(əvvəli https://xalqqazeti.az/az/siyaset/188428-ermenice-ders-kitablarinin-adi-deyise)
Amma məzmunu əvvəlki kimi qalır
“Artsaxda azadlıq mübarizəsi” bölümündə deyilir ki, “fars boyunduruğu altında yaşayan xalqlar, o cümlədən ermənilər əlverişli məqam gözləyirdilər ki, onlara qarşı üsyan etsinlər”. Mərkəzi Şuşa olan Qarabağ xanlıq hakimiyyətini “Fars hakimiyyəti” adlandırmaqla Azərbaycan türklərinin burada varlığını şübhə altına alırlar. Halbuki həmin əsrdə Qarabağın tam hakimləri Azərbaycan xanları idi. Pənahəli xan burada olan şəhər və kəndlərin əsasını qoymuşdu. Elə həmin zamanlar Xankəndinin də əsasını qoymuşdu. Qarabağ xanı İbrahim xan qonşu xanlıqlar arasında ən güclü və nüfuzlu dövlətlərin birinin başında idi. Elə bu bölümdə erməni uşaqlarına Qarabağ məliklərindən danışılır və 5 məlikliyinin hamısının erməni məliklikləri olduğu bildirilir. Halbuki bir az təfəkkür sahibi də bilir ki, məlikliyin ermənilərə aidliyi yoxdur, albanların adı belə çəkilmir. Qanzasar monastırını də erməni abidəsi kimi təqdim edən kitab müəllifləri Hasan Calaldan danışarkən onu da erməni olaraq təqdim etmələri gülməli alınır. Buradakı qalaların da ermənilərə aid olduğunu zavalı uşaqlara sırımaq, doğrudan da, tarixi nə dərəcədə saxtalaşdırmağın örnəyidir. Bu bölümün heç bir yerində burada yaşayan əhalinin kimliyindən bəhs edilmir və Qarabağa ermənilərin köçürülməsi faktı da dilə gətirilmir.
Kitabda Türkiyənin Şərqi Anadolu vilayətləri də Ermənistan Respublikasının hədəfləri arasındadır. Eynən Ermənistan Respublikasının 1991-ci il Müstəqillik haqqında bəyannəməsində yer alan fikirlərdi. Özü də bütün bunlar yalnız dərs kitablarında deyil, Ermənistan dövlətinin başçılarının dilindən səsləndirilir. 1918-1920- ci illərdə Ermənistanın önəmli vəzifələrindən birini tutmuş, daşnak Ruben Ter-Minasyan xatirələrində ermənilərin etdikləri cinayətləri dilə gətirir, onların nə dərəcədə acımasız davrandığını etiraf edir. Baxın, müasir erməniliyin, özündən razılığın miqyasına baxın: “Əgər ermənilər nə vaxtsa Yer üzündən yoxa çıxsalar – məhv edilsələr və ya assimilyasiya olunsalar – bilin ki, onlar öldürülməyib, özlərini intihar ediblər. Həyat geni erməni şəxsiyyətinin əsasını təşkil edir, erməni üçün yeganə ölümcül təhlükə daxili qarşıdurmadır, özünü daxildən məhv etmə gücüdür. “1918–1920-ci illərdə Ermənistan Respublikasının daxili işlər naziri olmuş Ruben Ter-Minasyana aiddir, Daşnaksütyun partiyasının rəhbərlərindən olan bu şəxs öz xalqını ona görə yaxşı tanıyırdı ki, onun partiya vəzifəsi başqalarından fərqli olmuşdur, 1890-cı illərdən başlayaraq ermənilər yaşayan əraziləri gəzmək-dolaşmaq olmuşdur. Onun 7 cildlik “Bir erməni inqilabçının xatirələri” kitabında ermənilərin türk millətinə, müsəlmanlara qarşı nifrətinin miqyasını açıqlamışdır.
Ermənistan nəşr olunan bütün kitablarda Andranik xalq qəhrəmanı kimi təqdim olunur, bu öz yerində. Amma bu “qəhrəman”ın keçdiyi yoldan bəhs edilərkən onun hansı qəhrəmanlıqları olmuşdur?” sualına doğru-dürüst cavab yoxdur, çünki onun “mübarizəsi” başqalarının, xüsusən türk- müsəlman əhalinin məhv edilməsidir. Kitablarda fəxrlə etiraf olunur: Andranik türkləri məhv etmək üçün mübarizə etmişdir. Bu “xidməti” yetər ki, o qəhrəman adlandırılsın!
