Müasir dövrün qlobal çağırışlarına cavab verən müstəqil Azərbaycanda bu gün mühüm islahatlar həyata keçirilir və uğurlu nəticələr əldə edilir. Təbii ki, bu islahatlar həyatın bütün sahələrində özünü göstərir. Hüquqi, dünyəvi, demokratik dövlət quruculuğu yolu ilə inamla irəliləyən, müstəqilliyini daha da möhkəmləndirən Azərbaycan hazırda beynəlxalq aləmdə nüfuz, söz sahibi kimi öz yerini və rolunu gücləndirməkdədir.

Azərbaycanın demokratik dəyərlərə sadiq müstəqil dövlət kimi formalaşma­sında ümummilli lider Heydər Əliyevin böyük xidmətləri olub. XX əsrin 90-cı illərinin əvvəllərində, müstəqilliyin bər­pasının ilk vaxtlarında Azərbaycan son dərəcə çətin sınaqlarla qarşılaşmış, hətta dövlət kimi “Olum, ya ölüm” di­lemması ilə üz-üzə qalmışdı. Hadisələr Azərbaycanın əleyhinə cərəyan edirdi, daxili qarşıdurmalar və xarici təzyiqlər isə müstəqillik və suverenliyimizin itirilməsi ilə nəticələnmək üzrə idi. Ta ki, ümummil­li lider Heydər Əliyev növbəti dəfə siyasi hakimiyyətə gələnədək…

Ulu öndərin həyatın bütün sahələrin­də, xüsusilə hüquqi, demokratik dövlət idarəçiliyinin yaradılması istiqamətində gördüyü işləri xüsusi olaraq qeyd etmək gərəkdir. O dövrdə yenicə müstəqil­lik əldə etmiş bir dövlətin inkişafında mükəmməl qanunvericilik bazasının ya­radılması, qanunun aliliyinin təmin edil­məsi mühüm şərt idi.

Azərbaycan xalqı müstəqillik əldə etdikdən sonra qanunvericilik bazasının formalaşdırılması, hüquqi islahatların həyata keçirilməsi, demokratik dəyər­lərə əsaslanan hüquq və məhkəmə sis­teminin yaradılması sahəsində Heydər Əliyevin rolu əvəzsizdir. O, demokratiya, qanunun aliliyi, insan hüquqları və azad­lıqlarının təmin olunması istiqamətində, siyasi, iqtisadi, əhalinin sosial müdafiə­sinin gücləndirilməsi sahəsində çox mü­hüm və qətiyyətli addımlar atmışdı.

Heydər Əliyev ölkəmizdə müasir demokratik məhkəmə-hüquq sistemi­nin yaradıcısıdır. Ulu öndər tərəfindən aparılan köklü məhkəmə-hüquq islahat­ları çox dəyərli konsepsiyaya söykənir. Bu konsepsiya inkişaf etmiş ölkələrin hüquqi dövlət quruculuğu təcrübəsinə, ümumbəşəri demokratik prinsiplərə, eyni zamanda, Azərbaycan xalqının dövlət­çilik tarixi və ənənələrinə əsaslanır. Bu hüquqi islahatlar azad cəmiyyətin for­malaşmasına, hüquqi, demokratik dövlət quruculuğuna, qanunun aliliyinin təmin olunmasına, insan hüquq və azadlıqları­nın müdafiəsinə təminat yaradır.

Azərbaycanda müstəqil məhkəmə hakimiyyətinin formalaşması ümum­milli lider Heydər Əliyevin daim diqqət mərkəzində olmuşdur. Konstitusiyanın qəbulu ilə məhkəmə hakimiyyəti dövlət hakimiyyətinin müstəqil qolunun bütün atributlarına, hüquqi dövlətin prinsip və vəzifələrinə uyğun olaraq, qanunverici və icra hakimiyyəti ilə eyni statusu qa­zandı. Ulu öndərin təşəbbüsü ilə 1997-ci ildə “Məhkəmələr və hakimlər haqqında” yeni Qanun qəbul edildi. Qanunun tətbiq edilməsi və məhkəmə islahatlarının hə­yata keçirilməsinə dair fərman imzalandı. Ümummilli liderin rəhbərliyi ilə aparılan əsaslı məhkəmə-hüquq islahatları nəti­cəsində üçpilləli müstəqil məhkəmə sis­temi formalaşdırıldı. 

