Vaşinqtonda dördgünlük sülh danışıqlarının ardından Hayastan baş naziri Nikol Paşinyan qələbə paradında iştirak bəhanəsi ilə “müəyən planları müzakirə etməkdən ötrü” Moskvaya dəvət olunub.

Hayastan baş nazirinin informasiya və ictimaiyyətlə əlaqələr idarəsinə isti­nadla yerli saytların yaydığı rəsmi mə­lumatda deyilir ki, Nikol Paşinyan mayın 9-da Moskvada Böyük Vətən müharibə­sində qələbəyə həsr olunmuş tədbirlərdə iştirak edəcək. Əslində isə baş nazirin Kremldə Vladimir Putinlə heç də qələbə əhvali-ruhiyyəsində olmayan məsələləri müzakirə edəcəyi artıq məlumdur. Bunu kənar mənbələr deyil, Rusiya Preziden­tinin mətbuat katibi Dmitri Peskov təs­diqlədi. 

Hayastan baş nazirinin Rusiya Prezi­denti Vladimir Putinlə planlasdırılan gö­rüşünü özünəməxsus şəkildə şərh edən Peskov bəyan edib ki, “müəyyən plan­ların müzakirə olunması” gündəmdədir. “Hələlik irəli qaça bilmərik”,- deyən Pes­kov bu mövzuda jurnalistlərlə söhbətində müzakirələr başa çatdıqdan sonra müva­fiq məlumatın veriləcəyini bildirib. 

Moskvaya səfərinin anonsunu hələ Praqada ikən verən Paşinyan orada maraqlı açıqlamaları ilə də yadda qalıb. Belə açıqlamalarının birində o, deyib ki, “dövlət barədə yetimlər evi haqqında düşünən kimi düşünmək olmaz, çünki Vətəndə yaşamaq və dəyərlər yaratmaq lazımdır”. 

“Ermənistan demokratik dövlətdir, onun hökuməti seçkilər yolu ilə formala­şır. Ağıllı və güclü insanlar bu seçkilərdə iştirak edib, qalib gələ və ölkəni idarə edə bilərlər”, - deyən Hayastanın baş naziri­nin Moskvaya səfəri ərəfəsində sərgilə­diyi mövqe onun iki ölkə arasında son mərhələyə qədəm qoymuş sülh prose­sində növbəti dəfə “nala-mıxa” vurması, əslində, gözlənilən idi. Yəni, ərazi bütöv­lüyü məsələsində “anklavların dəyiş-dü­yüş edilməsi” tezisinin sülh sazişinə daxil edilməsindən dəm vuran Paşinyan bu xəyal-arzusuna dəstəyi məhz Kremldə axtarmağa girişib. 

Qələbə paradı ilə bağlı MDB üzvü olan bəzi dövlətlərin başçılarını Moskva­ya dəvət edən Prezident Putinin bununla həm də özünə müəyyən sipər qurma­ğı planladığı versiyasını irəli sürən Milli Məclisin deputatı, politoloq Rasim Musa­bəyov Belarus lideri Aleksandr Lukaşen­kodan başqa dörd prezidentin Kremldə məşvərət edəcəyini istisna etmir:

“Anklavlar məsələsinə gəldikdə, onu deyə bilərik ki, Paşinyan bizim kəndləri özlərində saxlamaları bir yana, Azərbay­can Ordusunun keçən ilin sentyabrında irəliləməsi nəticəsində azad etdiyi öz ərazilərimizi də geri istəyir. Yəni, o, artıq başından böyük danışmağa başlayıb. Bütün bu məsələlər sərhədlərin delimita­siyası prosesində öz həllini tapmalıdır. Ya onlar Qazağın yeddi kəndindən və Kər­kidən çıxmalıdır, ya da hansısa formada qarşılıqlı kompromis variant tapılmalıdır”. 

Ermənistanın sülh danışıqlarının so­nuncu fazasında prosesi ləngitmək üçün ən müxtəlif üsullara əl atdığı hamıya mə­lumdur. Amma İrəvanın Bakının şərtləri­ni qəbul etməkdən yayınmaqla, dialoqa mane olmaq cəhdlərinə baş vurmaqla heç nəyə nail ola bilməyəcəyini də indi­dən söyləmək mümkündür. Tanımmış politoloqun bu məsələ ilə bağlı şərti kəs­kinliyi ilə seçildi: 

“Biz öz şərtlərimizi irəli sürmüşük. Paşinyan qəbul etsə də, budur, etməsə də. Amma bütün hallarda Azərbaycan öz ərazisində bildiyi kimi hərəkət edə­cək. Bakının mövqeyi konkret olaraq müəyyənləşib. İndi İrəvanı başa salmağa çalışırlar ki, ağlını başına topla və təklif olunan variant qəbul et. Bəli, indi o, vur­nuxur. Rusiyadan da ehtiyatlanır, “yox” deməyə cürəti çatmır, “hə” deməkdən də çəkinir. Putinlə nə danışacağını özü bilər. Biz artıq Həkəri çayının üstündəki körpüdə nəzarət-buraxılış məntəqəmizi qurmuşuq. Bu vəziyyətin hansısa şəkildə dəyişə biləcəyini düşünmürəm. İrəvan re­allıqla hesablaşmalı və sülhə gəlməlidir. Əgər bu olmayacaqsa, onda Azərbaycan Qarabağ iqtisadi rayonundan qeyri-qanu­ni erməni silahlı birləşmələrini çıxarmaq­dan ötrü xüsusi əməliyyarlar keçirməyə məcbur olacaq. Bu isə bizim suveren haqqımızdır”. 

İ.HƏSƏNQALA, “Xalq qəzeti”