Ermənistan parlamentinin spikeri yeni müharibə anonsu verirmi?

Ermənistan parlamentinin spikeri Alen Simonyan yenə Rusiyanı ittiham yolunu tutub. Amma bu dəfə ad çəkmədən. Nəinki bu şəxsin, eləcə də erməni iqtidarında təmsil olunan hər kəsin anti-Rusiya ritorikasını anti-Azərbaycan məntiqi ilə vəhdətdə tutduğu isə danılmaz həqiqətdir. 

Beləliklə, A.Simonyan deyir ki, Er­mənistanı Azərbaycanla genişmiq­yaslı müharibəyə sürükləmək, sonda sülhpərvər sifət ifadəsi ilə bunun qarşı­sını almaq və hər iki ölkənin boynuna kəndir keçirərək, regionda növbəti dəfə sülh yaratmaq planları olub. 

Maraqlıdır, A.Simonyan hansı məqamı nəzərdə tutub? Çox güman, fevralın 13-dəki insidentdən danışıb. Yəni, başqa nə isə düşünməyə əsas yoxdur. Fevralın 13-də isə ilk atəş Er­mənistan tərəfdən açılmışdı. İndi necə başa düşək, bunu Rusiyamı təşkil et­mişdi? Hər halda, erməni spikerin fikir­ləri absurd görünür. Necə də görünmə­sin? Erməni mövqelərindən atəş açılır, buna qarşılıq Azərbaycan cavab verir və Ermənistanın dörd hərbçisi məhv edilir. Simonyanın məntiqi ilə təxribat üçüncü tərəfin işidirsə, hər halda bunu təsdiqləyəcək dəlil-sübut olmalıdır. An­caq bu yoxdur. Olsaydı, yüz faiz ortaya çıxaracaqdı. O zaman kimdir müqəssir? 

Haşiyə çıxaq ki, son günlər Ermənis­tan rəsmilərinin Rusiyanı hədəfə alma­ları, kifayət qədər, həyasız motivlərə və diplomatiyadan uzaq məqamlara köklə­nib. Baş nazir Nikol Paşinyan “France 24”ün efirindən bildirmişdi ki, ötən ilin sentyabrında Azərbaycan Qarabağa sahiblənəndə Rusiya rəsmiləri Ermə­nistanda hakimiyyəti devirmək yönüm­lü çağırışlar səsləndiriblər. Görəsən, kim idi bu Rusiya rəsmisi? Paşinyan da açıqlamayıb, məsuliyyətsizcəsinə danı­şıb.

İndi də Simonyan eyni yolu tutur. Bəlkə, aranı qarışdıran Azərbaycan–Er­mənistan şərti sərhədinin Ermənistan tərəfində dayanmış Avropa Şurasının mülki müşahidə missiyasının təmsilçilə­ridir? Hərçənd, spikerin onları nəzərdə tutduğunu söyləmək yerinə düşmür. Axı avropalılar mütərəqqidirlər, ruslar kimi insanlıq, sülh düşməni deyillər (?). Bəs onda kim?

Əslində, A.Simonyanın digər fikirlə­ri mövzudan, daha doğrusu, subliminal səslənmiş anti-Rusiya ritorikasından uzaqlaşmaqdır. İlk baxışdan, onun söy­lədiklərində məntiq yoxdur. Sanki iz az­dırır. Ancaq gizlətmək istədiyini ortaya qoyması ilə fərqlənir. Məsələn, erməni parlament sədri ölkəsinin təhlükəsizli­yinin təminatı prioritetindən söz açır və deyir: “Bizim əmrimizlə ordu Ermənis­tanın sərhədlərini qoruyur. Biz öz səy­lərimizlə sərhədlərimizi qorumaq üçün müxtəlif ölkələrdən silah gətiririk”.

Bəli, əsas məsələ də elə budur. Er­mənistan silah gətirirsə, deməli, onun istifadəsini düşünür. Düşünməyə bil­məz. Əlbəttə, xaricdən hər silah-sursat alan ölkə onu öz qonşusuna qarşı istifa­dəni nəzərdən keçirmir ki, bu da təbiidir. Tutalım, Gürcüstan xaricdən silah alır­sa, biz nəyə görə düşünək ki, məqsəd həmin silahdan Azərbaycana qarşı ya­rarlanmaqdır. Eləcə də Azərbaycan eyni addımı atanda Gürcüstan heç bir əndişə keçirmir. Ermənistan isə xoflanır. Çünki xislətində xainlik var. Elə Simonyan da İrəvanın müxtəlif ölkələrdən silah gə­tirdiyini deyəndə, tonunu eyni xainliklə çatdırır. 

