadək so­vet-türk münasibətlərində gərginliyin olmasına baxmayaraq, Azərbaycan xalqı Türkiyə və Anadolu türkünə olan inamını, sevgisini qətiyyən azaltma­mışdı. Hətta, istənilən azərbaycanlı 1918-ci ildə ölkəmizə xilaskar kimi gəl­miş Türk Ordusunun şəhid əsgərlərinin məzarlarını qoruyub saxlamış, dağıl­mağa qoymamışdı. 

Nəhayət, ulu öndər Heydər Əliyevin hakimiyyəti illərində həmin qardaşlıq nümunələri tarixi abidəyə çevrilmişdi. 1918-ci ilin mart soyqırımı qurbanla­rının, 1990-cı il 20 Yanvar faciəsində, Ermənistanın təcavüzünə qarşı ölkə­mizin ərazi bütövlüyü uğrunda aparı­lan müharibədə həlak olan qəhrəman Vətən övladlarının dəfn olunduğu və hər bir azərbaycanlı üçün müqəddəs olan Şəhidlər xiyabanında Qafqaz İs­lam Ordusuna möhtəşəm abidə ucal­dılmışdı. Professor Musa Qasımlının dediyi kimi, bu, insanların təkcə ziyarət edərək əklil qoyduqları bir abidə deyil, qanı bir-birinə qarışmış Azərbaycan və Türkiyə xalqlarının qardaşlığının və əbədi birliyinin rəmzidir”.

...Bu gün dünya yeni reallıqlar ərəfə­sindədir. Doğrudur, Azərbaycan otuz il düşmən tapdağında olan torpaqlarını işğaldan azad edərək regionda yeni reallıqlar yaradıb. Ancaq Türk dünyası regionda yox, Avrasiyada, bütövlükdə planetimizdə yeni reallıqlar yaratmaq ərəfəsindədir. Azərbaycan Prezidenti­nin fikrincə, 2023-cü ildə Türk dünyası­nı böyük hədəflər gözləyir.

Dövlət başçımız ötən il noyab­rın 22-də Türk Dövlətləri Təşkilatının Səmərqənddə keçirilən IX Zirvə gö­rüşündəki çıxışında demişdi ki, Türk Dövlətləri Təşkilatına üzv ölkələrlə əlaqələrin bütün sahələrdə möhkəm­ləndirilməsi Azərbaycanın xarici si­yasətinin əsas prioritetlərindən biridir. Azərbaycan həmişə türk dünyasının sıx birləşməsinə öz töhfəsini verib və bundan sonra da Türk dünyasının birli­yi amallarına sadiq qalacaq.

Azərin oxuyurdu: “Fırtınalar dur­sun yana, Yol ver Türkün bayrağına!” Sanki təqvimdə 2023-cü il aprelin 29-u yox, 2022-ci il sentyabrın 20-i idi. Hə­min gün cənab Rəcəb Tayyib Ərdoğan BMT Baş Assambleyasının Nyu-York­da keçirilən 77-ci sessiyasında çıxı­şında deyirdi: “Türkiyə azərbaycanlı qardaşlarının bundan sonra da yanın­da olacaq. Azərbaycan torpaqlarının işğaldan azad olunması ilə regionda tarixi “pəncərə” açılıb. Türkiyə bölgədə sülh və sabitliyin bərqərar olması üçün çox mühüm addımlar atıb. Son günlər Ermənistan – Azərbaycan sərhədində­ki vəziyyət bizim ümumi işimizə kölgə salsa da, inanırıq ki, iki ölkə arasında münasibətlər tezliklə normallaşacaq, hərtərəfli sülh sazişi imzalanacaq və regionda sülh bərpa olunacaq”.

... On minlərlə “TEXNOFEST” iş­tirakçısı Azərbaycan Przidentinin “Bir millət, iki dövlət, bir yumruq” tezisini alqışlayırdı. Mən isə Azərbaycan lide­rinin 2014-cü il aprelin 24-də Praqada dövlət və hökumət başçılarının iştirakı ilə “Şərq tərəfdaşlığı” Proqramının 5 illiyinə həsr olunan sammitində işğalçı ölkənin quldur başçısıı Serj Sarkisya­nın Türkiyənin əleyhinə danışdığı anları xatırlayıram. Həmin məqamda dövlət başçımız demişdi ki, bu gün, təəssüf ki, Ermənistan prezidenti burada fürsətdən istifadə edərək Türkiyəyə yenidən hü­cum edir. Bunu etmək asandır, çünki bu masa arxasında Türkiyə nümayəndələri yoxdur: “Ancaq mən buradayam və Tür­kiyə – Ermənistan sərhədinin niyə bağlı olduğunu deyə bilərəm. Türkiyə ilə Er­mənistan sərhədi Azərbaycanın Kəlbə­cər rayonunun 1993-cü ilin aprelində iş­ğalından sonra bağlanıb. Bundan əvvəl isə bütün azərbaycanlılar Dağlıq Qara­bağdan qovulub, Dağlıq Qarabağ əhali­sinin 30 faizi ermənilər idi. Kəlbəcərdən əvvəl 1992-ci ildə ermənilər Şuşanı və Laçını işğal etdilər. Daha sonra Ağdam, Füzuli, Zəngilan, Qubadlı, Cəbrayıl – Dağlıq Qarabağın inzibati sərhədlə­rindən kənarda olan ümumilikdə Azər­baycanın 7 rayonunu işğal etdilər ki, bu da Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə tanınan ərazisinin 20 faizini təşkil edir. Bizim əhali etnik təmizləməyə məruz qalıb və bu işğal BMT Təhlükəsizlik Şu­rasının 4 qətnaməsi, Avropa Parlamen­tinin qətnaməsi və Avropa Şurası Par­lament Assambleyasının qətnaməsinə baxmayaraq bu günədək davam edir”.

Bəli, zaman dəfələrlə sübut edib ki, Türkiyə Azərbaycanın, Azərbaycan Türkiyənin yanındadır. Bu isə rəqib və bədxahlarımız üçün o qədər də asan dəf ediləcək maneə deyil. Ona görə də böyük şairin 109 il əvvəl yazdığı xəbər­darlıqdan nəticə çıxarmağın vaxtıdır: “Yol ver türkün bayrağına!”

İttifaq MİRZƏBƏYLİ, “Xalq qəzeti”