Hüquqi məsələlər, zənnimizcə, riyaziyyat qədər dəqiqlik sevir. Burada saxtakarlığa, təhrifə yol verilməməlidir. Buna gedilirsə, hesab edirik ki, hətta cinayət məsuliyyəti də yarada bilər. Ancaq hadisələrin gedişindən görünür ki, erməni hüquqşünaslarına belə sivil yanaşmanın heç bir dəxli yoxdur. Onlar məhkəmə qərarlarını öz istədikləri kimi interpretasiya edə, düzəliş verə, baş-ayaq göstərə bilirlər. Ən acınacaqlısı da budur ki, qonşu ölkəni işğal etmiş, işğal altındakı ərazini viran qoymuş Ermənistan hakimiyyətinə qarşı heç bir cəza tətbiq olunmadığı kimi, erməni hüquqşünasları da məsuliyyətdən yayınırlar. Qalır bircə təəssüflənmək...
Dünən Ermənistanın beynəlxalq hüquq məsələləri üzrə nümayəndəsi Yeqişe Kirakosyan BMT-nin Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin Azərbaycan və Ermənistan tərəfindən təqdim olunmuş müvəqqəti tədbirlərin tətbiqi haqqında qərarını çox rahatlıqla təhrif edib, hətta bu təhrifi heç bir məsuliyyət hiss etmədən mətbuat konfransında səsləndirə bilib.
Kirakosyan bildirib ki, 10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli Bəyanatdan əlavə, Azərbaycanın üzərinə Beynəlxalq Məhkəmə tərəfindən də Laçın yolunda gediş-gəlişin maneəsiz təmin olunması ilə bağlı öhdəlik qoyulub. Guya məhkəmə Azərbaycanın üzərinə belə bir öhdəlik qoyduğundan komissiya yaradıb Laçın dəhlizinə göndəriləcək ki, burada qərarın yerinə yetirilib-yetirilmədiyinə nəzarət etsin. Ya da məhkəmə, Kirakosyanın fikrincə, fakt toplanması üzrə missiya da göndərə bilər.
Bu da bəs etmirmiş kimi, “hüquqşünas” daha da irəli gedərək bildirir ki, indi 10-15 dövlət, yaxud beynəlxalq təşkilat Azərbaycanın yolu açmasını tələb etməlidir. Bu, artıq yaxşı nəticə olacaq. Yəni, sübut edilmiş olacaq ki, Azərbaycan yolu bağlayıb. Və Ermənistan bu çağırışları sübut kimi məhkəməyə təqdim edəcək.
Düşmənçilik, nifrət hissi bu insanların gözünü necə tutubsa, mənasız şeylərlə, yalanlarla özlərinə haqq qazandırmağa çalışırlar. Amma faktiki olaraq, məhkəmənin qərarında belə bir şey yoxdur. Qərarda yolun bağlı olduğu barədə bir ifadə belə göstərilmir. Və Laçın-Xankəndi yolu, həqiqətən də bağlı deyil. Bu yolla hər gün sülhməramlıların, BQXK-nın maşınları qoyduğundan, mülki ermənilər keçirlər. Sadəcə, silah-sursat, mina daşınmır. Bu halda “hüquqşünas” Kirakosyan hansı sübutlardan danışır, məlum deyil...
Rasim MUSABƏYOV,
Milli Məclisin deputatı
Erməni hüquqşünası böyük səhv edir, sadəcə, özünün arzularını dilə gətirir. Bu nə deməkdir ki, hansısa komissiya gəlib Azərbaycanı yoxlayacaq, yaxud kimsə Azərbaycana hansısa missiya göndərəcək. Bütün bunlar erməni hüquqşünasın məkrli niyyətləridir. Dediklərini o, özündən uydurur.
Azərbaycan tərəfinin qəti tələbi nəticəsində konkret olaraq, Ruben Vardanyan Qarabağdan rədd ediləndən sonra Qarabağ ermənilərinin nümayəndələri ilə orada dialoq təşkil olunub. Danışıqlar nəticəsində razılaşma əldə edilib ki, ermənilər gedib qaz borusunda lazımi təmir işlərini görsünlər. Eyni zamanda, elektrik xətlərində təmir işləri aparmaq lazımdır.
