Şeirləşən uşaq sevgisi

post-img

Böyüyən nəslin ruhunu bəsləyən, bilgisini artıran və zövqünü inkişaf etdirən zəruri sahələrdən biri də bədii ədəbiyyatdır. Haqqında sönbət açmaq istədiyimiz Ələsgər Əlioğlu da uşaq ədəbiyyatı sahəsində məhsuldar “külüng vuran”lardan biridir. 

Bakının hay-küyündən uzaq, ədəbi mühitdən aralı, əyalətdə yaşayıb-yara­dan bu istedadlı qələm adamının imza­sı ilə hələ 80-ci illərdən tanışam. O vaxt gənc yazıçıların respublika ədəbi birliyi­nin “Bahar çiçəkləri” almanaxında şeirlə­rimiz çap olunmuşdu. Ələsgər Əlioğlunun qələm təcrübələri, həqiqətən də, bahar çiçəklərini xatırladırdı, munis uşaq kimi idi. 

Onun şeirləri haqqında görkəmli söz ustalarımız – Xalq şairləri Osman Sa­rıvəlli, Nəbi Xəzri, Bəxtiyar Vahabzadə, tənqidçilər Bəkir Nəbiyev, Mürşüd Məm­mədov və digərləri isti ürəklə yüksək fikir­lər yazıblar. 

...Özünün də qeyd etdiyi kimi, şeir onun ömründən keçib gedən bir çaya bənzəyir. Hələ 13–14 yaşlarından bu çayın havası ilə nəfəs almağa başlayıb. Əlinə qələm aldığı gündən atası – el şairi Cinli Əlinin qoşma, gəraylı və divaniləri üstündə köklənib. Sonralar isə daha çox uşaqlar üçün şeir və hekayələr yazmağa başlayıb. Bu da uşaqlara olan sevgisin­dən irəli gəlir. O, uşaqlar üçün şeir və hekayələr yazarkən, sanki öz uşaqlıq illə­rinə qayıdır. Elə bil özü də yenidən dönüb uşaq olur. Ona elə gəlir ki, ən gözəl dün­ya elə uşaqların dünyasıdır.

Uzun illərdir onun əsərləri “Azərbay­can”, “Ulduz”, “Literaturnıy Azerbaydjan”, “Göyərçin”, “Günəş” jurnallarında, “Ədə­biyyat qəzeti”, “Ədalət”, “Kaspi”, “525-ci qəzet”, “Savalan” və s. qəzetlərdə vaxta­şırı dərc olunur. Bir sıra əsərləri müxtəlif antologiyalara daxil edilib, ədəbi ensiklo­pedik kitablarda haqqında geniş məlumat verilib. 20-dən çox kitabı işıq üzü görüb. “Xortumsuz fil”, “Yeraltı keçid”, “Göydə uçan qurbağa”, “Ağacın balası”,”Sərni­şin qarışqalar”, “Quşların yelləncəyi”, “Kəpənəkli bant”, “Bələdçi ağaclar”, “Yaz qalayan ocaqlar” və s. kitablarında top­lanan şeirlər uşaq poeziyamızın dəyərli nümunələri sırasındadır. Əsərləri alban, rus, belarus, özbək və s. dillərə tərcümə olunub.

Şair Goranboy rayonunun Xanqər­vənd kəndində anadan olub. O, 1974-cü ildə Gəncə Dövlər Pedaqoji Universitetini (keçmiş Gəncə Pedaqoji İnstitutu) bitirib. Uzun müddət müəllimlik edib. Uşaqların təlim-tərbiyəsi ilə məşğul olduğu üçün on­ların saf dünyasına daha yaxından bələd olub. 

Çərkəz baba çeşməyi

Çeşmədə itirmişdi.

Çərkəz babanı evə

Çəliyi gətirmişdi...

