Cari ilin ilk altı ayı ərzində sahibkarların 2744 layihəsinə Sahibkarlığın İnkişafı Fondu (SİF) tərəfindən 102,7 milyon manat güzəştli kredit verilib.

Fondun məlumatına əsasən, bu dövr ərzində SİF-in güzəştli kreditlərindən 225 qadın sahibkar yararlanıb və onların la­yihələrinə, ümumilikdə, 6,7 milyon manat güzəştli kredit verilib.

Bununla yanaşı, birinci yarımildə 82 gənc sahibkar müvafiq layihələr üzrə, ümumilikdə, 3 milyon manat güzəştli kre­dit əldə edib.

Sahibkarlığın İnkişafı Fondunun fəa­liyyətini ifadə edən yuxarıdakı göstəricilər son illər ərzində respublikamızda özəl sek­torun dinamik inkişafına, qadın iş adamla­rının fəaliyyət sahələrinin genişlənməsinə yönələn diqqət və qayğıdan xəbər verir. Güründüyü kimi, bu gün də sözügedən istiqamətdə mühüm layihələr həyata ke­çirilir, investisiya təşviqi mexanizminin tətbiqinin davam etdirilir. Eyni zamanda, iş adamlarının xərclərinin azalması məqsə­dilə onlara prioritet sahələr üzrə güzəştli kreditlər ayrılması diqqətdə saxlanılır. Başqa sözlə, güzəştli kreditlər qeyri-neft sektorunda sənaye istehsalı və emalı, o cümlədən aqrar emal, kənd təsərrüfatı və anbar kompleksləri, logistika xidməti, ak­vakultura, yaşıl və innovasiya yönümlü layihələrin icrasına yönəldilir. Xatırladaq ki, regionlarda təhsil, turizm sahələri, Naxçıvan MR-də və işğaldan azad edilmiş ərazilərdə isə xidmət sektorları da güzəştli kreditlərin veriləcəyi prioritet sahələr sıra­sındadır.

Qeyd edək ki, Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən məqsədyön­lü və uğurlu islahatlar nəticəsində ölkə­mizdə özəl sektor iqtisadiyyatın aparıcı qüvvəsinə çevrilib, sahibkarlığın ÜDM-də payı 81 faizi, məşğulluqda payı isə 70 fai­zi keçib. Özəl bölməyə dövlət dəstəyinin daim diqqətdə saxlanılması qeyri-neft sek­torunda müasir texnologiyalara əsaslanan yeni istehsal və emal müəssisələrinin, in­frastruktur sahələrin yaradılmasına, real sektora investisiya qoyuluşlarının sürət­lənməsinə əlverişli şərait yaradıb.

Ölkədə sahibkarlığa dövlət maliyyə yardımı mexanizminin formalaşdırılması kiçik və orta sahibkarların maliyyə vəsa­itlərinə olan tələbatının ödənilməsini ger­çəkləşdirib. Bu, İqtisadiyyat Nazirliyinin Sahibkarlığın İnkişafı Fondunun vəsaiti hesabına güzəştli maliyyələşmə mexa­nizmlərinin tətbiqi ilə reallaşıb. Adıçəkilən fondun vəsaiti əsasən, qeyri-neft sektoru­nun inkişafı, innovativ texnologiyaların tətbiqi və ixrac əməliyyatları üzrə inves­tisiya layihələrinin maliyyələşdirilməsinə yönəldilib. 

Respublikamızda son illər ərzində özəl bölmənin inkişafına daim qayğı və diqqət göstərilib. Bu sahədə lisenziya tələb olu­nan fəaliyyət növlərinin sayı əhəmiyyətli dərəcədə azaldılıb, investisiya yatırımının stimullaşdırılması məqsədilə investisiya təşviqi sənədinin verilməsinə başlanılıb, satınalmalar sahəsində kotirovka sorğusu proseduru tamamilə elektronlaşdırılaraq, vahid internet portalı yaradılıb. 

Bütün bunlarla yanaşı, sahibkarlığın in­kişafını şərtləndirən vergi qanunvericiliyi müasirləşdirilib. Özəl sektorun fəaliyyətini daha da gücləndirilmək məqsədilə şəffaf­lıq və hesabatlılığın artırılması, rəqəmsal­laşmanın geniş vüsət alması, rəqabət mü­hitinin inkişafının təmin olunması kimi məsələlər hər zaman diqqətdə saxlanılıb.