Bundan əlavə, Laçın yolunun bağlanması məsələsi. Axı bu yol ermənilərin uydurub dünyaya təqdim etdikləri kimi, bağlı deyil. Həmin yoldan, bir neçə gün əvvəl Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin dediyi kimi, təkcə Rusiya sülhməramlılarına məxsus 2500-dən çox avtomobil keçib. Rus hərbçilərindən əlavə, Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsinin nəqliyyat vasitələri də həmin yolda maneəsiz hərəkət edirlər.
Ona görə ermənilər özləri üçün nə uydururlar, qoy uydursunlar. Azərbaycanın icazəsi olmadan oraya heç bir komissiya ayaq basa bilməz. Hesab edirəm ki, bu kimi mənasız məsələləri ətraflı şərh etməyə də ehtiyac yoxdur.
Sadəcə, biryolluq hamı başa düşməlidir ki, haqqında danışılan o yol gediş-gəliş üçün açıqdır. Ermənilər, o cümlədən, hüquqşünas Yeqişe Kirakosyan hoqqabazlıqla məşğuldur.
Hazırda Rusiya sülhməramlılarının rəhbərliyi ilə də danışıqlar gedir. Azərbaycanlıların tələblərinə əməl olunduğu halda bizim vətəndaş cəmiyyəti fəallarının aksiyası başa çatacaq.
Fikrət SADIQOV,
politoloq
Ermənistan Beynəlxalq Məhkəmənin qərarını tam mənası ilə təhrif etmək istəyir və bunu beynəlxalq arenaya təqdim etməklə, Azərbaycanı yenidən Laçın yolunu bağlamaqda günahlandırmağa çalışır. Birinci növbədə, qeyd etməliyik ki, məhkəmənin qərarında yolun bağlanması ilə bağlı heç bir fikir yoxdur. Qərarda heç yolun Azərbaycan tərəfindən bağlandığı barədə də heç nə deyilmir. Erməni tərəfi onu da başa düşmür ki, 10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli Bəyanatda yazılıb ki, Azərbaycan Laçın yolu ilə hər iki istiqamətdə hərəkətin təhlükəsizliyini təmin edir. Ancaq Azərbaycanın hərəkətin təhlükəsizliyini təmin etməsi heç də o demək deyil ki, erməni tərəfi bundan sui-istifadə etməlidir və bütün qayda-qanunları pozmaqla faktiki olaraq orada bizə təhlükə yaratmalıdır.
Eyni zamanda, məhkəmənin qərarında deyilməyib ki, Azərbaycan maneəsiz hərəkətin təmin olunmasına məsuliyyət daşıyır və yaxud bunu mütləq məcburi şəkildə etməlidir. Bunun əvəzində, başqa bir ifadə işlədilir. Yazılıb ki, Azərbaycan öz tərəfindən bütün vasitələrdən istifadə edir və edəcək. Bax, bu, Ermənistanın tələblərindən tamamilə fərqlənir.
Məhkəmə öz qərarında nəzərə alıb ki, Azərbaycan imkanında olan bütün vasitələrdən istifadə edərək üçtərəfli Bəyanatın Laçın yolu ilə bağlı hissəsinin yerinə yetirilməsində bir qarant kimi çıxış edəcək. Bütün bunları nəzərə alaraq Azərbaycan təklif edib ki, Azərbaycan-Ermənistan sərhədində nəzarət-buraxılış məntəqələri də yaradılsın. Bu da, təbii ki, şəffaflığın artırılmasına təminat kimi qəbul oluna bilər.
Ermənistan isə bunu da rədd etdi, razılaşmadı. Mən düşünmürəm ki, Kirakosyanın sərgilədiyi bu mövqe ilə Beynəlxalq Məhkəmə razılaşacaq. Amma hər halda kim istəsə, gəlib Laçın yolundakı vəziyyəti müşahidə edə bilər. Yəni orada kifayət qədər şəffaf bir vəziyyətdir. Ekofəalları oraya heç kəs göndərməyib, bu, onların könüllü istəyidir. Biz öz torpaqlarımızda dayanmışıq və tələblərimiz də tam mənada qanuna uyğundur.
Paşa ƏMİRCANOV,
“Xalq qəzeti”