Bütün şeirləri belə maraqlı, cəlbedici misralarla, söz tabloları ilə doludur. Ba­lacaların öz dilində, sadə, yığcam, necə deyərlər, rahat yazır. Şairin süjetli şeirləri diqqəti daha çox çəkir, daha tez yadda qalır. Uşaq müşahidələri də özünəməx­susluğu ilə seçilir. Məsələn: 

Qartək ağ çiçək açıb,

Bağçamızdakı alça.

Turqut gülür: “Yaz qışı

Dırmaşdırıb ağaca!..”

Uşaqların sevimli şairi Ələsgər Əlioğ­lunun bir sıra əsərləri ibtidai sinif dərslik­lərinə, sinifdənxaric oxu və elmi-metodik kitablara daxil edilib. Həyat və yaradıcılı­ğı ali məktəblər üçün hazırlanmış “Uşaq ədəbiyyatı” dərsliyində yer alıb. 

Ələsgər Əlioğlu doğma Goranboyun ictimai-siyasi həyatını, ədəbi-bədii, el­mi-publisistik, ensiklopedik məlumatla­rını özündə əks etdirən “Gülüstan” top­lusunun və “Həqiqət meridianlarında” qəzetinin təsisçisi və baş redaktorudur. O, 1983-cü idən Goranboy rayon Mə­dəniyyət şöbəsində (indiki mədəniyyət mərkəzində) fəaliyyət göstərən “Əli Nəz­mi” ədəbi birliyinin sədridir. Tərtibçiliyi və redaktorluğu ilə yerli yazarların əsərlə­rindən ibarət “Goranboyun söz dünyası” toplusu işıq üzü görüb. Şairin gərgin və səmərəli axtarışları nəticəsində “Goran­boy bayatıları” və “Goranboy lətifələri”, “Goranboy ölkə mətbuatında” kitabları rayon ictimaiyyətinin böyük marağına sə­bəb olub. O, müxtəlif mövzulu 500-dən artıq kitabın redaktoru olub. 

2021-ci ilin oktyabr ayında Türkiyədə “Uluslararası cocuq və gənclik ədəbiyyatı simpoziumu” keçirilib. Orada oxunan mə­ruzələr İstanbulda "Akademi Ajans Mat­baa”da çap olunub. Ələsgər Əlioğlunun yaradıcılığına həsr olunmuş "...Ədəbiy­yat ortamında yaradıcı cocuq ədəbiyyatı araşdırmacı Ələsgər Əlioğlunun əsərləri örnəyində” yazı da ingilis, türk və Azər­baycan dilində həmin topluya daxil edilib.

Goranboyda, doğma Xanqərvənd kəndində yaşayan 70 yaşlı şair Ələsgər Əlioğlu ömrünün müdriklik çağındadır. Bu yaşda da qələmini yerə qoymayıb, yazır, oxuyur. Könlü uşaqlar üçün darıxanda yenə onlara şeirlər ərmağan edir. Ələs­gərin ruhunda kənd-kəsək saflığı var. O, kənd həyatını yaxşı bilir. Ona görə uşaq şeirləri də poetik detallar və kənd həyatı­nın rəngarəngliyi ilə zəngindir. 

Şairin qəhrəman ordumuzun Zəfər yürüşü, qələbə paytaxtımız Şuşa, Əsgə­ran qalası haqqında yazdığı və uşaqların vətənpərvərlik tərbiyəsində mühüm rolu olan son şeirləri də olduqca maraqlıdır. “Dəmir yumruq” şeirində mövzunu gözəl mənalandırıb:

Turqut deyir: – Ay baba,

Mənim sənə sözüm var.

“Dəmir yumruq” deyirlər,

Dəmirdən yumruq olar?! 

Deyirəm: – Olar, bala,

Gəl, unutma bir an da,

Dəmirdən yumruq olar,

Düşmən azğınlaşanda!..

“Şuşa yolları” şeirində isə yazıb:

Bu yollar möhürlənmiş

yollarıdır.

Vətənin Qələbəyə

Uzanan qollarıdır!

 

Həzi HƏSƏNLİ,
şair-publisist

Mədəniyyət