Bu günlərdə Rusiyanın sədrliyi ilə BMT Təhlükəsizlik Şurasının növbəti 77-ci iclası keçirilib. İclası RF XİN başçısı Sergey Lavrov aparıb. O, “BMT Nizamnaməsinin prinsiplərini qorumaqla çoxtərəfli effektivlik” mövzusunda debatlarların açılışını edib. Nazir Baş katib Antonio Quterreşlə də görüşüb. Məlumatı AP verib.

Lavrov jurnalistlərin suallarına ca­vab verərkən BMT-nin hazırda yerləşdi­yi Nyu-York şəhərindən köçürülməsinə müsbət münasibət bildirib: “Düşü­nürəm ki, bu yaxşı olardı”, – deyə nazir qeyd edib. Rusiyanın narazılığı həm də ABŞ-ın rusiyalı jurnalistlərə BMT TŞ-nin iclasını işıqlandırmaq üçün Nyu-Yorka gəlməyə viza verməməsi ilə əlaqədar olub. ABŞ-ın Moskvada­kı səfirliyi əvvəlcə viza verməyə hazır olduğunu bildirsə də, sonradan Rusiya nümayəndə heyəti uçuşa başlayana qədər məsələnin həlli uzadılıb. Lavrov isə bildirib ki, “Moskva bunu unutmaya­caq və bağışlamayacaq”.

RF XİN başçısı BMT baş katibi ilə görüşdən sonra bəyan edib ki, Quter­reş taxıl sövdələşməsinin tam reallaş­dırılması ilə bağlı Rusiya Prezidenti Vladimir Putinə məktub göndərib. Ru­siyanın xarici işlər naziri BMT TŞ-nin iclasında çıxışı zamanı bildirib ki, BMT Təhlükəsizlik Şurasında Asiya, Afrika və Latın Amerikası ölkələrinin təmsilçi­liyi genişləndirilməlidir. “Hazırda Qərb orada çox güclü şəkildə təmsil olunur. 2021-ci ildə Rusiya Prezidenti Vladimir Putin BMT Təhlükəsizlik Şurası üzv­lərinin sammitinin çağırılmasını təklif etdi, təəssüf ki, bu təşəbbüs hələ də həyata keçirilməyib. Bu mövzu birbaşa çoxtərəfliliklə bağlıdır və bu vəziyyətlə bağlı narahatlıqlar Cənub-Şərqi Asiya, ərəb və müsəlman dünyasından Afrika və Latın Amerikasına qədər çoxsaylı təşəbbüslərdə getdikcə daha çox eşi­dilir”, – Lavrov qeyd edib.

Rusiyalı diplomat ölkəsinin Uk­raynada həyata keçirdiyi xüsusi hər­bi əməliyyat məsələsinə də toxunub. Onun sözlərinə görə, Rusiya xüsusi hərbi əməliyyat zamanı qarşıya qoy­duğu vəzifələri bütün dünyaya aydın şəkildə izah edib. Məqsəd “insanları Kiyev rejimi tərəfindən məhv edilmək­dən qorumaq, NATO-nun təhdidlərini aradan qaldırmaqdır”.

Nazir deyib: “Hazırkı Ukrayna haki­miyyəti 2014-cü il çevrilişinin nəticələ­rini qəbul etməkdən imtina edən Don­bas sakinlərinin maraqlarını təmsil edə bilməz”.

Lavrov TŞ-nin 77-ci sessiyasının nümayəndələrinə müraciətində dün­yadakı durumu dramatik adlandırıb: böhran vəziyyətləri artır, beynəlxalq təhlükəsizlik sahəsində vəziyyət ciddi şəkildə deqradasiyaya uğrayır, səmimi dialoq və kompromis əvəzinə təxribat­lar və kobud riyakarlıqla müşayiət olu­nan dezinformasiya ilə qarşılaşırıq.

O deyib: “Yüksək gəlirləri yüz illərlə Asiyanın, Afrikanın və Latın Amerikası­nın ehtiyatları hesabına təmin olunan Qərbin – “qızıl milyard”ın maraqlarına xidmət edən birqütblü dünya modeli keçmişdə qalır. Bu gün milli maraq­larını qorumağa hazır olan suveren dövlətlərin yaranması bərabərhüquqlu, sosialyönümlü və dayanıqlı çoxqütblü arxitekturanın formalaşmasına aparır”.

Onun sözlərinə görə, Qərb birqütb­lü modeli dirçəltməyə çalışır, blok qarşıdurması, “bölücü xətlər” qurur, NATO-nun şərqə doğru genişləndi­rilməsi ilə bağlı ağılsız kurs həyata keçirir, blokun hərbi infrastrukturunu Rusiyanın sərhədlərinə yaxınlaşdırır, Avroatlantik və Hind-Sakit okean regi­onunun təhlükəsizliyinin bölünməzliyini bəyan edərək, Asiya məkanını özünə tabe etmək vəzifəsini qarşıya qoyur.

Qeyd edək ki, ABŞ dövlət kati­bi Entoni Blinken və Qərb ölkələrinin xarici işlər nazirləri Lavrovun sədrliyi ilə keçirilən iclasda iştirak etməyiblər. İclasda yalnız ABŞ-ın BMT-dəki daimi nümayəndəsi Linda Tomas-Qrinfild iş­tirak edib. Böyük Britaniya və Fransa da daimi nümayəndələr səviyyəsində iştirak edib.

Bununla belə, BƏƏ-nin dövlət na­ziri Xəlifə Şahin əl-Marar, Qabonun xarici işlər nazirinin müavini Erman İmmonqo, xarici işlər və regional inteq­rasiya nazirinin müavini Tomas Mbom­ba, Kuba xarici işlər nazirinin birinci müavini Xerardo Penalver Portal iclasa qatılıblar.

Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin rəs­mi nümayəndəsi Mariya Zaxarova isə özünün paylaşımında qeyd edib ki, Lavrovun Nyu-Yorka uçması dünya­da ən çox izlənən video olub. Onun sözlərinə görə, Lavrovun səfərini eyni vaxtda 700 mindən çox insan izləyib. Ümumilikdə isə, uçuşa 3 milyon insan baxıb. Zaxarovanın fikrincə, bu, rekord hesab olunmalıdır.

BMT-nin Baş katibi Antonio Quter­reş də böyük dövlətlər arasında gər­ginliyin bütün zamanlarda olduğundan yüksək həddə çatdığını bəyan edib: “Biz görünməmiş və bir-biri ilə əlaqəli böhranlarla üzləşirik. Çoxtərəfli sistem BMT-nin yaranmasından bəri ən böyük gərginlik altındadır. Böyük dövlətlər arasında gərginlik tarixi zirvəyə çatıb”.

Paşa ƏMİRCANOV, “Xalq qəzeti”