Digər tərəfdən, Simonyan belə fikir bildirməklə, müəyyən mənada, köhnə mövzunu təzələyir. Əlbəttə, ən yaxın keçmişin anti-Rusiya ritorikasını. O, ötən il bildirmişdi ki, Moskva 10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli Bəyanatın im­zalanmasına nail olmaqla, Qarabağı Azərbaycana verdi. O da məlumdur ki, erməni spikerin bu fikri Rusiyada birmə­nalı qarşılanmadı. Hətta, ölkənin Prezi­denti Vladimir Putin başqa olmaqla, bir sıra yüksək rütbəli rəsmilər məsələ ilə bağlı mövqe səsləndirdilər. Putin baş nazir Nikol Paşinyanın 2022-ci ilin okt­yabrında və 2023-cü ilin mayında keçi­rilmiş Praqa və Brüssel sammitləri za­manı Qarabağı Azərbaycan ərazisi kimi tanıdığını və bununla hər şeyin bitdiyini dilə gətirdi. Eyni məqamı Rusiyanın xa­rici işlər naziri Sergey Lavrov da vurğu­ladı.

Simonyanın isə hazırda söylədik­lərindən belə nəticə hasil olur ki, Rusi­yanın 2020-ci ildə Ermənistanı Azər­baycanın əlindən alması hər iki dövləti nəzarətdə saxlamaq istəyi idi. O zaman belə düşünə bilərik ki, İrəvan özünün qeyri-ordinar hərəkətləri ilə belə bir nə­zarətə qarşı çıxdı və nə etdi? Qarabağ­da separatçı quruluşu qoruyub saxladı, bölgədəki erməni ordusuna məxsus hərbi birləşmələri çıxarmadı. Deməli, beynəlxalq hüquq normalarına etinasız yanaşdı. 

O zaman daha bir sual yaranır: Qarabağda separatizmin saxlanılması yekunda kimin xeyrinə idi? Əlbəttə, Er­mənistanın. Və məntiqlə İrəvan gərək üçtərəfli bəyanatın şərtlərini yerinə ye­tirə idi ki, boyunduruğa düşməsin. An­caq buna getmədi, destruktiv mövqe tutdu. Azərbaycanla konflikti davam etdirdi. Bir halda ki, Azərbaycanla mü­naqişədə “boyunduruq” məntiqi var, ol­mazdımı ki, Ermənistan bundan uzaq dayanardı? Görünür, olmazmış! 

Məsələyə başqa bucaqdan yana­şaq. Fərz edək ki, Moskva Qarabağı Er­mənistanın nəzarətində saxlamaq istə­yib, amma İrəvan bununla razılaşmayıb, ona görə ki, başına kəndir keçirilməsini istəməyib? Bu, əsla mümkün deyil. Həm də məsələ hansı boyunduruqdadır? Bəli, Ermənistan Qərbin boyunduruğu­nu başına salıb. Mövcud xüsusda ölkə özünü demokrat, insan hüquq və azad­lıqlarını qoruyan ölkə kimi reklam edir. Bu ritorika ilə Azərbaycanı gözdən sal­mağa girişir. Halbuki, ölkəmizlə səmimi keçinmək üçün şansı olub. Hətta, bu gün də var. Sadəcə, erməni iqtidarında səmimiyyət çatışmır. 

Bu yerdə A.Simonyanın başqa fi­kirlərinə də nəzər salaq. O, Azərbay­canla müharibə ehtimalını proqnozlaş­dırmaq istəmədiyini, təmsil olunduğu komandanın belə bir təhlükənin qar­şısını almaq üçün mümkün olan hər şeyi etdiyini vurğulayır. Əlbəttə, ermə­ni parlamentari söz oyununa baş vu­rur. Çalışdığı budur ki, ölkəsi müdafiə tərəfi kimi görünsün. Heç şübhəsiz, belə yanaşma Azərbaycanı təcavüzkar qismində qələmə verməyin dəfələrlə sınaqdan çıxarılmış üsulu, erməniləri məzlum göstərməyin dəfələrlə sınaq­dan çıxarılmış yarıtmaz metodudur. Çünki Simonyan vurğuladığımız kimi, hər şeyi açıqdan-açığa deyir. Yəni, dünyanın müxtəlif ölkələrindən silah aldıqlarını vurğulayır və bu deyimdə heç bir məzlumluq yoxdur. Əksinə, tam əminlik görünür. Belə nəticəyə gəlmək olar ki, Ermənistan parlamentinin spi­keri dolayısı ilə yeni müharibə anonsu­nu verir. Onu da nəzərə alaq ki, ölkənin Azərbaycanla müharibəyə başlamaq niyyəti ilə bağlı məlumatları yayan elə erməni mediasının özüdür. 

R.ƏVƏZ
XQ