Müşfiq ƏLƏSGƏRLİ,
XQ-nin media eksperti
İslamofobiyanın əsirinə çevrilmiş Qərb mərkəzləri ötən il sentyabrın 19–20-də Azərbaycanın həyata keçirdiyi lokal xarakterli antiterror tədbirlərindən narazı qalıblar. Ölkəmizin ərazi bütövlüyünü və suverenliyini tam bərpa etməsi onların Qarabağ üzərində qurulmuş bütün regional planlarını alt-üst duruma salıb. Hazırda məhz belələri təzyiqləri artırır və çalışırlar ki, ölkəmiz Bakı–İrəvan sülh gündəliyi xüsusunda geri addım atsın. Rəsmi strukturlardan, dövlətlərarası təşkilatlardan tutmuş, QHT və media orqanlarınadək, ən müxtəlif “komponentlərdən” ölkəmizə qarşı istifadə yolu tuturlar. Yanvarın 22-də Avropa Şurası Parlament Assambleyasında (AŞPA) Azərbaycan nümayəndə heyətinin etimadnaməsinin dondurulması təşəbbüsünün ortaya çıxması da eyni “kampaniyanın” tərkib hissəsidir. Deməli, digər Qərb mərkəzləri kimi, AŞPA da Avropadakı siyasi konyunkturaya uyğun davranır. Mövcud konyukturanın isə bir adı var – aşkar ermənipərəstlik.
AŞPA-nın ikili standartlara baş vurması ilk belə hal deyil. Yada salaq ki, Azərbaycan Avropa Şurasına üzv olduğu gündən, yəni 2001-ci ildən indiyədək bu cür yanaşmaların şahidi çox olmuşuq. Sözügedən qurumda, Avropa Parlamentində lövbər salmış islamofob qüvvələr, hətta, torpaqlarımız işğal altında olanda da “erməni mövzusu”ndan Azərbaycan əleyhinə yararlanıblar. Müxtəlif bəhanələr taparaq, işğalçı Ermənistanı, bir növ, qoruyublar, işğala məruz qalmış Azərbaycana isə ittihamlar yağdırıblar.
Bəli, islamofob, ermənipərəst çevrələr Avropa İttifaqını (Aİ), Avropa Parlamentini, Avropa Şurası və AŞPA-nı, sanki, “xristian klubu”na çevirərək, öz məqsədlərinə alət ediblər. Avropa İttifaqı və Avropa Şurasının erməni təəssübkeşliyi kontekstində təkcə Azərbaycanı deyil, həm də Türkiyəni hədəf seçdiklərinin şahidi olmuşuq. Özü də dəfələrlə. Son 3 ildə isə belələrinin anti-Azərbaycan ritorikası daha da intensivləşib. Hazırda istədikləri budur ki, Azərbaycan Ermənistanla danışıqlar masasına otursun və proses rəsmi İrəvan üçün əlverişli maddələr üzrə yekun sazişin imzalanması ilə nəticələnsin.
Yaxşı məlumdur ki, Qərb dairələrinin sülh müqaviləsi baxımından təklif etdikləri şərtlər tam ədalətsizdir. Onların yanaşmalarında işğalçı ilə işğala məruz qalan, ziyan vuranla zərərlə üzləşən arasında fərq yoxdur. Ermənistan sanki süddən çıxmış ağ qaşıqdır. Avropalılar heç bir halda öz dədə-baba yurdlarından zorla qovulmuş azərbaycanlıların problemlərini dilə gətirmirlər. Soydaşlarımızın geri dönüşünü təmin etmək üçün xırda təşəbbüs belə göstərmirlər. Qarabağda ev-eşiyini itirmiş, didərgin düşmüş azərbaycanlılara Ermənistan tərəfindən təzminat ödənilməsi tələbindən yan keçirlər. Yalnız bir mövzuları var – “Qarabağdan zorla qovulmuş ermənilər” Fransa Senatının yanvarın 17-də çıxardığı Azərbaycan əleyhinə qətnamə də bütövlükdə bu tələblərin üzərində qurulub. Sənəddə açıq mətnlə ifadə edilir ki, Azərbaycan Ermənistanın işğalçılıq siyasəti nəticəsində Qarabağda üzləşdiyi itkiləri unutmalı, ermənilər üçün firavan həyat yaradılmasının qayğısına qalmalıdır. Fransa eyni məsələləri 2022-ci ilin dekabrında, həmçinin, 2023-cü ilin avqustunda BMT müstəvisində müzakirəyə çıxarıb. Azərbaycanı sanksiyalarla hədələyərək, tələblərinin qəbuluna ciddi cəhd göstərib. Paris hazırda eyni prosesi AŞPA müstəvisində reallaşdırmaqda, əslində isə Avropa Şurasına üzv dövlətləri “erməni proqramını” dəstəkləməyə sövq etməkdədir.
