Makronun “qatığı ayranlıq olur” 

“Avropa mədəniyyətinin mərkəzi” adlandırılan (biz bunu heç zaman inkar etməmişik və indi də danmaq fikrimiz yoxdur) Fransa cəmiyyəti son illərdə, sözün həqiqi mənasında, böhranlar məngənəsində sıxılır. Dövlət xalqı idarə edə bilmir, xalq dövlətə inanmır. Xarici siyasət hər gün yeni səhvlərlə “zənginləşir”. İqtisadiyyat ildən-ilə daha sürətlə geriləyir. Bir tərəfdən də ölkədə yaranmaqda olan ikihakimiyyətlilik və ya prezidentin xalq tətəfindən qovulmasını hədəfləyən siyasi çıxışlar Emmanuel Makronun məsuliyyətsizliklər qalereyasının gözlənilən nəticələridir. 

Məhz həmin nəticələrə görə Fransa­da “Milli Birlik” Partiyası ölkədə keçirilən parlament seçkilərinin birinci turunda səslərin 33,4 faizini toplayaraq qalib gə­lib. “Le Parisien” qəzeti yazır ki, solçu “Yeni Xalq Cəbhəsi” isə 27,98 faiz səslə ikinci pillədə yer alıb. Yəni makronizmin sonunu gətirəcək ilk addımlar atılıb. Em­manuel Makronun koalisiyası isə 20,76 faiz səslə üçüncü olub. Xub!

Daha pis olanı odur ki, seçkilərin ilkin nəticələri açıqlandıqdan sonra – iyulun 7-də baş tutacaq yekun nəticələri göz­ləməyən yerli insanlar Parisdəki Res­publika meydanında aksiya keçirib və kafe, restoran, eləcə də digər obyektlərə hücum ediblər. Polis “black block” hərə­katının üzvlərindən ibarət aksiyanı dağıt­maq üçün gözyaşardıcı qazdan istifadə edib. Aksiyada ümumilikdə 8 minə yaxın şəxs iştirak edib. Bu boyda problemi olan Makron isə hələ də “ermənilərin gününə ağlamaqla” məşğuldur. Görəsən, onun gününə kim ağlayacaq? 

Nə istəyirlər, etsinlər. Özləri bilər­lər. Biz heç bir ölkənin daxili işlərinə qarışmırıq. Hərgah hansısa ölkə uzaq sahillərdəki köməksiz və zəif dövlətləri müstəmlkə əsarətində saxlamaq istə­mirsə. Xatırladım ki, Azərbaycanın xari­ci siyasətinin təməl prinsiplərini hamı ilə qarşılıqlı inam və etimada əsaslanan sə­mimi əməkdaşlıq və səmərəli tərəfdaşlıq münasibətləri təşkil edir. Ulu öndər Hey­dər Əliyev hələ 2001-ci ilin yanvarında Brüsseldə demişdi ki, Avropa Azərbay­cana nə qədər lazımdırsa, Azərbaycan da Avropaya bir o qədər lazımdır. 

Yəni heç kəs bizə yuxarıdan aşağı baxmasın. Kimdəsə elə bir fikir yara­narsa, onda Prezident İlham Əliyevin məlum mesajını eşitsin: “Bizim Türk dün­yasından başqa ailəmiz yoxdur!” Dövlət başçımız bu ifadəni hansısa məsuliyyət­siz avropalının “Azərbaycan Avropa ailə­sinə qarışmağa hazır deyil”– kimi cəfəng arqumentinə cavab olaraq işlətmişdi. Guya, biz işğalçı, qaniçən, soyqırımları törətmiş Ermənistana “Gözün üstdə qa­şın var!” – deməməliydik. Əgər ermənilə­rin bütün vəhşiliklərinə cavabsız qalsay­dıq, onda Avropa ailəsinin layiqli üzvü olacaqdıq. Belə olanda bizdə deyirlər: “Ay, sən öləsən...”

Qayıdaq yazının sərlövhəsinə. Bir fransız jurnalist yazır ki, mənim ölkəm və xalqım əvvəlki iki dünya müharibəsi­nin heç birinin ərəfəsində bu qədər hör­mətsiz və nüfuzsuz olmamışdı. Rusiya mətbuatının fikrincə, Avropanın bugünkü problemlərinin önündə bəzi dövlətlərin imperialist siyasəti və Emmanuel Makro­nun siyasətdənkənar cəfəngiyatları dayanır. Türkiyəli həmkarımız yazır ki, rəsmi Parisin Qafqaza əl uzatması Rusi­ya, Türkiyə, İran, Azərbaycan və türkdilli ölkələrdə ciddi narahatlıq yaradır və bu addımlar Makrona baha başa gələ bilər. Erməni siyasi ekspertin fikrincə, İrəvan Kiyevə, Ermənistan Ukraynaya bən­zəməsə də, bizim taleyimizi Ukraynanın taleyinə oxşatmağa çalışanlar dəhşətli dərəcədə fəallaşıblar. Şəkili Ələsgərin fikrincə isə, region dövlətləri birləşərək qətiyyətli addım atmalıdırlar ki, Afrika­da “xəstəlik tapıb” Qafqazda “qaşınan” Fransanın biti-sirkəsi buralara tökülmə­sin. 