Ermənistanda müasir dövrdə nəşr olunan ədəbiyyat və tarix kitablarında dövlətimizə və xalqımıza qarşı hər cür həqarətlər yağdırılır, tarixi həqiqətlər saxtalaşdırılır. Türkiyə və Azərbaycanın əleyhinə söylənən, yazılan hər bir fikir erməni təbliğatında əhəmiyyətli rol oynayır. Ermənistanın məşhur klassik yazıçılarından olan Hovhannes Tumanyan Andranikin törətdiyi cinayətlərə haqq qazandırırdı. Onun Andranikə məktubu Ermənistanda dərs kitablarında təbliğ olunur.
“Sevgili Andranik!
Bu qorxunc anın qarşısında hər insan gələcək təhlükənin qarşını almaq üçün və arzulanan sülhə çata bilmək üçün hər nəyə sahibdirsə və nə edə bilirsə hər şeyi ümumi bir damın altında toplanmalı, masaya yatırmalıdır. Mənim dörd oğlum var, dördü də hökumətin, milli məclisin və sənin iradən altındadır, hər nə edə bilirlərsə, dörd qızım da sizə dəstək işlərinə getməyə hazırdır. Mən də, şübhəsiz, onlardan daha qiymətli heç bir şeyə sahib deyiləm.... Mən sarsılmaz bir şəkildə sənin fırtınalardan keçmiş təcrübənə, parlaq vətənsevərliyinə, azadlıq sevərliyinə və yüksək hərbi qabiliyyətinə inanıram. Sənin qardaş səsin məni nə vaxt və hara çağırsa gəlməyə hazıram. Qəhrəman alnından öpürəm”.
Bu onu göstərir ki, “humanist” yazar Hovhannes Tumanyan da Andranik kimi bir cəllada dəstək vermişdir. Andraniki bir “qəhrəman” kimi təqdim etmək üçün bu erməni üsulu bütün dərs kitabları üçün xarakterikdir.
10-cu siniflər üçün “Erməni tarixi” kitabında yazılır: “1917-ci ildə erməni təşkilatları vətənin dağılmış yerlərini bərpa etmək üçün çox işlər gördülər. Payızın sonunda artıq burada 300 min erməni yaşamağa başladı”. Bəs ermənilər yerləşdirilərkən buranın yerli sakinlərinin taleyi necə olmuşdur? Deyilir ki, Andranik onlarla bağlı “tədbirlər” görmüşdü. Daha sonra isə qeyd olunur ki, bu tədbirlər görülməsəydi, 1918-ci ilin 28 mayında Ermənistan Respublikası elan edilə bilməzdi.
Ermənicə dərs kitablarında bütün dünyanın terrorçu olaraq tanıdığı cinayətkarlar “qəhrəman” kimi təqdim edilmişdir. Birinci Qarabağ müharibəsində azərbaycanlılara qarşı xüsusi amansız qətliamlar həyata keçirmiş "Tigran Metz", "Sasunlu David", "Andranik Zoravar","Muş","Sasun","Arabo","Tsegakron","SasnaTsrer","Şuşi", “Yerkrapah”, "Nikol Duman" və başqa erməni terrorçu dəstələr Azərbaycan ərazilərində törətdikləri cinayətlərə görə “sevilir” və təbliğ olunur.
Bəli, terrorçular bu gün Ermənistanda qəhrəman hesab olunurlar. Dünyanın heç bir yerində terrorçuya “qəhrəman” deyilməz, əksinə millət üçün utanc, xəcalətverici bir adam kimi lənətlənər. Amma Ermənistanda terrorçulara fərqli münasibət var. Adlarını çəkdiyimiz bu terrorçular türkləri öldürdüklərinə görə qəhrəman sayılır, onlara heykəllər qoyulur, adları əbədiləşdirilir. Onların doğum və ölüm günləri qeyd edilir və xalqa təlqin olunur. Dərs kitablarında yazılır ki, “sənin düşmənin türkdür, onu məhv etmək hər bir erməninin borcudur”.
Ermənistanda kitabların adı dəyişdirilsə , onun irqçi məzmunu dəyişməyəcəkdir. Çünki irqçi ənənənin davam etdirilməsi Ermənistan dövlətinin rəsmi siyasətidir.
Qafar ÇAXMAQLI,
“XQ”nin Türkiyə müxbiri