1998-ci ildə isə Azərbaycan Respub­likası Prezidenti yanında məhkəmələrin təşkil edilməsi, hakim vəzifəsinə na­mizədlərin seçilməsi, habelə məhkəmələr və hakimlərlə bağlı digər məsələləri öz səlahiyyətləri dairəsində həyata keçir­mək vəzifələrini yerinə yetirən Məh­kəmə-Hüquq Şurası təsis olundu.

Heydər Əliyev ideyalarını uğurla da­vam etdirən möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə məhkəmə sisteminin daha da müasirləşdirilərək Avropa standartlarına uyğunlaşdırılma­sına başlanıldı. Bir sıra mühüm islahat­larla yanaşı, yeni hakimlərin çoxmərhələli imtahanlardan, tədris və stajkeçmədən ibarət olan seçimləri xüsusi şəffaflığına və obyektivliyinə görə Avropa Şurası və Avropa İttifaqı tərəfindən yüksək dəyər­ləndirildi. Zaman keçdikcə yeni regional məhkəmə, apellyasiya məhkəmələri və inzibati ədliyyə sistemi yaradıldı. Ha­kimlərin sayı iki dəfə artırıldı, məhkəmə infrastrukturunun müasirləşdirilməsi is­tiqamətində mühüm tədbirlər həyata ke­çirildi.

Bu gün ömrünü bütünlüklə xalqının rifahına və dövlətinin gələcək inkişafı­na həsr etmiş Heydər Əliyevin yaratdı­ğı müasir Azərbaycan dövləti möhkəm təməllər üzərində dinamik tərəqqi yolu ilə irəliləyir, qüdrətlənir və inkişaf edir. Məh­kəmə orqanlarında daha geniş islahatlar həyata keçirilir, müasir texnologiyalar tət­biq edilir, qanunvericilik bazası təkmilləş­dirilir. Bir sözlə, əsası ulu öndər Heydər Əliyev tərəfindən qoyulan dayanıqlı və perspektivli məhkəmə sistemi yeni di­namik inkişaf mərhələsini yaşayır. Məh­kəmə-hüquq sistemində inkişafın yüksək səviyyədə həyata keçirilməsi məqsədi ilə hər bir hakim öz üzərinə düşən mə­suliyyəti dərk edir, ədalət, qanunçuluq və qərəzsizlik prinsiplərinin tələblərini hə­mişə uca tutmağa çalışır.

Müstəqil Azərbaycanın banisi Heydər Əliyevin xatirəsi hər birimiz tərəfindən dərin hörmət və ehtiramla anılır. Bu gün hər bir Azərbaycan vətəndaşı ulu ön­dərin əziz xatirəsini həmişə uca tutur və minnətdarlıqla anır, Heydər Əliyevin bizə müqəddəs miras qoyduğu müstəqil, demokratik dövləti qoruyub saxlamağı şərəfli vəzifə hesab edir. Dahi şəxsiyyət Heydər Əliyevin dövlətçilik siyasəti Pre­zident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə uğur­la davam etdirilir. Yaradılması xalqımı­zın ümummilli liderinin adı ilə bağlı olan məhkəmə-hüquq sistemində çalışan hər kəs öz gələcək fəaliyyətində dövlət baş­çısı İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən və dövlətçiliyimizin inkişafına yönələn islahatlara öz töhfəsini vermək üçün əzmlə çalışır.

Pərviz HACIYEV,
Şəki Rayon Məhkəməsinin hakimi