Yeri gəlmişkən, Fransanın indiki si­yasətçiləri kimi, bu ölkənin əvvəlki prezi­dentləri də Emmanuel Makronun siyasə­tindən çox narazıdırlar. Bu məzmunlu materiallarla tanış olanda inanırsan ki, söhbət kiminsə Makrona müxalifətçi­liyindən yox, fransız xalqının taleyinə acımasından, Fransa dövlətinin təəs­sübünü çəkməsindən gedir. Məsələn, 2012-2017-ci illərdə bu ölkənin pre­zidenti olmuş Fransua Olland “Frans Press” agentliyinə müsahibəsində deyib: “Fikrimcə, keçmiş baş nazir Eduard Fi­lipp vəziyyəti ən yaxşı şəkildə dəyərlən­dirib. Yəni makronizmin sonu çatıb, əgər həqiqətən o mövcud olubsa. Amma ar­tıq, o bitdi”.

Fransua Ollandın fikrincə, onun ölkə­si yenidənqurma mərhələsinə başla­malıdır. Eks-prezidentin sözlərinə görə, makronizm Fransaya siyasi baxımdan baha başa gəlib, partiyalara və ictimai rəyə ziyan vurub. Qeyd edək ki, Makron partiyasının AP seçkilərini uduzduqdan sonra Milli Assambleyanı buraxıb. Ölkə­də növbədənkənar parlament seçkilə­rinin birinci turu keçirilib, ikinci turu isə yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, iyulun 7-də keçiriləcək.

Elə Makronun əsas rəqiblərindən olan “Milli Birlik” Partiyasının parlament fraksiyasının sədri Marin Le Pen də ya­ranmış siyasi böhranı aradan qaldırmaq üçün bütün bunlara bais olmuş indiki prezidentin istefa verməli olacağını söy­ləmişdi: “Mən Makronu istefaya çağırmı­ram – güc institutlarımıza hörmət edirəm. Amma siyasi blokada və ya böhran baş verəndə üç variant var: kadr dəyişikliyi, ləğv və ya istefa. Belə bir şəraitdə kadr dəyişiklikləri mənim üçün faydalı görün­mür. Ona görə də prezidentin qarşısında qalan yeganə seçim siyasi böhrandan çıxmaq imkanı əldə etmək üçün istefa verməkdir”.

Sonda xatırladaq ki, Rusiya Federa­siyasında fəaliyyət göstərən “Regnum.ru” xəbər portalının “Politico” bölməsi­nin siyasi icmalçısı Aleksandr Buşe­vin iyulun birində yazdığı “Parlament seçkilərinin nəticəsi Makron üçün şəxsi alçaldılma məqamı oldu” adlı məqalə­sində göstərilir ki, bu nəticələr Fransa Prezidenti üçün dəhşətli dərəcədə ağrılı nəticələrlə yadda qaldı. 

Nəşr yazır ki, ötən bazar gününün böyük səs-küylü siyasi hadisəsi olan mə­lum seçkilər 46 yaşlı prezidentin yeddi il qabaqkı nüfuzunun sürətlə itib getməsi­nin göstəricisidir: “Makron artıq bitdi”. Buşevin fikrincə, Avropanın ən böyük ikinci iqtisadiyyatına və nüvə silahına sahib olan Fransa sağçıların hökumət formalaşdırmasına heç zaman olmadığı qədər yaxındır. Marin Le Penin seçkilə­rin birinci turunda qazandığı möhtəşəm qələbə Makron iqtidarı üçün sarsıdıcı zərbə oldu. 

Yəni elin gözü tərəzidir. Biz Emmanel Makronun dövlət başçısına yaraşmayan hərəkətlərini və addımlarını tənqid edən­də bəziləri deyirdilər ki, fransız xalqı bö­yük və mədəni xalqdır, Makronun fəaliy­yətinə o xalq münasibət bildirməlidir. 

Buyurun, bu da sizə böyük və mədə­ni xalqın münasibəti. Az qala, ölkə əhali­sinin yarıdan çoxu deyir ki, Makron erası bitdi: “Davay, do svidaniya!”

İttifaq MİRZƏBƏYLİ