Problem ondadır ki, qeyri-rasional tələblərlə çıxış edən dövlət təkcə Fransa deyil. Bənzər mövqenin ABŞ tərəfindən də ortaya qoyulduğunu görürük. Məsələn, Birləşmiş Ştatların dövlət katibinin köməkçisi Ceyms O’Braynın dilindən 2023-cü ilin dekabrında səslənmiş və guya, Azərbaycanın Ermənistan ərazilərini işğal etməyə hazırlaşdığını ehtiva edən açıqlama da mövcud prosesin fonundadır.
Göründüyü kimi, bəzi xarici dairələr əllərinə düşən hər fürsətdə Ermənistanı öyməyə, Azərbaycanı şərləməyə, respublikamızı beynəlxalq ictimai rəyin hədəfinə çevirməyə çalışırlar. Nəzərə alaq ki, C.O’Braynın cəfəng fikirlərinə əsaslanıb, ABŞ-la Azərbaycan arasında yüksək səviyyəli təmasların kəsilməli olduğunu tələb edənlər də var və bütün bunlar Azərbaycanı ədalətsiz sülh danışıqları masasına oturtmağa məcbur etmək niyyətinin tərkib hissəsidir. Vurğuladığımız kimi, hazırda ölkəmizə qarşı çox geniş arealda “kampaniya” aparılır.
Rəsmi Bakının prinsipial davranması, milli maraqlara söykənməyən şərtlərin qəbulundan qətiyyətli imtinası Qərb mərkəzlərini aqressivləşdirir. Hiddətlərini AŞPA-nın son qərarı qismində qeyri-konstruktiv addımlarla ifadə edirlər. Yaxud, ABŞ Dövlət Departamenti “Dünya ölkələrində dini azadlıqların vəziyyəti ilə bağlı illik hesabat” hazırlayarkən, Azərbaycanın adını neqativ tonda çəkir. Bu qondarma məsələdən təzyiq elementi kimi yararlananlar isə gündəmi məşğul etməklərindən qalmırlar.
“Sərhədsiz Reportyorlar”, “Jurnalistlərin Hüquqlarını Müdafiə Komitəsi”, “Freedom House”, “Beynəlxalq Böhran Qrupu” və bu çevrədə olan onlarla təşkilat yenə də iş başındadır. Ölkəmizə şər atmaq, təsir göstərmək üçün sanki sıraya düzülüblər, növbə gözləyirlər. Bütün bunlar son otuz ildə təkrarlanan proses olduğu üçün, bir növ, adiləşib. Hansı situasiyada hansı “Qərb təşkilatının” peyda olub hansı formada bəyanat verəcəyini proqnozlaşdırmaq asanlaşıb. Amma son hdisələr fonunda üzə çıxan, təəssüf doğuran məqamlar da mövcuddur. İndiyədək obyektiv davranmış, prinsiplərinə sadiq qalmış təşkilatları da prosesə qatmaq təşəbbüsləri qeydə alınır. Belə görünür, qapıları bir-bir gəzir, beynəlxalq statuslu təşkilatları ayrılıqda Azərbaycan əleyhinə bəyanat verməyə çağırırlar. Bunun üçün fərqli metodlardan istifadə edirlər.
Üstəlik, Azərbaycanda qrantla bəslənən “müstəqil monitorinq mərkəzləri” yaradıblar. Bu “mərkəzlər” ölkə daxilində “demokratiyanın təhlükədə olduğunu”nu ehtiva edən hesabatlar hazırlayıb bitərəf davranan beynəlxalq təşkilatlara göndərir. Məsələn, Beynəlxalq Jurnalistlər Federasiyasına Azərbaycan daxilindən üç “fərqli mənbədən” hesabatlar göndərildiyi məlumdur. Sözügedən təşkilatın necə çaşdırıldığının, bəyanatına qeyri-dəqiq faktların hansı yolla daxil edildiyinin fərqindəyik. Məqam çatacaq, hər şey aydınlaşacaq.
Vacib olan budur ki, Azərbaycan qüdrətli dövlətdir. Öz haqqını qorumağı bacarır. Bilavasitə təzyiq kampaniyalarının təsirinə gəlincə, onu deyək ki, ölkəmiz belə hallarla dəfələrlə üzləşib, sonucda qalib olub. Heç şübhəsiz, yenə məkrli planlar pozulacaq və Azərbaycan bu sınaqdan da ləyaqətlə çıxacaq.