Regionlarda sahibkarlıq fəaliyyətinin güzəştli maliyyə mexanizmləri ilə təşviq edilməsi də diqqətdə saxlanılır. Ümumiy­yətlə, bu məsələ məşğulluğun təmin edil­məsi və iqtisadi fəallığın dəstəklənməsi üçün önəmli xarakter daşıyır. Cari ilin ötən ayları ərzində Azərbaycanda verilən güzəştli kreditlərin 70 faizdən çox hissə­sinin regionların (Bakı, Sumqayıt və Ab­şeron istisna olmaqla) payına düşməsi də bunun bariz ifadəsidir. 

Son illər sahibkarların güzəştli maliy­yə mexanizmləri ilə dəstəklənməsinə Qa­rabağ və Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonla­rında daha çox üstünlük verilib. Belə ki, 2022-ci ildən etibarən işğaldan azad edilən ərazilərdə sahibkarlıq subyektlərinə 20 milyon manatdan çox güzəştli kredit ay­rılıb. Bu il fevral ayının 1-dən isə həmin ərazilərdə fəaliyyət göstərən sahibkarları dəstəkləmək məqsədi daşıyan yeni kre­dit-zəmanət və subsidiya mexanizmi işə salınıb. Yeni qaydaya əsasən, hər bir sa­hibkarın müvəkkil kredit təşkilatlarından maksimum 5 milyon manatadək 15 faiz dərəcəsi ilə krediti 7 il müddətinə götürmə­si qərara alınıb. Nəzərdə tutulan mexanizm çərçivəsində Şuşa şəhərində bir subyekt kommersiya bankından götürdüyü 800 min manat kreditə qarşı 90 faizə qədər zə­manətlə təmin edilib. Fond tərəfindən artıq həmin kredit üzrə faizlərin 10 faizinin sub­sidiyalaşdırılmasına başlanılıb. 

Fondun vəsaitləri demək olar ki, dövlət büdcəsindən daxilolmalar hesabına for­malaşır və kreditləşməyə yönəldilir. Eyni zamanda, SİF tərəfindən hazırda potensial maliyyə vəsaitinin cəlb edilməsi məqsə­dilə beynəlxalq maliyyə qurumlar ilə birgə araşdırmalar aparılaraq birgə proqramlar hazırlanır. 

Sahibkarlığın inkişafından bəhs edərkən bu il iyulun 1-dən qüvvəyə minən Rəqabət Məcəlləsinin tətbiqi və onun biz­nes mühitinə təsirləri barədə də danışmaq yerinə düşər. Yeri gəlmişkən, ekspertlər tərəfindən inhisarçılıq və haqsız rəqabət halları ilə mübarizədə Rəqabət Məcəllə­sinin sahibkarlığın inkişafını stimullaşdı­racağı qeyd edilir. “Rəqabətin inkişafı və inhisarçılıq fəaliyyətinin qarşısının alın­masına dair Milli Fəaliyyət Proqramı”nın da kiçik və orta biznes subyektlərinin ba­zara sərbəst girişinə maneə yaradan amil­lərin aradan qaldırılmasına xidmət edəcəyi bildirilir. 

Ümumiyyətlə, istər Rəqabət Məcəllə­sində, istərsə də adıçəkilən Milli Fəaliyyət Proqramı ölkəmizdə rəqabətə davamlı mil­li iqtisadiyyatın yaradılması, rəqabətlilik mühitinin təminində korrupsiyaya qarşı mübarizənin gücləndirilməsi, rəqəmsal iqtisadiyyatda rəqabət siyasətinə rəqəmsal baxışın diqqət mərkəzində saxlanılması kimi məsələlərə böyük əhəmiyyət verilib. Bundan başqa, adları çəkilən sənədlər­də istehlak bazarında rəqabət üstünlüyü­nün gerçəkləşdirilməsinə, eyni zamanda, müəssisələrin rəqabətqabiliyyətliliyinin və dayanıqlılığının rəqəmsal transformasiya texnologiyaları vasitəsilə yüksəldilməsinə həlledici vasitə kimi yanaşılıb. 

Sahibkarlığın inkişafını şərtləndirən ən mühüm amil isə hazırda qlobal çağırışlar fonunda respublikamızda mövcud makro­iqtisadi sabitliyin qorunub saxlanılması, iqtisadiyyat şaxələndirilməsinin diqqət mərkəzində saxlanılması, özəl bölmənin inkişafı üçün daha əlverişli biznes və in­vestisiya mühitinin formalaşdırılmasıdır. Həyata keçirilən genişmiqyaslı tədbirlər nəticəsində sahibkarların ölkə iqtisadiyya­tının aparıcı qüvvəsinə çevrilməsi də bu­nun bariz ifadəsidir.